هریک از کارکنان ادارات دولتی و مراجع قضایی و مامورین خدمات عمومی که در تحریر نوشته ها و قراردادهای راجع به وظایفشان مرتکب جعل یا تزویر شوند اعم از اینکه موضوع یا مضمون آن را تغییر دهند یا گفته و نوشته یکی از مقامات رسمی،‌ مهر یا تقریرات یکی از طرفین را تحریف کنند یا امر باطلی را صحیح و صحیحی را باطل یا چیزی را که به آن اقرار نشده است، اقرار شده جلوه دهند علاوه بر مجازاتهای اداری و جبران خسارت وارده به حبس از یک تا ۵ سال یا شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.
۳- ضابطین در جریان بازجویی حق ندارند متهم را تهدید به افشای سر یا اسراری نمایند. یکی از ویژگیهایی که ضابطین باید همواره به آن پایبند بوده و آن را رعایت کنند، ‌امانتداری در زمینه حفظ اسرار متهمین است. ضابطین اسراری را که از مردم یا از متهمین در جریان انجام ضابطیت یا اسراری که در راستای شغل خود از آن با خبر میشوند را نباید در نزد کسانی که صلاحیت دانستن آن را ندارند، افشا کنند.
اگر ضابطین تهدید به افشای سر را وسیلهای برای اذیت و آزار متهم قرار داده باشند، بدون توجه به قصد و نیت ضابطین از این کار، برابر ماده ۱۷۲ قانون تعزیرات که اشعار میدارد: هرگاه کسی دیگری را به هر نحوی تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا افشای سری به خود یا بستگان او نماید،‌ اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر با ترک فعلی را نموده یا ننموده باشند، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهند شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴- ضابطین و قاضی در هنگام تحقیق و بازجویی اگر با سکوت متهم روبرو شوند نمیتوانند وی را ملزم به اقرار یا اعتراف کنند. بلکه باید به دیگر ادله یا روش های کشف جرم اکتفا کنند تا مرتکب اصلی شناسایی یا اتهام متهم را ثابت کنند. در همین خصوص اصل ۳۸ قانون اساسی اعلام میدارد:
هرگونه شکنجه برای گرفتن اقرار و کسب اطلاع ممنوع است. اجبار شخص به شهادت، اقرار و یا سوگند مجاز نیست و چنین شهادت و سوگندی فاقد ارزش و اعتبار قضایی و قانونی است و همچنین بند ۹ قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی نیز اشعار میدارد:
هرگونه شکنجه متهم به منظور اقرار یا اجبار او به امور دیگر ممنوع بوده و اقرارهای اخذ شده به این وسیله حجیت شرعی و قانونی نخواهد داشت. علی ایحال ضابطین حق ندارند جهت گرفتن اعتراف متهم را مورد شکنجه از انواع مختلف آن قرار دهند و از وی اعتراف بگیرند وهمچنین مقام قضایی نیز نمیتواند دستور شکنجه متهم ر ا جهت کسب اقرار صادر کند. در صورتی که چنین دستوری را صادر نماید. این دستور غیر قانونی و خلاف قانون و غیر قابل اجراست و قاضی به دلیل صدور دستور غیر قانونی مورد تعقیب قرار خواهد گرفت.
۵- ماده ۸۱ قانون تعزیرات برای ناقضان حق سکوت متهم و اقدام کنندگان به شکنجه جهت کسب اقرار و اعتراف را مورد اشاره قرار داده و برای مرتکبین این جرم تعیین مجازات کرده است. بنا به نص صریح ماده مذکور: هریک از مستخدمین و مامورین قضایی یا غیر قضایی دولت برای اینکه متهمی را مجبور به اقرار کند او را اذیت و آزار بدنی نماید علاوه بر قصاص و یا پرداخت دیه، حسب مورد به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال محکوم می گردد و چنانچه کسی در این خصوص دستور داده باشد فقط دستور دهنده به مجازات حبس مذکور محکوم خواهد شد و اگر متهم به واسطه اذیت و آزار فوت کند مباشر، مجازات قاتل و آمر مجازات آمر قتل را خواهد داشت.
۶- برابر ماده ۶۰ ق.آ.د.ک؛ پس از اینکه بازجویی به اتمام رسید و صورتجلسه آن تنظیم شد، صورتجلسه تنظیمی باید به امضای متهم و مامورین و دیگر حاظرین در جلسه نیز برسد. اگر متهم پس از اتمام بازجویی و تنظیم صورتجلسه از امضای آن خودداری کند ضابطین نمیتوانند وی را اکراه یا اجبار به امضای آن بکنند، بلکه باید در قبال این نوع رفتار متهم جمله «متهم از امضای صورتجلسه استنکاف کرد» قید شود.
حقوق متهم هنگام تحت نظربودن و بازداشت
تحت نظرگاه و بازداشتگاه محل نگهداری متهمانی است که با دستور مقام قضائی تا اتخاذ تصمیم نهایی به آنجا معرفی میشوند و حقوقی را در این بخش برای متهم قائل شدهاند از جمله:
۱- رفتار مامورین در بازداشتگاه با متهم مناسب باشد.
