1. 1. محمدی زاده و احمدآبادی(۱۳۸۷)در بررسی خود به منظور مطالعه هم وقوعی رفتار های پرخطر در بین نوجوانان دبیرستا ن های شهر تهران ۸۰۷ دانش آموز را با مقیاس خطرپذیری نوجوانان مورد بررسی قرار دادند . نتایج بررسی نشان داد اولا بین تمامی رفتارهای پرخطر (رانندگی خطرناک، الکل، سیگار، موادمخدر، خشونت و خطرپذیری جنسی) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، ثانیاًً، الکل، مواد مخدر و داروهای روان گردان ورفتارها ی پرخطرجنسی به همراه جنسیت پسر و درآمد پایین خانواده، بی ش ترین واریانس خطرپذیری را در نوجوانان تبین می‌کند.

   

1. 1. 1. محمدی ترک آباد (۱۳۸۷) پژوهشی با عنوان بررسی مقایسه رابطه بین باورهای غیرمنطقی و هوش هیجانی در نوجوانان پسر معارض با قانون و عادی شهر یزد، انجام داد. روش تحقیق به دلیل عدم دستکاری متغیرها از نوع علی مقایسه‌ای است. برای این پژوهش تعداد ۷۰ نفر از نوجوانان پسر معارض با قانون مستقر در کانون اصلاح و تربیت شهر یزد با شیوه نمونه‌گیری هدفمند و معادل با جامعه آماری انتخاب گردیدند و برای گروه مقایسه تعداد ۷۰ نفر از دانش آموزان مقطع دبیرستان که از لحاظ سن با نوجوانان معارض با قانون همتاسازی شدند به طور هدفمند و به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب گردیدند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، بین نمرات باورهای غیرمنطقی و هوش هیجانی نوجوانان معارض با قانون رابطه معناداری وجود ندارد. ولی همین رابطه در گروه عادی معنادار است. بین باورهای غیرمنطقی در نوجوانان معارض با قانون و عادی تفاوت وجود دارد همچنین بین نوجوانان معارض با قانون و عادی در ۴ خرده مقیاس باورهای غیرمنطقی ( انتظارات بیش از حد از خود، واکنش همراه با ناکامی، بی‌مسئولیتی هیجانی و وابستگی) تفاوتمعنادار بود. بین نمرات باورهای غیرمنطقی با افکار منفی ورفتار پرخطر نوجوانان معارض با قانون رابطه معناداری وجود دارد. بین نوجوانان معارض با قانون و عادی از نظر ویژگی‌های دموگرافیک تفاوت معنادار بود یعنی نوجوانان معارض با قانون از نظر تحصیلات ، شغل و تحصیلات والدین در سطح پایین تری هستند.

   

1. 1. در پژوهش سلیمانی نیا(۱۳۸۴) نشان داد که شایع ترین رفتارهای پر خطر در میان نوجوانان ، مصرف الکل و پس از آن به ترتیب مصرف سیگار ، رفتار جنسی ناایمن، خشونت، مصرف مواد و اقدام به خودکشی بود. تفاوت میان پسران و دختران در معقوله های مصرف مواد، سیگار و الکل معنادار بود.

1. 1. قاسمی(۱۳۷۳) رابطه بین تفکر غیر منطقی با افسردگی را در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهر تهران مورد بررسی قرار داد و نتیجه گرفت که بین طرز تفکر و افسردگی ارتباط وجود دارد.گروهی که دارای تفکر غیر منطقی بودند ،میانگین نمره افسردگی آن ها به طور معنی داری از میانگین نمره افسردگی گروهی که دارای طرز تفکر منطقی بودند بیشتر بود.که این درنهایت با افزایش رفتارهای پرخطر در این دانش آموزان ارتباط معنا داری دارد.

1. 1. گرمارودیوهمکاراندرسال ۱۳۸۸ تحقیقیتحتعنوانعاداتپرخطردانشآموزانشهرتهرانانجامدادند. مطالعه ای،باهدفتعیینمیزانرفتارهایبهداشتیپرخطردانشآموزانمقطعمتوسطهدردانشآموزانشهرتهران،طراحیواجرا شد.اینمطالعهازنوعمقطعی،باحجمنمونه۲۴۰۰نفرونحوهنمونهگیریتصادفیچندمرحلهایانجامشد. جمعیتموردمطالعهدانشآموزانمقطعمتوسطهمدارسدولتیشهرتهرانبودند. باتوجهبهمیزانقابلتوجهرفتارهایپرخطربهداشتیدردانشآموزانموردمطالعه،بازنگریجامع،طراحیواجرایبرنامههایآموزشسلامتازطریقآموزشوپرورش،کتبدرسی،مراکزآموزشی،رسانههایگروهیونظامبهداشتیکشوروارائهخدماتبهداشتیخاصنوجوانانبااستفادهازکارکنانبهداشتیالزامیبهنظرمیرسد.

