۲-۱۰-۱-۳٫ مدیریت مطالبات و موجودی کالا

برای اداره نقدینگی شرکت شرط دیگر این است که شرکت بتواند خط‌مشی‌ها و اقدامات مناسبی در برخورد با مطالبات و موجودی کالا اتخاذ کند، ازجمله:

1. 1. سیاست اعتباری شرکت مشخص باشد و به آن عمل کند.

   

1. 1. سیاست‌ها و روش‌های مناسبی برای نظارت بر حساب‌های دریافتنی و وصول مطالبات داشته باشد.

1. 1. در نگهداری موجودی کالا به گونه‌ای عمل کند که هدف سودآوری به خصوص در شرایط تورمی که منجر به نگهداری موجودی اضافی می‌شود، لطمه به هدف نقدینگی وارد نکند.

1. در پرداخت‌ها بابت خرید و سایر هزینه ها، سیاست‌ها و روش‌هایی وجود داشته باشد که ضمن استفاده از فرصت‌های مربوط ‌به این شیوه تأمین مالی، جنبه اخلاقی و انصاف نیز در برخورد با مدعیان جاری شرکت رعایت گردد (میرتونی،۱۳۸۸).

۲-۱۰-۱-۴٫ برنامه‌ریزی نقدینگی

برنامه‌ریزی نقدینگی شرکت اصلی‌ترین جزء پوشش‌دهنده سایر اجزا مدیریت سرمایه در گردش شناخته می‌شود و در زمینه تأمین مالی کوتاه‌مدت، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، مطالبات و موجودی کالا نیز فعال عمل نماید ولی برنامه‌ریزی نقدینگی دوره‌ای انجام ندهد، آن با نواقص و کاستی‌های جدی مواجه می‌گردد.

موارد چهارگانه فوق اشاره به چهار حلقه اصلی مدیریت سرمایه در گردش شرکت دارند. این عوامل در کنترل شرکت بوده و باید از طریق شرکت تحقق بیابند تا نقدینگی مطلوب فراهم گردد، ولی آنچه مسلم است وجود زمینه‌های محیطی خارج از شرکت است که در بهینه کردن مدیریت سرمایه در گردش نقش اساسی دارند. فراهم نبودن این زمینه‌ها نیز مدیریت سرمایه در گردش را با نواقصی مواجه می‌کند)همان منبع).

۲-۱۱ شرایط و الزامات محیطی مدیریت سرمایه در گردش.

۲-۱۱-۱ ضرورت وجود نهادهایی که به شرکت در تعیین اعتبار مشتریان کمک می‌کنند.

توجه به اینکه بخش مهمی از سرمایه در گردش شرکت‌ها در حساب‌های دریافتنی تبلور پیدا می‌کند، لذا شرکت‌ها برای جلوگیری از هزینه های عدم وصول یا تأخیر در دوره وصول مطالبات می‌بایست بر اساس اعتبار سنجی‌های مناسب اقدام به فروش نسیه نمایند.

۲-۱۱-۲ وجود فرصت‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در بازارهای مالی.

همان گونه که قبلاً نیز اشاره گردید، شرکت‌ها به منظور موفقیت در امر مدیریت سرمایه در گردش می‌بایست در شرایط مازاد نقدینگی فرصت‌هایی برای استفاده از آن داشته باشند و نبود یا وجود ناکافی این فرصت‌ها موجب نقصان فرایند مدیریت سرمایه در گردش می‌شود.

۲-۱۱-۳٫ وجود سیستم‌ها و روش‌های عرضه خدمات مناسب بانکی و ارتباطی

سیستم‌ها و روش‌های بانکی و همچنین پست و وسایل ارتباطی ضروری‌ترین وسایل در ارائه خدمات به منظور وصول مطالبات یا هر گونه نقل و انتقال وجوه هستند.

۲-۱۱-۴٫ قوانین و مقررات

وجود قوانین و مقرراتی که بتوانند نظام مالی کوتاه‌مدت اقتصاد را هدایت و نظارت کنند، می‌توانند به مدیریت سرمایه در گردش کمک بسزایی داشته باشند.

۲-۱۲٫ تعریف ریسک

واژه ریسک مفاهیم متعددی دارد. زمانی که به تعاریف مراجعه ‌شود متوجه می‌شویم که هر یک از محققان به فراخور حال، تعریف خاص مورد نظر خود را با اقامه دلیل و مباحث گسترده مطرح کرده‌اند.

با آنکه تاکنون تعاریف متعددی از ریسک ارائه شده است، می‌توان ادعا کرد که همه این تعاریف برای بیان موقعیت هایی ارائه شده اند که سه عامل مشترک را می توان در آن ها مشاهده کرد. موقعیت هایی با ریسک توام هستند که:

1. 1. عمل یا اقدام بیش از یک نتیجه به بار می‌آورد.

