۱-۴- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

یکی از منافع ارزیابی متوازن، پیوند اهداف کوتاه مدت به بلندمدت و مالی به غیرمالی است(کمالی شهری، ۱۳۸۴ : ۶) و از آنجایی که کشور ایران از جمله کشورهای در حال توسعه ای است، که تلاش های زیادی را برای مطرح شدن در عرصه های جهانی انجام می‌دهد، می بایست تکنیک هایی را در سیستم مدیریتی برگزید، که کشور را در دست یافتن ‌به این اهداف بلندمدت، یاری رساند.با توجه به اینکه رشد صنعت سیمان نیز جزئی از اهداف بلندمدت در توسعه پایدار می‌باشد و داشتن جامعه ای پویا در گرو داشتن صنایع موفق است، تحقیقی پیرامون بررسی امکان سنجی اجرای ارزیابی متوازن در گروه شرکت‌های سیمان فارس و خوزستان انجام شد.

ارزیابی متوازن می‌تواند در شناسایی و ایجاد استراتژی مناسب و افزایش اتفاق نظرها ‌در مورد استراتژی، ارتباط دادن استراتژی در سرتاسر سازمان، همسوسازی اهداف افراد و دپارتمان ها با استراتژی، مرتبط نمودن اهداف استراتژیک با اهداف بلندمدت و بودجه های سالیانه، بازنگری عملکردی دوره ای و تهیه بازخوردهای سازمانی، یک سازمان را منتفع سازد(Kaplan and Norton,1996:P.19). مک استراویس (۱۹۹۹) تأکید می‌کند که اگر ارزیابی متوازن، به طور صحیحی در یک سازمان اجرا شود، شش فایده خواهد داشت:

• • افزایش بینش مشتریان

• • تمرکز بر عملیات داخلی

• • انگیزش استفاده کنندگان داخلی

• • افزایش تلاش ها جهت به دست آوردن مشتری

• • ارتباط با مشتری و افزایش وفاداری مشتری

• ایجاد ارزش برای سازمان

در این تحقیق امکان اجرای ارزیابی متوازن به عنوان یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریتی، در گروه شرکت‌های سیمان فارس و خوزستان مورد بررسی قرار می‌گیرد، تا در صورت دست یافتن به نتایج مثبت، بتوان آن را به سایر شرکت‌های فعال در صنعت سیمان کشور نیز پیشنهاد کرد.

۱-۵- فرضیات تحقیق

فرضیه اصلی تحقیق:

1. امکان اجرای ارزیابی متوازن در گروه شرکت‌های سیمان فارس و خوزستان وجود دارد.

فرضیات فرعی تحقیق:

1. 1. امکان شاخص سازی برای سازه(معیار) مالی ارزیابی متوازن وجود دارد.

1. 1. امکان شاخص سازی برای سازه(معیار) مشتری ارزیابی متوازن وجود دارد.

1. امکان شاخص سازی برای سازه(معیار) فرایند داخلی ارزیابی متوازن وجود دارد.

۴ .امکان شاخص سازی برای سازه(معیار) یادگیری و رشد ارزیابی متوازن وجود دارد.