1. 1. سلمانیوهمکاراندرسال۱۳۹۳پژوهشیتحتعنوانبررسینقشصفاتشخصیتی(وظیفهشناسی،سازگاریو ‌هیجان‌خواهی)دررفتارهایپرخطرانجامدادند. هدفپژوهشحاضر،بررسینقشصفاتشخصیتیوظیفهشناسی،سازگاریوهیجانخواهیدررفتارهایپرخطربود.۱۲۰ نفر(۷۰ پسر )ازشرکتکنندگانبهصورتداوطلبانهانتخابشدند. نتایجپژوهشنشاندادکهبینهیجانخواهیورفتارهایپرخطررابطهمثبتمعناداروبینسازگاریووظیفهشناسیورفتارهایپ رخطررابطهمنفیمعناداروجوددارد . تحلیلرگرسیونگامبهگامنشاندادکهابعادشخصیتیسازگاریووظیفهشناسیپیشبینیکنندهمعناداررفتارهایپرخطرهستندوازبینابعادهیجانخواهی،مؤلفههایبازداریزداییوتجربهجوییرفتارهایپرخطرراپیشبینیمیکنند. علاوه بر این،میانگیننمراتپسراندرمؤلفههایماجراجویی،تجربهجوییوحساسیتبهیکنواختیهیجانخواهیورفتارهایپرخطربیشترازدخترانبود.

1. 1. بوستانیدرسال ۱۳۹۰ پژوهشیتحتعنوانسرمایهاجتماعیورفتارپرخطر؛نمونهموردمطالعه: دانشآموزاندبیرستانیشهرکرمانانجامدادهاست. کهبهطورکلی،یافتههایاینپژوهش،مبتنیبرحجمنمونه(۵۶۵نفر) باآشکارسازینقشمحوریمولفههایسرمایهاجتماعیدرکاهشبروزرفتارهایپرخطر،چارچوبنظریپژوهشراتاییدمی کند. آنجاکهنقشسرمایهانسانیومالیخانواده(تحصیلاتوالدینودرآمدخانواده) دربروزرفتارهایپرخطرکمرنگشدهوگاهبهآندامنمیزند،مولفههایسرمایهاجتماعیقویترظاهرشدهونقشبازدارندهایفامیکند.

1. 1. پژوهشاحمدیوابراهیمی(۱۳۹۱)باعنوان”بررسیعواملاجتماعیمرتبطبانگرشدخترانبهرفتارهایبزهکارانهمطالعهموردیشهرگرگان “ازمعدودپژوهشهابامحوریتنگرشبهبزهکاریاستکهبهبررسیعواملاجتماعیمرتبطبانگرشدخترانبهرفتارهایبزهکارانهدرشهرگرگانپرداختهاست. اینپژوهشبانمونهایبهحجم ۳۸۲ دختر۱۴ تا ۱۸سالهیاکنشهرستانگرگانشدهویافتههایآنبیانمیداردکهمهمترینمتغیردرپیشبینیوتبییننگرشدخترانبهبزهکاری،متغیروابستگیبهدوستانبودهاست .

1. هدفپژوهشرشیدیوهمکاران (۱۳۸۹) تعییننقشباورهایغیرمنطقیبرسلامترواندانشآموزاندختردورهمتوسطهبودهاست. جامعهموردمطالعه،همهدانشآموزاندختردورهمتوسطهشهرتهراندرسالتحصیلی ۱۳۸۷ بودند. نمونهپژوهش ۳۶۰ نفربااستفادهازشیوهنمونهگیریتصادفیچندمرحلهایتعیینشد. نتایجتحلیلدادهها،فرضیههایپژوهشراتاییدکردندبدینمعناکه: ۱) ۵۰ درصدازدانشآموزاندورهمتوسطهدارایباورمنطقی، ۵/۱۰ درصددرحدمتوسط–یعنیبینباورمنطقیوغیرمنطقیدرنوسانهستند–و ۵/۳۹ درصدازدانشآموزاندارایباورغیرمنطقیهستند. ۲) بینمولفههایسلامترواندانشآموزانتفاوتمعنیداریوجوددارد. بالاترینرتبهمربوطبه «افسردگی»وپایینترینرتبهمربوطبه «نشانههایبدنی»است. ۳) ازروینمراتباورهایغیرمنطقیمیتواناختلالدرسلامترواندانشآموزانراپیشبینیکرد.

