۲-۳-۲-۳ دیدگاه اسمیت در رفتار شهروندی سازمانی^[۱۱۵]

اسمیت و همکاران در سال ۱۹۸۳ معتقدند رفتارهای خودانگیخته می‌توانند از استانداردهای سازمانی فراتر رفته و بالاتر از هنجارهایی چون، مکانیسم های پاداش و تنبیه به سازمان و افراد در جهت دستیابی به منافع کمک کنند. به زعم اسمیت، این نوع از رفتارها که در شرح شغل کارکنان تعریف نشده اند را می توان، رفتارهای شهروندی سازمانی نامید. اسمیت در تعریف دیگری، رفتار شهروندی سازمانی را نوعی رفتار تعریف می‌کند که جزو وظایف رسمی کارکنان محسوب نشده اما برای سازمان مطلوب می‌باشند، وقت شناسی، کمک به همکاران، داوطلب شدن برای انجام کارها، ارائه­ پیشنهادهای ابتکاری برای پیشرفت کار و تلف نکردن وقت از جمله مصادیق رفتارهای مذکور می‌باشند (نعامی و شکرکن، ۱۳۸۵).

به نظر اسمیت رفتار شهروندی سازمانی شامل پنج حیطه: وظیفه شناسی، ادب و مهربانی، نوع دوستی، مردانگی و خوش خویی است. وجدان کاری: رفتارهایی است که فرد را در انجام وظایف خود در حدی بالاتر از سطح مورد انتظار هدایت می‌کند (فرد نهار خود را در طول کار نمی خورد یا جز در موارد ضروری، کار خود را تعطیل نمی کند). نزاکت: رفتارهای مودبانه ای است که از ایجاد مشکل در محیط کار جلوگیری می‌کند (فرد تلاش می‌کند تا از ایجاد مشکل برای همکاران خود اجتناب نموده و پیش از بروز مشکل با آنان مشورت کند). نوع دوستی: نوعی رفتار یاری دهنده است که توسط فرد به منظور کمک به کارکنانی خاص در ارتباط با انجام وظایف و تکالیف سازمانی آنان انجام می شود (به کسانی که کار آن ها سنگین است، کمک می‌کند یا با میل و رغبت وقت خود را در جهت کمک به کسانی که مشکلات کاری دارند، صرف می‌کند). جوانمردی: رفتار جوانمردانه ای است که از شکوه و شکایت زیاد در محیط کار جلوگیری می‌کند (فرد خود را مصروف شکایت از موضوعات جزئی نکرده و هرگز از سازمان عیب جویی نمی کند). آداب اجتماعی: رفتاری است که نشان دهنده مشارکت مسئولانه­ی فرد در فعالیت های سازمانی است (فرد خود را با رویدادهای سازمانی هماهنگ ساخته و یا کارهایی را انجام می‌دهد که در حیطه­ وظایف او نیستند اما وجهه سازمان را ارتقاء می‌دهند). به نظر اسمیت رفتار

1. 1. ۱Singh &Modassir ↑

1. 1. ۱Kolen & Katez ↑

1. 1. ۱ Morrison ↑

1. 1. ۲Lin & Ho ↑

1. 1. ۳ Ucanoh & Karabati ↑

1. 1. ۱ Hirschfeld & Field ↑

1. 1. ۱Polet & soner ↑

1. 1. ۲ Turnipseed & Murkison ↑

1. 1. ۱ Organ & Konovsky ↑

1. 1. ۲ Podsakoff & Mackenzie ↑

1. 1. ۳ Lepine & Vandyne ↑

1. 1. ۱ Podsakoff & etal ↑

1. 1. ۱ Schmidt & Lee ↑

1. 1. ۱ Deranty & Dejours ↑

1. 1. ۲Allen & Meyer ↑

1. 1. ۳Meyer & etal ↑

1. 1. ۴ Rabins ↑

1. 1. ۱Leblans ↑

1. 1. ۱ Clement & Vandenberghe ↑

1. 1. ۱ Bycio & et al ↑

1. 1. ۲ McConnell ↑

1. 1. ۱Peter & Olson ↑

1. 1. ۲ Brown ↑

1. 1. ۳ Mannheim & etal ↑

1. 1. ۴ Ucanok ↑

1. 1. ۱ Organizational citizenship behavior ↑

1. 1. ۲ Organ ↑

1. 1. ۳ Civic Virtues ↑

1. 1. ۴ Altruism ↑

1. 1. ۵ Sportsmanship ↑

1. 1. ۶ Conscientious ↑

1. 1. ۱ Courtesy ↑

1. 1. ۲ Values ↑

1. 1. ۳ Schwartz ↑

1. 1. ۴Rokeach ↑

1. 1. ۵ Power ↑

1. 1. ۶ Achievment ↑

1. 1. ۷ Hedonism ↑

1. 1. ۸ Stimulation ↑

1. 1. ۹ Self- direction ↑

1. 1. ۱۰ Universalism ↑

1. 1. ۱۱Benovelence ↑

1. 1. ۱ Tradition ↑

1. 1. ۲ Conformity ↑

1. 1. ۳ Security ↑

1. 1. ۴ Organizational commitment ↑

1. 1. ۵ Affective commitment ↑

1. 1. ۶ Continuance commitment ↑

1. 1. ۷Normative commitment ↑

1. 1. ۱ Work centrality ↑

1. 1. ۱ Whyte ↑

1. 1. ۲Hirscovich& Myer ↑

1. 1. ۳ Oreilly & chatman ↑

1. 1. ۴ Acceptance ↑

1. 1. ۵ Idenification ↑

1. 1. ۶ Interning ↑

1. 1. ۱ Lincoln ↑

1. 1. ۲ Behaviorism ↑

1. 1. ۳ Social psychological ↑

1. 1. ۴ Socialexchange ↑

1. 1. ۵Eisenberg ↑

1. 1. ۱ Humenz ↑

1. 1. ۲Adams ↑

1. 1. ۳ Davis & Nyvastvrm ↑

1. 1. ۴Collins ↑

1. 1. ۵ Marshal ↑

1. 1. ۱ Allen & Meyer ↑

1. 1. ۱ Baruch ↑

1. 1. ۲ Emshoff ↑

1. 1. ۱ Richhield ↑

1. 1. ۲ Mc Donnel Douglas ↑

1. 1. ۱ Moody or Mowday ↑

1. 1. ۲Coetzee ↑

1. 1. ۳O’reilly & Chatman ↑

1. 1. ۴Organ & Ryan ↑

1. 1. ۵ Fischer & smith ↑

1. 1. ۶Johnson & chang ↑

1. 1. ۱ Cohen & kere ↑

1. 1. ۲Single Dimension ↑

1. 1. ۳ Moro ↑

1. 1. ۴ Mody & stroporter ↑

1. 1. ۵Attitudinet ↑

1. 1. ۱ Behavior commitment ↑

1. 1. ۲Multiple dimension ↑

1. 1. ۳Mayer & Herscovich ↑

1. 1. ۱ Mayer & schoorman ↑

1. 1. ۲ Angle & perry ↑

1. 1. ۳Mowday ↑

1. 1. ۴ Baulfour wechsler ↑

1. 1. ۱Personal characteristics ↑

1. 1. ۱Moody&et al ↑

1. 1. ۲Maniv & Zajak ↑