سازگاری منطقی قضاوتها |
تعیین اولویتها
انسان نمیتواند یک مسئله را به طور کلی درک نماید؛ بنابراین، آنها را به مسایل کوچکتر تجزیه می کند و با توجه به معیارهای مشخص، بین آنها مقایسات زوجی انجام داده و برتری یک گزینه بر گزینه دیگر را مشخص می کند. سپس این نتایج، وارد مدل های مختلف تصمیم گیری شده تا درک بهتری از کل سیستم ارائه شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
سازگاری منطقی قضاوتها
ذهن انسان میتواند به نحوی بین اجزا، رابطه برقرار کند که بین آنها سازگاری و ثبات منطقی وجود داشته باشد. سازگاری در دو مفهوم به کار میرود:
ایدهها و اشیاءمشابه، باتوجه به ارتباطشان، در یک گروه قرار میگیرند. برای نمونه یک انگور و یک مهره، از نظر معیار گردی، در یک گروه قرار میگیرند؛ ولی اگر معیار مورد نظر طعم باشد، بین این دو ارتباطی وجود ندارد.
معیار دوم، میزان ارتباط بین ایده های مختلف، با توجه به معیار خاص آنهاست. این ارتباطات، تأثیر نسبی اجزای هر سطح را به اجزای سطوح بالاتر نشان میدهد (مؤمنی، ۱۳۸۷،۴۲-۴۰).
الگوریتم AHP
در این مرحله با مدل تحلیل سلسله مراتبی داده، مسئله را تجزیه و تحلیل کرده و آن را به چند قسمت ساده تر تجزیه میکنیم. پس از آن که گزینهها و شاخصها مشخص شد، بین شاخصها مقایسات زوجی انجام میدهیم. در مرحله بعد، برای هر شاخص بین گزینهها، مقایسات زوجی انجام میدهیم. سپس از الگوریتم زیر پیروی میکنیم:
الف) به هنجار کردن ماتریس مقایسات زوجی
ب) به دست آوردن میانگین حسابی هر سطر ماتریس به هنجار شده مقایسات زوجی (که به آن وزن های نسبی گفته می شود)
ج) ضرب وزن های نسبی شاخصها در میانگین حسابی گزینهها
د) رتبه بندی کردن گزینهها.
بعد از این مرحله، به سراغ «سنجش نرخ ناسازگاری» میرویم. به این منظور، مراحل زیر را طی میکنیم:
گام۱. محاسبه بردار مجموع وزنی (WSV): ماتریس مقایسات زوجی (D) را در بردار وزن های نسبی ضرب کنید. به بردار حاصل، «بردار مجموع وزنی» گفته می شود.
WSV=D×W
گام ۲. محاسبه بردار سازگاری (CV): عناصر بردار مجموع وزنی را بر بردار وزن های نسبی تقسیم کنید. به بردار حاصل، «بردار سازگاری» گفته می شود.
گام۳. محاسبه بزرگترین مقدار ویژه ماتریس مقایسات زوجی (maxλ): برای محاسبه بزرگترین مقدار ویژه ماتریس مقایسات زوجی، میانگین عناصر بردار سازگاری محاسبه می شود.
گام ۴. محاسبه شاخص ناسازگاری (II): شاخص ناسازگاری به صورت زیر حساب می شود.
II=
گام۵. محاسبه نرخ ناسازگاری (IR): به این منظور، به ترتیب زیر عمل می شود:
IR=
در اینجا،IRI (شاخص ناسازگاری تصادفی) مقداری است که از جدول مربوطه استخراج می شود. جدول شاخص ناسازگاری تصادفی، بر اساس شبیه سازی به دست آمده است و به صورت جدول ۲-۷ است:
جدول (۲-۱) شاخص ناسازگاری تصادفی
۱۰ ۹ ۸ ۷ ۶ ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ | N |
۵۱/۱ ۴۵/۱ ۴۱/۱ ۳۲/۱ ۲۴/۱ ۱۲/۱ ۹۰/۰ ۵۸/۰ ۰ ۰ | IRI |
مؤمنی، ۱۳۸۷، (۴۴)
در صورتی که نرخ ناسازگاری، کوچکتر یا مساوی ۱/۰ باشد، در مقایسات زوجی، سازگاری وجود دارد و میتوان کار را ادامه داد. در غیر این صورت، تصمیم گیرنده باید در مقایسات زوجی تجدید نظر کند.
لازم به ذکر است که برای پر کردن ماتریس مقایسات زوجی، از مقیاس ۱ تا ۹ استفاده می شود تا اهمیت نسبی هر عنصر نسبت به عناصر دیگر، در رابطه با آن خصوصیت، مشخص شود. جدول (۲-۸)، مقیاس را برای انجام مقایسات زوجی نشان میدهد.
جدول (۲-۲) مقیاس AHP
شرح | تعریف | درجه اهمیت |
دوعنصر، اهمیت یکسانی داشته باشند | اهمیت یکسان | ۱ |
[چهارشنبه 1400-09-24] [ 01:47:00 ق.ظ ]
|