۱-۶- مبانی نظری فرضیات تحقیق

تحقیق پیش رو بر اساس نوع هدف کاربردی ،روش پیمایشی است. از لحاظ موضوعی، این پژوهش در حوزه ی حسابداری مدیریت می‌باشد و امکان اجرای ارزیابی متوازن را در گروه شرکت‌های سیمان فارس و خوزستان مورد بررسی قرار می‌دهد. بر اساس این روش ابتدا کلیات پژوهش و پرسش های اصلی تحقیق مطرح و بر اساس آن فرضیات تنظیم می شود. سپس مبانی نظری و پیشینه تحقیق که از منابع کتابخانه ای و مقالات موجود در مجلات معتبر داخلی و خارجی گرفته شده، با توجه به نتایج تحقیق های انجام شده پیشین، از جمله تحقیق کمالی شهری(۱۳۸۴)، با عنوان” امکان سنجی اجرای ارزیابی متوازن در شرکت های لوازم خانگی فعال در بورس اوراق بهادار تهران”، تحقیق الهیاری(۱۳۸۶) با عنوان “بررسی کاربرد تکنیک ارزیابی متوازن در سنجش عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران”و تحقیق الهیاری(۱۳۸۷)، تحت عنوان “امکان سنجی اجرای ارزیابی متوازن در بیمارستانهای شیراز”، می توان چنین نتیجه گرفت، که امکان اجرای ارزیابی متوازن، بدون شاخص سازی معیارهای چهارگانه آن یعنی معیار مالی، معیار مشتری، معیار فرایندهای داخلی و معیار رشد و یادگیری، وجود ندارد.

۱-۷- قلمرو تحقیق

از آنجایی که روش جمع‌ آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بوده است، دوره زمانی خاصی را در بر نمی گیرد و قلمرو زمانی این پژوهش محدود به مقطع زمانی خاصی نیست. لازم بذکر است که پرسشنامه پژوهش در سال ۱۳۸۸ توزیع، جمع‌ آوری و تجزیه و تحلیل شده است. در این پژوهش، شرکت‌های تابعه شرکت سیمان فارس و خوزستان به عنوان قلمرو مکانی پژوهش در نظر گرفته شده است.

۱-۸- تعریف اصطلاحات و واژه ها

۱ )استراتژی: استراتژی راه های رسیدن به دیدگاه است. هر استراتژی توصیف می‌کند، که مجموعه مدیریت چه تدبیری در پیش بگیرد، که با توجه به امکانات و فرصت‌های موجودش در بازار بتواند در آینده به دیدگاه از قبل تعیین شده دست یابد (نمازی،۱۳۸۲: ۱۶۸).

۲ )معیار: فرمولی کمی است، که ارزش های آن بیانگر این مطلب است، که چه چیز را جهت رسیدن به هدف کمی مورد انتظار، باید مورد ارزیابی قرار داد (Ewans,2004:p.4).

۳ )ارزیابی متوازن: ابزاری جهت تبدیل دیدگاه ها و استراتژی سازمان به اهداف بوده و در واقع به مدیران کمک می‌کند تا به اهداف از قبل طراحی شده خود برسند و عملکرد مالی و غیر مالی، کوتاه مدت و بلند مدت و متوازن از نظر سهام‌داران، مشتریان، کارکنان و افراد داخلی و خارجی سازمان را مورد ارزیابی قرار دهند(نمازی و رمضانی،۱۳۸۲: ۴).

۴ )منظر مشتری: این منظر، که یکی از معیارهای ارزیابی متوازن است به مدیران فروش این امکان را می‌دهد، که بخشهائی از بازار، که شرکت در آن بخش‌ها باید با سایر رقبا رقابت کند را، مشخص نموده و معیارهای عملکرد مربوط به آن ها را تعیین می‌کند.

۱-۹- ساختار تحقیق

در این فصل کلیاتی درباره پژوهش شامل مقدمه، مسئله پژوهش، ضرورت پژوهش، هدف پژوهش، فرضیه های پژوهش، جامعه آماری، روش جمع‌ آوری داده ها و روش پژوهش تشریح و در ادامه به تعریف واژه های کلیدی مورد استفاده در این پژوهش پرداخته شد. موضوع فصل دوم بیان ادبیات و پیشینه تحقیق های گذشته است. در ابتدا ادبیات و پیشینه تحقیق در رابطه با ارزیابی متوازن، بیان می شود. سپس پژوهش های انجام شده در رابطه با بهره گرفتن از ارزیابی متوازن در ارزیابی عملکرد شرکت‌ها بررسی می شود.

فصل دوم

ادبیات و پیشینه تحقیق

۲-۱- مقدمه: