نمودار ۴- ۱۶- اثر اتفن بر شاخص a/b رنگ میوه انگور رقم ریش بابا قرمز………………………………………………………………………… ۵۲
صفحه فهرست جداول عنوان
جدول ۱-۱ میزان مواد غذایی در هر ۱۰۰ گرم انگور اروپایی و آمریکایی…………………………………………………………………………………… ۳
جدول ۴-۱- جدول تجزیه واریانس اثر تیمار حلقه برداری و اتفن و اثر متقابل آنها بر صفات کمی و کیفی انگور رقم
ریش بابا قرمز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
جدول ۴-۲- جدول تجزیه واریانس اثر تیمار حلقه برداری و اتفن و اثر متقابل آنها بر صفات کمی و کیفی انگور رقم
ریش بابا قرمز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۴۲
جدول ۴-۳- جدول تجزیه واریانس اثر تیمار حلقه برداری و اتفن و اثر متقابل آنها بر شاخص های رنگ انگور رقم
ریش بابا قرمز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۰
اثر تیمارهای حلقه برداری و اتفن بر صفات کمی و کیفی انگور رقم ‘ریش بابا قرمز’
چکیده
انگور رقم ریش بابا، یکی از محبوب ترین ارقام تازه خوری کشت شده در ایران است، اما بطور معمول حبه ها از رنگ ضعیفی برخوردارند. در این پژوهش اثر تیمارهای حلقه برداری و اتفن روی صفات کمی و کیفی انگور رقم ‘ریش بابا قرمز’ مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. بدین منظور حلقه برداری بر روی شاخه های سال جاری حامل خوشه در دو سطح (حلقه برداری و بدون حلقه برداری ) و محلول پاشی با اتفن در سه سطح ( صفر، ۱۵۰ و ۳۰۰ میلی گرم در لیتر ) بر روی خوشه ها در مرحله تغییر رنگ حبه اعمال شد. پارامترهای ارزیابی شده شامل میزان مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، ضریب رسیدگی، pH عصاره میوه، طول و عرض خوشه، وزن ۲۰ حبه و خوشه، ریزش حبه، سفتی بافت، آنتی اکسیدان کل، ترکیبات فنولی کل و رنگ حبه ها بود. نتایج بدست آمده نشان داد کم ترین میزان مواد جامد محلول و ضریب رسیدگی در تیمار شاهد بدست آمد. تیمارهای حلقه برداری و اتفن به طور معنی داری اسیدیته قابل تیتراسیون را کاهش داد. تیمارهای حلقه برداری و اتفن روی pH عصاره میوه، طول و عرض خوشه اثر معنی داری نداشت. بیشترین میزان وزن حبه و خوشه در تیمار حلقه برداری بدست آمد، در صورتی که تیمار اتفن بر وزن حبه وخوشه موثر نبود. تیمار حلقه برداری بطور معنی داری باعث کاهش ریزش حبه شد در حالی که تیمار ۱۵۰ میلی گرم در لیتر اتفن ریزش حبه را در مقایسه با شاهد افزایش داد. تیمار اتفن سفتی بافت حبه را کاهش داد در صورتی که تیمار حلقه برداری بر این ویژگی اثر معنی داری نداشت. محلول پاشی اتفن و حلقه برداری اثر معنی داری بر میزان آنتی اکسیدان کل، ترکیبات فنولی کل و میزان رنگ حبه ها داشت. تیمار حلقه برداری بالاترین سطح آنتی اکسیدان کل را بوجود آورد. تیمار حلقه برداری با ۳۰۰ میلی گرم در لیتر بالاترین مقدار فنول های کل را بوجود آورد. تیمار اتفن ۱۵۰ میلی گرم در لیتر کمترین مقدار روشنایی و بیشترین نسبت قرمزی به سبزی را بوجود آورد. کاربرد حلقه برداری و اتفن، تجمع رنگدانه را در پوست حبه های انگور افزایش می دهد و رسیدن میوه را تسریع می کند و این امر برای جلوگیری از ترک خوردگی توسط باران نیز مهم است. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از حلقه برداری و اتفن می تواند به عنوان راهبرد موُثری در تکنولوژی قبل از برداشت میوه انگور معرفی گردد. مطابق با نتایج، چنانچه حلقه برداری و مواد اتیلن زا (اتفن) با غلظت بهینه و در زمان مناسب بر روی انگور رقم ریش بابا قرمز بکار برده شود رنگ و کیفیت مطلوب در میوه حاصل خواهد شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کلید واژه ها: انگور، حلقه برداری، اتفن، خواص کمی و کیفی، ترکیبات فنولی کل، آنتی اکسیدان کل، رنگ میوه
فصل اول
مقدمه و کلیات
۱-۱- اهمیت محصولات کشاورزی در تأمین سلامتی انسان
میوه ها و سبزی ها از مهمترین منابع غذایی بشر و در حقیقت تأمین کننده ویتامین های مورد نیاز بدن بوده و برای حفظ سلامتی انسان ضروری هستند. همچنین محصولات با ارزشی هستند که حتی در زمین های کوچک نیز سود اقتصادی خوبی دارند (Shahi et al., ۲۰۰۳). در تغدیه انسان سه مطلب اساسی مورد توجه است: نخست این که غذا باید از نظر کمی بتواند احتیاجات بدن از نظر کالری (در ارتباط با فعالیت بدنی) را برطرف نموده و موجب رفع گرسنگی شود. دوم، غذا باید از نظر کیفی متعادل باشد؛ بدین معنی که مقادیر کافی از پروتئین ها، ویتامین ها، مواد معدنی و غیره را، که بدن ممکن است در اثر کمبود هر یک از آنها مبتلا به سوء تغذیه شود، تأمین کند. سوم، دارای اثرات سوء نباشد. میوه ها و سبزی ها به عنوان گروه مهمی از مواد غذایی، می توانند برای رسیدن به هر سه هدف فوق کمک کنند، ولی روشن است که اهمیت یک سبزی یا میوه خاص بستگی به ترکیبات ویژه موجود در آن دارد. میوه ها و سبزی ها به عنوان بخش مهمی از منابع غذایی انسان از اهمیت ویژه ای برخوردارند و بشر از همان ابتدای پیدایش جهت تأمین قسمتی از غذای خود از این محصولات استفاده می کرده است. امروزه، استفاده از فرآورده های باغبانی در رژیم غذایی به طور گسترده ای مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش های علم نوین تغذیه ثابت کرده است که مصرف میوه و سبزی سبب پیشگیری از ابتلاء به بسیاری از بیماری های رایج می شود. بنابراین، در کشورهای توسعه یافته مردم در رژیم غذایی خود از میوه و سبزی بیش از فرآورده های دامی استفاده می کنند (اثنی عشری و زکایی خسروشاهی، ۱۳۸۷).