۲- از بازداشت متهم به صورت انفرادی خودداری شود.
۳- امکان ملاقات با وکیل در بازداشتگاه و بستگان فراهم شود.
۴- از ضرب و شتم متهم در بازداشتگاه خودداری شود.
۵- استماع اظهارات و تظلمات فرد بازداشت شده و انعکاس آن به مقامات بالاتر.
۶- مامورین موظفند با متهمینی که در بازداشتگاه به سر میبرند و از نظر روحی نیز در شرایط نامناسبی قرار دارند ، رفتار مناسب داشته باشند.
مجازات نقض حقوق متهم هنگام تحت نظر بودن و بازداشت
۱- داشتن وکیل حق هر فرد ایرانی است که متهم به ارتکاب جرمی است. بنابراین متهم حق دارد در زمانی که در بازداشتگاه به سر میبرد با وکیل خود ارتباط و ملاقات داشته باشد به همین منظور اگر ضابطی از این امر جلوگیری نماید و این حق را از متهم سلب کند، به مجازات اعلامی در ماده ۷۳ قانون تعزیرات یعنی انفصال از خدمت و محرومیت از ۱ تا ۵ سال از مشاغل حکومتی و حبس از دو ماه تا سه سال خواهد شد.
۲- ماده ۷۵ قانون تعزیرات اشعار میدارد: هرگاه شخصی برخلاف قانون حبس شده باشد و در خصوص حبس غیرقانونی خود شکایت به ضابطین دادگستری یا مامورین انتظامی نموده و آنان شکایت وی را استماع نکرده باشند و ثابت ننمایند که تظلم او را به مقامات صلاحیتدار ذیصلاح اعلام و اقدامات لازم را معمول داشتهاند به انفصال دائم از همان سمت و محرومیت از مشاغل دولتی به مدت ۳ تا ۵ سال محکوم خواهند شد.
انواع بدرقه متهم، تهدیدهای هنگام بدرقه و حقوق متهم در این خصوص
الف - انواع بدرقه
۱- از محل یا مکان دستگیری تا مقر انتظامی؛
۲- از مقر انتظامی تا مراجع قضایی؛
۳- از مراجع قضایی تا مقر انتظامی؛
۴- از شهری به شهر دیگر؛
۵- از مراجع قضایی به تحت نظرگاه، زندان و بالعکس؛
۶- از تحت نظرگاه و زندان به مراکز درمانی و بالعکس؛
۷- ازتحت نظرگاه به تحت نظرگاه دیگر.
۸- از واحد انتظامی یا قضایی به صحنه جرم برای بازسازی صحنه جرم.
ب- تهدیدها هنگام بدرقه متهم
۱- سهلانگاری مسئولان در توجیه و ارائه آموزشهای لازم به مأمور بدرقه.
۲- عدم توجه و دقت به نوع اتهام متهم.
۳- نامناسب بودن وسیله نقلیه حمل متهم.
۴- غلبه احساسات و عواطف مامور و احتمال همکاری نا آگاهانه وی با متهم.
۵- تبانی مأموران با متهم.
۶- بهرهگیری از امکانات متهم در اجرای مأموریت برای سرعت بخشیدن به کارها یا کم کردن هزینه ها.
۷- مأنوس شدن با متهم و اعتماد بی جا به او در مأموریتهای طولانی.
۸- عدم تناسب قوای جسمانی مأموران با متهمان.
۹- داشتن زمینه ضعف اخلاقی و ایمانی مأموران.
۱۰- اتکا به مهارت خود و غافل شدن از توان و تجربه متهم.
۱۱- استفاده نکردن از ابزار و تجهیزات مناسب در مأموریت توسط مامور بدرقه.
۱۲- مسامحه و سهلانگاری مأمور هنگام برگزاری جلسه محاکمه متهم.
۱۳- محول کردن دستگیری، اعزام و نگهداری متهمان به مأمورن و سربازان فاقد صلاحیت.
۱۴- قبول پیشنهاد تأمین وسیله نقلیه توسط بستگان متهم.
۱۵- همراهی بستگان متهم در طول مأموریت.
۱۶- ایجاد صحنه تصادف ساختگی و موارد مشابه آن برای متوقف کردن خودروی حامل متهم و فراری دادن آن (یوسف آذر، صیادی، ۱۳۹۲ : ۶۵).
ج - حقوق متهم هنگام بدرقه
۱- هنگام بدرقه حتی الامکان از بستن چشمهای متهم و یا دیگر اعضای بدن وی خودداری شود.
۲- انتقال با ماشینهای مخصوص انجام شود تا متهم در ماشین دچار آسیب نشود و هم با دیده شدن وی در انتظار عمومی در حال بدرقه، وجههی اجتماعی وی خدشه دار نگردد.
۳- بدرقه باید با سرعت انجام شود تا از اتلاف وقت متهم جلوگیری گردد.
۴- محافظت از وی در مقابل حمله ها یا انتقام جوییهای احتمالی توسط خانواده یا بستگان بزه دیده.
۵- اجتناب از شماتت کردن وی به خاطر جرم ارتکابی.