۲-۲۳- تحقیقات انجام شده در خارج

1. 1. در مطالعه طولی که توسط هاردن وکوئین و تاکر (۲۰۱۲) با نمونه ای به حجم ۷۶۷۵ کودک و نوجوان در سن ۱۰-۱۱ و ۱۶-۱۷ انجام شد نشان داد که هیجان خواهی با افزایش گرایش به بزهکاری همراه است ، وپژوهش درباب تغییر شخصیت نشان می‌دهد که سطح متوسط هیجان خواهی در دوران کودکی در بزرگسالی افزایش می‌یابد . علاوه براین تجزیه و تحلیل ژنتیکی رفتاری که بر روی ۲۵۶۲ جفت خواهر وبرادرانجام شد نشان دادکه بیش از ۸۰٪ تفاوت های فردی در تغییر هر دو سطح اولیه از هیجان خواهی و تغییر در هیجان خواهی در دوران بلوغ تحت تاثیر عوامل ژنتیکی است . در نهایت، این افزایش ژنتیکی در هیجان خواهی مهم ترین پیش‌بینی کننده افزایش بزهکاری بودند، در حالی که مسیرهای زیست محیطی بین هیجان خواهی و بزهکاری از نظر آماری معنی دار نبود.

به طور کلی در بحث عدالت آموزشی، بیش از همه بر برابری فرصت های آموزشی و پرورشی در نظام تعلیم و تربیت تأکید شده است. همچنین افزایش تعامل بین دانش آموزان و معلمان و تسهیل ارتباط بین دانش آموزان و محتوای درسی، به مدد به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات سبب بالا رفتن انگیزه و رغبت تحصیلی دانش آموزان می‌گردد (رعنایی، ۱۳۸۵). بازده این فرایند کشف خلاقیت و نوآوری در کودکان و نوجوانان و انعطاف پذیری در یادگیری است که به نظر اکثر محققان نتیجه آن در نهایت به نفع اجتماع و پیشرفت کشور می‌باشد.

مفهوم برابری فرصت های آموزشی مفهومی است نسبی که به تبع شرایط اجتماعی،اقتصادی، سیاسی، فرهنگی جامعه در حال تغییر است و تاکنون سه شکل مشخص به خودگرفته است : برابری فرصت های آموزشی به معنی درونداد مساوی، برابری فرصت های آموزشی به معنی فرایند مساوی و برابری فرصت های آموزشی به معنی برونداد هنگامی که از نابرابری یا برابری فرصت صحبت می شود (جوادی، ۱۳۷۸). گاتمن(۲۰۱۰) برابری فرصت های آموزشی به سه بعد حداکثرسازی، برابرسازی و نخبه پروری تقسیم بندی می‌کند و معتقد است که دولت وظیفه دارد این فرصت برابر با این شاخص ها را برای دانش آموزان مهیا سازد (فرگوسن، ۱۹۹۸: ۳).

برابر اعلام یونسکو (۲۰۰۹)، گزارش ها نشان می‌دهد که جوامع در حال تغییر از جوامع صنعتی به جوامع اطلاعاتی هستند که در آن ها ایجاد و توزیع دانش در درجه اول اهمیت قرار دارد. با چالش هایی که به واسطه تأمین اهداف توسعه قرن بیست ویکم و اهداف آموزش برای همه، فرا روی جامعه بین الملل قرار گرفته است، فرض نمودن اینکه، توزیع معمول آموزش کیفیت و فرصت های آموزشی برابر برای همه را تا سال ۲۰۱۵ تأمین می‌کند، غیر واقع گرایانه است (یونسکو، ۲۰۰۹: ۱۱).

در طی دهه گذشته سیلی از کاربردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تمام جنبه‌های جامعه جاری شده است. ‌بنابرین‏ مشاهده افزایش علاقمندی و سرمایه گذاری که در راستای استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مقوله آموزش انجام می‌گیرد تعجب بر انگیز، نخواهد بود (ژانگ، ۲۰۰۴: ۱ به نقل از یعقوبی و همکاران، ۱۳۸۷).