1. 1. تا زمان ملموس شدن نتایج از حصول هیچ یک از نتایج آگاهی قطعی در دست نباشد.

1. حداقل یکی از نتایج ممکن‌الوقوع می‌تواند پیامدهای نامطلوبی را به همراه داشته باشد.

به دیگر سخن، عدم اطمینان از نتایج یک عمل و قرار گرفتن در معرض این نامعلومی‌ها از مهمترین مؤلفه‌های تشکیل دهنده انواع ریسک‌ها می‌باشند. در مواردی به طور کلی ‌در مورد چگونگی نتایج یابنده اطلاعی در دست نیست و در موارد دیگر با فرض آشنایی با شقوق مختلف این نتایج بر مبنی تجربه و حدس، تقریب هایی ‌در مورد امکان وقوع هر یک به دست می آ‌ید. در حالت هایی خاص نیز مشروط به حاضر بودن پیش فرض‌هایی که آن حالت خاص را ساخته است، می‌توان با بهره گرفتن از فنون آماری و قوانین احتمالات به دقت نسبی، شناخت دقیق تری از احتمال وقوع این نتایج به دست آورد. با حرکت از سوی نامعلومی کامل نتایج، به طرف نامعلومی نسبی آن ها، ملاحظه می‌شود که میزان ریسک نیز کمتر می‌شود. در واقع این واقعیت با ادراک متعارف ما نیز همخوانی دارد. چراکه هر چه آینده برای ما روشن‌تر و نامعلومی‌های آن کمتر باشد خود را کمتر در معرض ریسک و خطر می بینیم و بالعکس.

به دیگر سخن، ریسک عبارت است از احتمال از دست دادن تمام یا قسمتی از سود و یا اصل سرمایه، و به طور کلی، نوسان پذیری بازده سرمایه گذاری، ریسک نامیده می شود. با بررسی فرمول‌های بازده، در می یابیم که ریسک هر سهم به وسیله تغییرات در قیمت و سود تقسیمی آن سهم مشخص می شود. سرمایه گذارانی که در صدد به حداکثررساندن ثروت خود هستند، سعی می‌کنند در دارایی هایی که نرخ بازده بالا و ریسک کمی دارد، سرمایه گذاری کنند. اگر شخصی در اوراق بهاداری سرمایه گذاری کند که نرخ بازدهی آن از نرخ بازده مورد انتظار بیشتر باشد، ارزش بازار این اوراق افزایش خواهد یافت (فاف و همکاران، ۲۰۱۰).

محیط اقتصادی شرکت‌ها نقش تعیین کننده و غیرقابل انکاری در اثرگذاری بر عملکرد شرکت دارد. ریسک محیط بر اساس انواع ریسکهایی تعریف می شود که شرکت در نتیجه فعالیت خود با آن ها روبرو می شود. انواع ریسک‌ها و مخاطراتی که موفقیت یک شرکت را تهدید می‌کند، به دلیل عدم اطمینان های ناشی از محیط درونی و یا بیرونی خود شرکت است. ریسک می‌تواند ناشی از سیاست‌ها و عوامل کلان اقتصادی کشور، مانند خصوصی سازی، تولید ناخالص داخلی و غیره و یا سیاست‌های اتخاذ شده در سطح خود شرکت‌ها، از قبیل نحوه ی تأمین مالی، سیاست‌های نقدینگی، قابلیت رشد شرکت و غیره باشد.

۲-۱۳٫ انواع ریسک از نظر گرونینگ

در مطالعات نظری صورت گرفته، طبقه‌بندی‌های مختلفی از ریسک ارائه شده است(مدرس و ذکاوت، ۱۳۸۲). گرونینگ^[۱۶] و همکاران (۱۹۹۹) در تحقیقی که در بانک جهانی صورت گرفت، طبقه‌بندی از ریسک ارائه نمودند. این طبقه‌بندی با وجود اینکه به طور خاص ‌در مورد ارزیابی ریسک در بانک‌ها مطرح شده است، از لحاظ موضوعی و محتوایی قابلیت کاربرد برای سایر مؤسسات و سازمان‌های تجاری را نیز دارد.

گرونینگ در این مدل، به ریسک وقایع^[۱۷] اشاره دارد که به نوعی معنای تغییرات مثبت و منفی در منافع آینده را مد نظر قرار داده و به چهار طبقه ریسک مالی، ریسک عملیاتی، ریسک تجاری، و ریسک وقایع اشاره می‌کند.

۲-۱۳-۱٫ ریسک مالی