۱-۲- منشا و تاریخچه انگور
انگور یکی از مهمترین میوه هایی است که از زمان های بسیار قدیم مورد استفاده بشر قرار گرفته است. ارقام تجاری انگور عمدتاً از گونه ویتیس وینیفرا^[۱] بوده که منشا آن منطقه ای در جنوب اروپا بین دریای سیاه و دریای خزر گزارش شده است (ظهوری و همکاران، ۱۳۸۵). تاریخچه کشت انگور در ایران از حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد معمول بوده و به ویژه در دوران هخامنشی از محصولات فرعی آن استفاده می گردید. با توجه به اینکه موطن اصلی انگور را مناطق بین دریای سیاه و دریای خزر معرفی نموده اند، بنابراین قسمت شمالی ایران خاستگاه انگور بشمار می آید و گونه های وحشی آن در مناطق ذکر شده موجود می باشد.
۱-۳- مشخصات گیاه شناسی انگور
انگور به لحاظ گیاه شناسی متعلق به خانواده ویتاسه^[۲] بوده که حاوی ۱۰ جنس می باشد و ارقام تجاری انگور در جنس ویتیس^[۳] قرار دارند. جنس ویتیس تنها جنس مطلوب از لحاظ اقتصادی و خوراکی است که دارای دو زیر جنس موسکادینا با۴۰=n2 و ائوویتیس ۳۸=n2 (جلیلی مرندی، ۱۳۸۸) و چندین گونه مهم از جمله ویتیس وینیفرا^[۴] یا انگورهای اروپایی، ویتیس آمورنسیس^[۵] یا انگورهای آسیایی و انگورهای آمریکایی مانند ویتیس ریپاریا^[۶] و ویتیس لابروسکا^[۷] می باشد. انگورهای مورد کشت و کار در ایران از نوع انگورهای وینیفرا (اروپایی) می باشند (جلیلی مرندی ۱۳۸۴؛Hulme, 1970 ). انگور درختچه ای خزاندار، بندرت همیشه سبز و بالارونده، بوسیله پیچکها با مغز ساقه قهوه ای است که در محل بندها بوسیله دیافراگم قطع گردیده و دارای برگ های ساده، دندانه دار معمولاً کنگره ای بندرت مرکب پنجه ای، گل های کامل و میوه از نوع سته می باشد (رسول زادگان، ۱۳۷۵).
۱-۴- رقم ریش بابا قرمز
رقمی است قوی با رشد متوسط، بارآوری منظم و زیاد، با شاخه های خشبی کلفت و نسبتاً طویل با مقطع دایره ای شکل، ترد و آبدار با سفتی زیاد، درصد قند متوسط (۸/۱۷ درصد) و میزان اسید (۶۵/۴ گرم در لیتر).به علت ضخیمی پوست حبه برای تهیه ی آونگ (ملاخ) مورد استفاده قرار می گیرد (علیزاده، ۱۳۸۳).
۱- ۵- ارزش غذایی و اهمیت اقتصادی انگور
ارزش انگور به لحاظ قابلیت مصرف آن به طرق مختلف از جمله تازه خوری و تهیه کشمش، کنسانتره، آب میوه، فرآورده
های تخمیری، مربا، شیره و روغن هسته انگور بسیار بالاست و از این لحاظ نقش مهمی در اقتصاد کشورهای تولید کننده ایفا می کند. علاوه بر این، فرآورده های دیگری چون اتانول و آنتوسیانین نیز از انگور تهیه می شود (Carreno et al., ۱۹۹۷). تقریباً ۷۱% از تولید انگور برای شراب، ۲۷% به صورت تازه خوری و ۲% به صورت میوه خشک شده مورد استفاده قرار می گیرد (Kunkee and Goswell, 1996). انگور از مرحله غوره یعنی زمانی که میوه در اوج رشد و نمو است تا مرحله کاملاً رسیده و بعد از آن قابل استفاده می باشد (مختاریان و همکاران، ۱۳۷۹). جدول ۱-۱ میزان مواد غذایی در هر ۱۰۰ گرم انگور اروپایی و آمریکایی را نشان می دهد.
جدول ۱-۱ میزان مواد غذایی در هر ۱۰۰ گرم انگور اروپایی و آمریکایی (از وزارت کشاورزی ایالت متحده،
خدمات پژوهشی کشاورزی، ۲۰۰۵).