فناوری اطلاعات و یادگیری الکترونیکی مطمئناً تمامی اشکال آموزش و یادگیری را در قرن بیست ویکم متحول خواهد نمود. اگرچه تأثیر و نفوذ یادگیری الکترونیکی در نهادهای آموزشی سنتی بسیار کم رنگ بوده است- در حقیقت تنها اقدامات و روش های موجود را تقویت نموده است – اما باید دانست، هر زمان که ما شناخت بیشتری از این فن آوری و توانایی‌های بالقوه آن به دست می آوریم، یادگیری الکترونیکی نیز به نحو مؤثرتری بر دیدگاه ما نسبت به مقوله تدریس و یادگیری تأثیر خواهد گذاشت. تحولی که یادگیری الکترونیکی در آموزش و پرورش به وجود خواهد آورد تنها به بهبود کارایی اجرایی و یا حفظ رویکرد های سنتی محدود نخواهد بود.

آن دسته افرادی که خود را متعهد به بهبود فرایند تدریس و یادگیری می دانند هرگز نمی توانند نسبت به آموزش الکترونیکی بی تفاوت باشند (گریسون و اندرسون ۱۳۸۴: ۱۴).

فناوری اطلاعات و یادگیری الکترونیکی فرصت های بی شماری را برای یادگیری افراد فراهم می‌کند که قبلاً امکان پذیر نبود؛ از این طریق شانس یادگیری از یک دانشگاه مشهور و معتبر امکان پذیر می شود، نیازی به تغییر در شیوه زندگی فراگیر وجود ندارد و موجب ترک شغل یا مهاجرت وی و خانواده اش نمی شود. یادگیری در یک کلاس نامریی امکان دستیابی نامحدود به اطلاعات را فراهم می‌کند (چریل، ۲۰۰۴ به نقل از یعقوبی و همکاران، ۱۳۸۷ : ۱۶۲ ).

بر این اساس محقق در نظر دارد که این موضوع را به دلیل اینکه در کشور ما با توجه به گستردگی آموزش و پرورش و توجه به مؤلفه‌ های دینی و ملی از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار است مورد بررسی قرار داده و در جامعه آماری نسبتاً قابل کنترل (آموزش وپرورش استان مازندران) برابری آموزشی ناشی از توسعه فناوری های نوین اطلاعاتی وارتباطی را با توجه شرایط ویژه تاریخی ‌و جغرافیایی و فرهنگی واجتماعی این استان به بررسی و تحلیل بگذارد. وبه دنبال یافتن جواب برای این سوال مهم است که چه ارتباطی بین توسعه فناوری اطلاعات و گسترش برابری فرصت های آموزشی وجود دارد؟

۱-۳-اهمیت و ضرورت تحقیق

حق برخورداری از آموزش از جمله حقوق بشر به شمار می رود و گزارش های سالانه آمار آموزشی در مقیاس های ملی و بین‌المللی نمایان گر پیشرفت های کمی حاصل از برخورداری از این حق اجتماعی است . با وجود این به رغم موفقیت های به دست آمده در زمینه آموزش برای همه و به رغم تلاش های چشم گیر برای تأمین حق آموزش برای همه، این واقعیات همچنان وجود دارد که آموزش سنتی نیاز به بازنگری دارد.

ملت های سراسر دنیا غالبا می دانند که نیاز به بازنگری در اعمال آموزش سنتی با وارد کردن فناوری های جدید دارند. به همین خاطر از سالها پیش در کشورهای اروپایی اقدامات اساسی انجام گرفته است. به طور مثال در انگلستان فناوری اطلاعات به عنوان مهارت های اساسی در برنامه درسی تعیین شده است. در کشور ما نیز طی سال های اخیر پیشرفت های خوبی در زمینه به کارگیری فناوری اطلاعات در امر آموزش صورت گرفته است. اما به نظر می‌رسد که این پیشرفت ها نه تنها چشمگیر نبوده بلکه هنوز نتوانسته باعث گسترش سریع فرصت های یادگیری و دسترسی به منابع تحصیلی و آموزشی برای کلیه دانش آموزان در سطح کشور شود.

لذا با توجه به زیر ساخت های فن آوری اطلاعات و ارتباطات، جوان بودن این فن آوری در کشور، نوع فرهنگ و امکانات آموزشی که این فن آوری می‌تواند فراهم آورد، نیاز است توجه ویژه ای به کاربرد فاوا در آموزش کشور به ویژه در آموزش و پرورش مبذول گردد.

