باربیتوریک‌ها و داروهای بی‌شمار خواب‌آور و مسکن و آرام بخش از جمله آسپرین، لومینال ، دیازپام ، بلرگام ، اپتالیدون ، سکونال ، آمیتال و غیره در صورت مصرف طولانی، نوعی اعتیاد و وابستگی روانی ایجاد می‌نمایند. داروهای خواب‌آور و مسکن به صورت قرص یا شربت یا آمپول یا گرد از طریق استنشاق مصرف می‌شوند.

ج – داروهای جانشین شونده:

این داروها برای ترک اعتیاد به تریاک و مشتقات آن مصرف می‌شوند. معروف‌ترین آن‌ ها متادون است . متادون یک نوع ترکیب شیمیایی از مشتقات تریاک است. متادون مخدر بوده و دارای قدرت زیاد ضد درد است. این داروها برای ترک تریاک و مشتقات آن ( مرفین و هروئین ) استعمال می‌گردد.

د – داروهای خیال آور:

داروهای هذیان برانگیز و خیال‌آور از خطرناک‌ترین مواد دارویی هستند که شخص معتاد را دچار اوهام و هذیان می‌کنند. هویت خود را فراموش می‌کند . واقعیت‌ها را به طور رویایی می‌بیند. معروف‌ترین آن شیشه ، کراک و ال.اس.دی^[۴۳] است.

در گفتار های قبلی انواع مواد مخدر را به صورت کامل شرح داده ایم تا در این مبحث اگر گفتیم مواد مخدر از نوع شیشه باعث می شود تا فرد در چند ساعت دچار حملات ‌و حالات جنون آمیز شود مخاطب تعجب نکرده و به راحتی این مسئله را بپذیرد اینک آثار این مواد را در مبحث بعدی شرح خواهیم داد.

۳-۴-آثار مواد مخدر بر فرد

تا اینجا ما در یک تقسیم بندی کلی انواع مواد مخدر، طبقه بندی مواد اعتیاد آور وانواع مواد اعتیاد آور را به صورت مختصر آوردیم، حال که تا حدودی در خصوص انواع این مواد مخدر بررسی ومطالعه داشتیم نیاز است تا در خصوص تاثیرات مستقیم وغیر مستقیم این مواد به صورت کامل بپردازیم وبدانیم هر یک از این موادهای مخدر در یک فرد و در اراده وجسم یک شخص معتاد چه تاثیراتی به جای می‌گذارد وآیا اصلا این مواد به صورت مقطعی یا دایم در شخص مورد نظر تاثیر می‌گذارد .

در گفتار های بعدی انواع موادی که هر کدام یک تاثیر منحصر بفردی را بر شخص می‌گذارند را شرح داده برای هر حالت مورد نظر یکسری مثال خواهیم گفت.

۳-۴-۱-مواد مختل کننده حواس ‌پنج‌گانه

این مواد در بدن انسان به صورت مستقیم تاثیر می‌گذارند واز خود تاثیر اختلال حواس پنج گانه را به جای می‌گذارند. به طوری که شخص مصرف کننده در پی مصرف این مواد دچار خواب آلودگی، تسکین درد وایجاد نقص در حرکات ارادی می شود و به همین جهت کنترل حواس خود را به طور کلی از دست خواهد داد. شاید در این جا لازم است که برای این گونه موادی که باعث مختل شدن حواس می شود مصادیقی بیاوریم.

۱- تریاک

۲- مرفین

۳- هروئین

۴- متادون

۵- کدئین و…

در این خصوص سازمان جهانی بهداشت در سال ۱۹۹۰ این مواد را به همین شکل تقسیم بندی ‌کرده‌است و حتی آثار آن ها را در ادامه به همین طریق بیان ‌کرده‌است.

۳-۴-۲-عوارض روانی و جسمانی مواد مخدر
مواد مخدر بر روان و جسم فرد اثرات منفی و زیان باری را جای می‌گذارد. عوارض برخی از مشتقات و گونه‌های مواد مخدر از جمله عوارض مرفین ، هروئین و تریاک و سایر مشتقات آن به شرح زیر است:
عوارض روانی تریاک و مشتقات آن : پس از مصرف تریاک و مشتقات آن یک حالت رویایی خوش و انبساط خاطر و آرامش درونی موقت به وجود می‌آید . فرد معتاد به مواد مذکور احساس مبهم از زمان و مکان دارد. اثرات مذکور ۴ الی ۶ساعت بیشتر دوام ندارد و پس از آن مرحله منفی فرا می‌رسد که معتاد مایل است ماده مصرف شده را زیادتر استعمال نماید. حالت غیراداری، تحریک پذیری و بی‌قراری دارد . قیود اخلاقی وحس عاطفی از بین می‌رود. به زندگی بی‌تفاوت است. به هر وسیله که شده می‌خواهد ماده مورد نیاز خود را تهیه نماید. گاه‌گاه دچار توهم و هذیان شده، به اعمال جنون آمیز دست می‌زند^[۴۴] .