در صورت وجود عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه و نبود راهکار مناسب برای کاهش آن ،سرمایه های افراد عادی که در این بازار ها اقدام به سرمایه گذاری می‌کنند همواره مورد مخاطره قرار خواهد گرفت. با توجه به مطالب ذکرشده می توان بیان نمود که اعلان سود برآوردی چه تاثیری بر عدم تقارن اطلاعاتی دارد؟ و راهکار های مناسب برای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی چیست؟وجود اطلاعات نا متقارن بر تصمیم گیری افراد چه تاثیری دارد؟ سوال اصلی این تحقیق بیان می‌کند که آیا اعلان سود حسابداری می‌تواند عدم تقارن اطلاعاتی را بین سرمایه گذاران کاهش دهد یا خیر؟

۳- ۱ تاریخچه موضوع تحقیق

با توجه به بررسی اطلاعات موجود در مراجع کتابخانه ای ،‌در مورد عدم تقارن اطلاعاتی و ارتباط آن با داده های حسابداری تحقیقی در بورس اوراق بهادار صورت گرفته است .در این پژوهش که توسط محمد رضا وطن پرست صورت گرفته وجود سطح عدم تقارن اطلاعاتی و تاثیر آن بر روی قیمت سهام و حجم مبادلات در ۲۱ روز قبل و بعد از اعلان سود برآوردی هر سهم مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق که در سال‌های ۸۱ -۸۳ توسط محمد رضا وطن پرست انجام شده بود نشان می‌دهد که در دوره قبل از اعلان سود عدم تقارن اطلاعاتی ،حجم مبادلات بیشتر از پس از اعلان سود بود.

در خارج از کشور تحقیقاتی از اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی در زمینه عدم تقارن اطلاعاتی در کشور های مختلف صورت گرفته است .نتایج حاصل از این تحقیقات با توجه به شرایط مکانی و زمانی تحقیق متنوع می‌باشد به طوری که برخی از محققین وجود عدم تقارن اطلاعاتی را قبل از اعلان سود وبرخی پس از اعلان سود گزارش نموده اند.و به تناسب آن نیز افزایش حجم مبادلات را در دوره های قبل و بعد از اعلان سود گزارش کردند.

به عنوان مثال ،اشمن و مورس۱۹۸۳و چیانگ ۱۹۸۶به وجود عدم تقارن اطلاعاتی در دوره پس از اعلان سود اشاره کردند .

لی و مک لاو^[۳] (۱۹۹۳) نیز با بهره گیری از اطلاعات بین روزی سطح عدم تقارن اطلاعاتی بیشتری را در دوره قبل از اعلان سود گزارش نموده اند.ایزلی و اوهارو^[۴] (۱۹۹۲) نیز دریافتند به تناسب افزایش عدم تقارن اطلاعاتی حجم مبادلات نیز افزایش پیدا نموده است،البته آن ها نیز این امر را در دوره قبل از اعلان سود مشاهد نموده اند.

یان^[۵] (۱۹۹۸) نیز دریافت ،واکنش بازار سهام نسبت به بازده غیر عادی رابطه مثبتی با عدم تقارن اطلاعاتی در دوره قبل از اعلان سود دارد.لیبی^[۶] (۲۰۰۳) با بررسی شرکت های مستقر در بورس تورنتو وجود عدم تقارن ‌از اطلاعاتی را در دوره قبل از اعلان سود گزارش نمود.ویل^[۷] (۲۰۰۴) نیز با بررسی شرکت‌های فعال در یورونکست پاریس سطح عدم تقارن اطلاعاتی بیشتری را قبل از اعلان سود مشاهده نمود.اطلاعات بیشتر در فصل ۲ آمده است.

۴-۱ اهمیت و ضرورت تحقیق

یکی از نکات مهمی که همواره ‌در مورد بازار های سرمایه خصوصاًً بورس های اوراق بهادار مطرح می‌گردد ،بحث کارایی بازار می‌باشد که بر طبق آن تمامی اطلاعات موجود در بازار ،اثرات خود را بر روی قیمت سهام منعکس می کند .شاید بتوان از دیدگاه فرضیه بازار کارا،دلیل وجودی حسابداری را عدم تقارن اطلاعاتی بیان نمود که در آن یکی از طرفین مبادله اطلاعات بیشتری را نسبت به طرف مقابل در اختیار دارد .این امر به علت ورود معاملات و اطلاعات درونی به وجود می‌آید.

حتی اگر قیمت بازار اوراق بهادار کاملاً منعکس کننده اطلاعات باشد باز هم این احتمال وجود دارد که افراد درون سازمان بیش از افراد برون سازمان ‌در مورد وضعیت کیفی شرکت اطلاعات بیشتری در اختیار داشته باشد و بتواند به واسطه این مزیت اطلاعاتی در جهت کسب منافع بیشتر اقدام نماید.در این جاست که یکی از زیر شاخه های بحث عدم تقارن اطلاعاتی موسوم به “گزینش (انتخاب)متغیر “نمایان می شود.

گزینش مغایر به وضعیتی اطلاق می شود که در آن فروشندگان اطلاعات مربوطی در اختیار دارند که خریدارن از آن بی اطلاع می‌باشند و (بالعکس)،که این امر دقیقاً قبل از وقوع معامله به وجود می‌آید. زمانی که معامله گران در بازار از وجود افراد غیر مطلع آگاه شوند مسئله گزینش مغایر افزایش می‌یابد. در این حالت افزایش سطح عدم تقارن اطلاعاتی از طریق گسترش تقارن دامنه پیشنهادی قیمت خرید و فروش سهام نشان داده می‌شوند و بازار گردان ها از افزایش این تفاوت برای جبران و سبک گزینش مغایر بهره می گیرند.به عبارت دیگر حضور افراد نا آگاه در بازار سرمایه این امکان را فراهم می‌سازد تا سرما یه گذاران حرفه ای نرخ بازده بالاتری به دست آورند.

معمولاً زمانی که اطلاعات تازه ای از وضعیت شرکت ها در بازار منتشر می شود ،این اطلاعات توسط تحلیل گران ،سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بر مبنای آن ،تصمیم گیر ی نسبت به خرید یا فروش سهام صورت می پذیرد.

این اطلاعات و نحوه واکنش آن ها و رفتار استفاده کنندگان به خصوص سهام‌داران بالفعل و بالقوه تاثیر گذاشته و باعث افزایش و یا کاهش قیمت و حجم مبادلات سهام می‌گردد.زیرا نحوه برخورد افراد با این اطلاعات جدید نوسانات قیمت ها را شکل می‌دهد.بنایراین ،در صورت انتشار محرمانه و نا همگون اطلاعات واکنش های متفاوتی را از سوی سرمایه گذاران به واسطه ورود عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه شاهد می باشیم که این امر تحلیل های نادرست و گمراه کننده ای را از وضعیت جاری بازار به همراه خواهد داشت.

مطالب فوق می‌تواند بیانگر اهمیت موضوع عدم تقارن اطلاعاتی و تاثیر غیر قابل انکار آن بر روی تصمیم گیری های اقتصادی افراد باشد.

۵-۱چارچوب نظری تحقیق

در دهه ۱۹۷۰ میلادی سه دانشمند به نام های مایکل اسپنس^[۸]،جرج اکرلوف^[۹] و جوزف استیلیتز^[۱۰] (برندگان جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۱) در زمینه اقتصاد اطلاعات ،نظریه ای را پایه گذاری کردند که به نظریه عدم تقارن اطلاعاتی موسوم شد.در آن زمان محافل مالی و اقتصادی دنیا همواره سوال هایی به شرح ذیل مطرح بود:

چرا کسانی که قصد خرید اتومبیل دست دوم دارند ترجیح می‌دهند به واسطه مراجعه کنند تا به فروشنده؟

چرا مؤسسه‌ ها با وجود اطلاع از وضع مالیات بر سود سهام، بین سهام‌داران خود سود تقسیم می‌کنند؟

چرا نرخ بهره در کشورهای جهان سوم اغلب بیش ا زحد بالا است؟

مسئله اطلاعات نا متقارن در جایی اتفاق می افتد که یک فرد اطلاعاتی در ارتباط با رویداد های اقتصادی داشته باشد و فرد یا افراد دیگر فاقد آن باشند.تا کنون ما تصور می‌کردیم که کیفیت کالاهای مورد معامله همیشه برای همه طرفهای مشارکت کننده در یک معامله مشخص است .مثال‌های بی شماری وجود دارد که این فرض و تصور درست نیست .معمولاً یک طرف معامله نسبت به طرف دیگر اطلاعات بیشتری در اختیار دارد .

با توجه به اینکه میزان اطلاعاتی که در اختیار یک طرف معامله قرار دارد ،توسط دادگاه یا سایر مراجع قابل تشخیص نیست ‌بنابرین‏ نمی توان برای برابری نمودن اطلاعات قرارداد تنظیم نمود.

برندگان جایزه نوبل ،پاسخ مشترکی برای سوالات مطرح شده ارائه دادند و با بهره گرفتن از فرضیه واقع بینانه عدم تقارن اطلاعاتی به بسط نظریه خود پرداختند و برای سوالات فوق پاسخ هایی به شرح ذیل ارائه نمودند:

فروشندگان اطلاعات بیشتری نسبت به خریداران درباره کیفیت اتومبیل دارند.