عوارض جسمانی تریاک و مشتقات آن: مرفین ، هروئین و تریاک و سایر مشتقات آن انواع دردها را موقتاً تسکین می‌دهد و پس از چند ساعت اثرات آن از بین می‌رود. در صورت عدم دسترسی معتاد به مواد مورد نیازش ، حالت خماری آغاز می‌شود. خمیازه ، خواب آلودگی ، عرق زیاد ، ریزش آب از بینی و بی‌اشتهایی از علائم خماری است . چنان که بیش از ۴۸ ساعت طول بکشد، معتاد دچار تشنج و لرزش شده، احساس سرما می‌کند ، به استفراغ ، اسهال ، دردهای شدید شکمی ، درد پشت ، دست و پا و سر دچار می‌گردد. از خوردن آب و غذا امتناع می‌ورزد و در نتیجه وزن بدنش کم می‌شود. معتاد احساس مرگ قریب الوقوع می‌کند^[۴۵]. اعتیاد به تریاک و مشتقات آن میل جنسی را کاهش می‌دهد.

عوارض روانی حشیش: حشیش بر مغز اثر تضعیف کننده‌ای داشته و حالت انبساط خاطر و اعتماد به نفس و احساس آرامش و غالباً حس پرواز کردن در شخص مصرف کننده ایجاد می‌کند.
معتاد به حشیش تحریک‌پذیر است . قابلیت ذهنی و حرکتی کم در صورت عدم دسترسی بدین ماده، حالت خشم ، اضطراب ، بی‌قراری و حتماً میل به خودکشی و اعمال خشن دارد . شخص معتاد بی‌‌باک ، بی‌پروا ، درنده خو و مستعد ارتکاب هر گونه جنایت خشونت آمیز می‌گردد. حشیش سبب پرحرفی ، خنده‌های بی‌دلیل و گاهی نیز داد و فریاد می‌گردد. قیود اخلاقی از بین می‌رود. معتاد دچار توهم می‌شود. حالت توهم بینایی بیش از سایر توهمات است.

اعتیاد به حشیش سبب تضعیف مغز شده و سرانجام معتاد به بیماری‌های روانی مبتلا می‌گردد.
عوارض جسمانی حشیش: اعتیاد به حشیش برخلاف تریاک حالت خماری و آثار جسمی ندارد و غالباً سبب مسمومیت می‌گردد.^[۴۶] عوارض روانی کوکائین : کوکائین محرک قشر مغز است . مصرف کننده ابتدا حالت هیجان ، انبساط خاطر و آرامش دارد . خود را سعادتمند تصور می‌‌نماید . تمایلات جنسی افزایش می‌یابد و سپس سردرد، گیجی و بی‌قراری به وجود می‌آید. عوارض جسمی کوکائین: بی‌اشتهایی ، سوء هاضمه ، لاغری و گاهی تشنجات عضلانی از عوارض آن است.

۳-۴-۳-مواد شادی بخش و انرژی زا

در این قسمت موادی که باعث نشئگی وقدرت فراوان در فرد می شود می توان همان مسکرات را نام برد یعنی نوع سوم از تقسیم بندی سازمان جهانی بهداشت که در سال ۱۹۹۰ اعلام ‌کرده‌است.

این مواد به طور معمول در فرد مصرف کننده یک قدرت موقت ‌و مقطعی ایجاد می‌کنند به طوری که شخص مورد نظر اراده طبیعی خود را از دست داده ‌و دچار یک نوع اراده قهری ناشی از سوء مصرف مواد خواهد شد.پس بایک محسبه ساده می توان به صورت ساده فهمید که این مواد قصد ‌و اراده‌ فرد را مورد هدف قرار می‌دهند.

به عنوان مثال می توان مواد ذیل را نام برد:

الکل ومشروبات مشابه آن مانند شراب و …

۳-۴-۴- مواد زایل کننده عقل

نوع سوم از این تقسیم بندی همان موادی می‌باشند که ما در نظر داریم بیشتر درباره آن ها بحث کنیم وبه صورت کامل آثار آن ها را بر فرد معتاد ‌و اراده‌(قصد و رضا) اوبه اثبات برسانیم.

موادی که باعث افساد عقل انسان می‌گردند و در بعضی از انسان ها به صورت سریع و در بعضی از آن ها به صورت مستمر وشاید طولانی(حدود یک سال) این اثر را می‌گذارد همان مواد صنعتی جدید که مدنظر نویسنده است می‌باشند. شاید با خود این سوال را داشته باشید که آیا دیگر مواد (غیر صنعتی )مثل تریاک ‌و مشتقات آن در شخص معتاد چنین تاثیری به جای نمی گذارند؟