مدیران شرکت ،بیش از سهام‌داران از وضعیت سودآوری مؤسسه‌ مطلع می‌باشند.

شبکه های حمل ونقل در شهرهای توسعه یافته بزرگ، درصد بالایی از مساحت شهر یعنی حتی تا ۵۰ درصد از آن را به خود اختصاص داده‌اند. با بررسی عکس های هوایی، مشاهده می شود که مناطق وسیعی از این شهرها به ترمینال ها، فرودگاه ها، پارکینگ ها، بزرگ راه ها، ایستگاه های راه آهن و… اختصاص دارند. این موضوع از طرفی مسئله گستردگی حمل ونقل راکه قبلا گفته شد تأیید می‌کند و از سوی دیگر لزوم وجود امکانات ومنابع کافی برای حصول و دستیابی به شبکه های حمل ونقل متناسب را یادآورمی گردد.

امید است با افزایش قدرت علمی و دانش فنی در این زمینه وهمچنین فراهم آوردن تسهیلات لازم برای اصلاح، بسط و توسعه شبکه های حمل ونقل کشور، روزی شاهد بهره برداری از شبکه های توسعه یافته متناسب با ظرفیت های کافی و کیفیت بالا باشیم.

– حمل و نقل ‌و تاثیرات آن:

با توجه به وسعت دامنه فعالیت های حمل ونقل، بسیار طبیعی به نظرمی رسد که این موضوع روی برخی از مسائل دیگر جامعه نیز تاثیر بگذارد.تاثیرات مذکور بعضی مثبت، سازنده و مطلوب و برخی دیگر منفی و نامطلوب می‌باشند. در این قسمت به ذکر نمونه هایی از این موارد می پردازیم:

■– تاثیرات مثبت:

◄ بردن صنعت تا دورترین مناطق، که پیشرفت صنایع محلی را به دنبال خواهد داشت.

◄ تسریع رشد اقتصادی

◄ کاهش تعداد تصادفات (البته د رحالتی که راه های موجود اصلاح شده و سطوح سرویس آن ها به سطوح بالاتر ارتقاء می‌یابد)

■ تاثیرات منفی:

◄ تغییرات کاربری زمین ‌و نتیجتا تغییرات بی اندازه د رارزش اراضی (ملموس ترین نوع این تغییرات، تبدیل واحد های مسکونی به واحد های تحاری می‌باشد و مثال بارز آن بلوار کشاورزی در شهر تهران است.)

◄ آلودگی محیط زیست (شامل آلودگی هوا و تغییرات آب و هوا)

◄ آلودگی صوتی

◄ آلودگی منظره

◄ تراکم جمعیت

◄ برهم زدن عدالت اجتماعی، برای رعایت عدالت اجتماعی حتی الامکان باید سعی شود که مصرف کنندگان واقعی (دارندگان اتومبیل، استفاده کنندگان از اتوبان ها، جاده ها، راه آهن، فرودگاه ها،… )پرداخت کننده هزینه ها باشند، نه اینکه هزینه ها از بیت المال عمومی جامعه تامین گردد.

◄ برخورد نابرابر روی ‌گروه‌های معینی از جمعیت ( کسانی که اتومبیل شصی ندارند، دارندگان اتومبیل را از لحاظ ایجاد آلودگی صوتی (ایجاد سروصدا ) مورد انتقاد قرار می‌دهند. همچنین افراد کم درآمد نمی توانند مانند افراد با درآمد بالا از شبکه موجود استفاده کنند و مواردی از این قبیل.

◄ افزایش تعداد تصادفات در حالت کلی (درحالت کلی مقایسه بین زمانی که شبکه های حمل ونقل وجود ندارند و زمانی که این شبکه ها در حال بهره برداری می‌باشند، نشان می‌دهد که وجود این تسهیلات حمل ونقل، از طرفی تعداد تصادفات رانسبت به حالت اول افزایش می‌دهند.)

◄ علی‌رغم وجود همه مسایل بیان شده فوق، سوابق و تجربیات جوامع مختلف نشان می‌دهد که با وجود همه عوارض و طبعات منفی گسترش و توسعه شبکه های حمل ونقل، به دلیل نیاز مفرط جوامع به یک سیستم حمل ونقل متناسب و دارای کارایی بالا، به ناچار باید همه این مسایل را بپذیریم و فقط همه سعی و تلاش خود را در جهت کاهش شدت عوارض مذکور مبذول نماییم.

– اهداف در برنامه ریزی و راهکارها :

اهداف برنامه ریزی حمل ونقل ممکن است بهبود خدمات فعلی و یا ارائه یک طرح جامع از یک سیستم توسعه یافته جدید و یا چیزی بین این دو حالت را شامل گردد. در هر صورت به طور کلی می توان گفت هربرنامه ریزی ‌در مورد تسهیلات حمل ونقل، اعم از کوتاه مدت یا بلند مدت به منظور نیل و دستیابی به یکسری اهداف از پیش تعیین شده صورت می‌گیرد. برای دستیابی و رسیدن به هریک از اهداف مورد نظر ممکن است راه های مختلفی وجود داشته باشند که هریک ضمن داشتن ملاحظاتی ما را به هدف مورد نظر برساند. پس به طور کلی می توان اهداف و آلترناتیو را به صورت زیر تعریف کرد :

■ تعاریف اهداف و آلترناتیوها:

◄اهداف- عبارتند از مجموعه ای از مقاصد و مطلوبیت هایی که برنامه ریزی در راستای دستیابی و رسیدن به آن ها صورت می پذیرد.

◄ راهکردها یا گزینه ها یا آلترناتیوها- راه هایی هستند که هریک به نوعی مارابه هدف تعیین شده مورد نظر می رساند.

حال برای انتخاب مناسب ترین آلترناتیو جهت رسیدن به هدف مورد نظر، بهتر است به شناسایی و طبقه بندی انواع آلترناتیوها از جهات گوناگون بپردازیم:

■ آلترناتیوها از نظر امکان انجام گرفتن:

از این دیدگاه آلترناتیوها به دو گروه مختلف تقسیم می‌شوند که عبارتند از :

◄ آلترناتیوهای شدنی – آلترناتیوهای شدنی، آلترناتیوهایی هستند که به نحوی مارا به هدف می رسانند.

◄ آلترناتیوهای نشدنی – آلترناتیوهای نشدنی، آلترناتیوهایی هستند که به دلایلی حذف می‌شوند. دلایلی که ممکن است به دلیل وجود آن ها آلترناتیوها، نشدنی قلمداد شده و نهایتاً حذف گردند عبارتنداز:

● دلایل اقتصادی: به عنوان مثال می توان برای رفتن به منزل، آلترناتیوهای تاکسی، آژانس، اتوبوس و حالت پیاده را مطرح نمود و از میان آن ها رفتن به منزل با آژانس را وقتی که پولی همراه نداریم، درنظر گرفت که به دلیل اقتصادی این آلترناتیو حذف می‌گردد و باید ازمیان آلترناتیوهای باقیمانده، آلترناتیو مناسب را انتخاب نماییم.

● دلایل تکنیکی: به عنوان مثال می توان در مثال قبل، آلترناتیو رفتن به منزل به صورت پیاده را درنظر گرفت که به دلیل مسافت زیاد از نظر تکنیکی معمولا قابل اجرا نمی باشد و حذف می‌گردد.

● دلایل سیاسی

● دلایل اجتماعی

نهایتاً آلترناتیو نشدنی به هریک از دلایل فوق حذف شده و از بین آلترناتیوهای شدنی، بهترین آن ها را انتخاب می‌کنیم.

■ آلترناتیوها از نظر عملکرد:

آلترناتیوهای شدنی از نظر عملکرد به دو گروه زیر تقسیم می‌شوند:

◄ آلترناتیوهای مستقل- آلترناتیوهای مستقل، آلترناتیوهایی هستند که انتخاب یکی از آن ها به انتخاب سایر آلترناتیوها ربطی نداشته و موجب حذف آنهانمی گردد. (به عنوان مثال درمورد آلترناتیوهای مستقل می توان هدف را افزایش سطح بهداشت جامعه در نظر گرفت که از طریق واکسیناسیون، دادن دفترچه بیمه به مردم، بالا بردن سطح بهداشتی مردم و….. می‌تواند صورت پذیرد و این موارد مستقل از هم هستند و می‌توانند حتی به صورت همزمان هم انجام شوند.)

◄ آلترناتیوهای ناسازگار- آلترناتیوهای ناسازگار، آلترناتیوهایی هستند که در آن ها انتخاب یکی موجب حذف سایر آلترناتیوها می‌گردد.(به عنوان مثال برای رفتن به منزل نمی توان هم با اتوبوس، هم با آژانس و هم پیاده رفت و یا اگر در یک زمان به سه جای مختلف دعوت داشته باشیم، نمی توانیم به طور همزمان به هرسه جا برویم و در هردوی این موارد به محض انتخاب یکی از آلترناتیوها، سایر آن ها می‌گردد).