۲- کنوانسیون اروپایی حقوق بشر سال ۱۹۵۳
۳-کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر سال ۱۹۶۹
۴- کنوانسیون حمایت از معلولین سال١٩٧۵
۵- کنوانسیون ریشه کنی کلیه اشکال تبعیض علیه زنان سال ۱۹۷۹
۶- منشور آفریقایی حقوق بشر و مردم سال ۱۹۸۱
۷-کنوانسیون منع شکنجه و دیگر رفتار ها یا مجازاتهای ظالمانه ، غیرانسانی یا خفت بار سال ۱۹۸۴
۸- کنوانسیون حقوق کودک سال ۱۹۸۹
۹- منشور اجتماعی اروپایی سال ۱۹۹۰
۱۰- اعلامیه اسلامی حقوق بشر سال ۱۹۹۰
۱۱- قانون حذف انواع خشونت علیه زنان سال ١٩٩٣
۱۲- بیانیه علیه نژاد پرستی، تبعیض نژادی٢٠٠١ سال
۱۳- بیانیه در رابطه با بیم حمله از بیگانگان و مسائل تحمل ناپذیر سال ٢٠٠١
۱۴- قطعنامه ۴٣/١٧٣ مجمع عمومی سازمان ملل متحد مصوب سال ١٩٨٨ برای حمایت همه افراد در هرگونه بازداشت یا زندان

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱۵- بیانیه حقوق افراد متعلق به اقلیتهای ملی نژادی مذهبی و زبانی مورخ ۱۸ دسامبر ۱۹۹۲
۱۶- قانون حمایت از اقلیت های قومی و فرهنگی در سال ١٩٩٣
۱۷- پروتکل اختیاری کنوانسیون حذف کلیه اشکال تبعیض علیه زنان مصوب ۱۹۹۹
از جمله گامهایی است که در این زمینه و در بیانیه های حقوقی مختلفی متبلور شده است .
بند ششم – نهادهای جهانی حقوق بشر
مقصود از نهادهای جهانی حقوق بشر،ارگانیزم های دائم و غیر دائم بین الدولی هستند که وظیفه اعتلا و ارتقای حقوق بشر (از طریق تهیه و تنظیم قطعنامه ها ،بیانیه ها و عهدنامه ها )، مراقبت ونظارت بر اجرای مقررات حقوق بین الملل بشر و رسیدگی به موارد نقض آن حقوق را در سطح جهانی بر عهده دارند.مهمترین نهاد های حقوق بشر عبارتند از:
۱- کمیسیون حقوق بشر۲- کمیساریای عالی حقوق بشر۳- مرکز حقوق بشر ۴-کمیته حقوق بشر ۵-کمیته حقوق اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی ۶-کمیسیون مقام زن ۷-کمیته رفع تبعیض نسبت به زنان ۸-کمیساریای عالی ملل متحد برای پناهندگان ۹- کمیته رفع تبعیض نژادی
علاوه بر نهاد های جهانی، سازمانهای منطقه ای بین الدول اقدامات کما بیش گسترده ای داشته اند. مخصوصا سازمانهای حقوق بشری مانند کمیسون حقوق بشر اروپایی و آمریکای ، سازمان وحدت آفریقا و سازمان کنفرانس اسلامی نقش مهمی را ایفا می کنند.^[۶۱]

فصل دوم
کمیسیون حقوق بشر
در پاسخ به جنایات ارتکابی در طول جنگ جهانی دوم، بنیانگذاران سازمان ملل متحد تصمیم گرفتند که احترام به حقوق بشر را یکی از اهداف سازمان جهانی جدید قرار دهند.در این راستا یکی از خصوصیات بارز منشور ملل متحد که آن را از میثاق جامعه ملل ممتاز می‏سازد، توجه به حقوق بشر و آزادیهای اساسی است. سازمان ملل متحد، سهمی عمده در بهبود و حمایت از حقوق بشر داشته و دستاوردهایش در این زمینه بلاتردید است. در این زمینه، ابتدا باید گفت، عمده تلاش سازمان ملل و نهادهای فعال در زمینه حقوق بشر، جلب و همکاری دولتهای عضو به رعایت موازین حقوق بشر وبرقراری تفاهم با آنهاست و نه توسل به زور و فشار وقوه قهریه، زیرا سازمان ملل از جمع دولتها تشکیل شده و قدرت اجرایی آن نیز با دولتهای عضواست که هر کدام مستقل بوده و مداخله قدرت خارجی را در اعمال حاکمیت خود را نمی پذیرند. به منظور نظارت بر اجرای هریک از میثاق ها و کنوانسیون های بین المللی حقوق بشر در کشورهای عضو، مکانیزم های مختلفی در سازمان ملل برای این منظور تشکیل شده است که کمیسیون حقوق بشر یکی از مهمترین این مکانیزم ها می باشد.
بند اول-تاسیس کمیسیون حقوق بشر
سه نهاد اصلی که در سازمان ملل متحد مسئولیت حفظ و ارتقاء حقوق بشر را بر عهده داشته عبارتنداز: شورای امنیت، مجمع عمومی و کمیسیون حقوق بشر. مسئولیت شورای امنیت در این خصوص به امور حقوق بشر که صلح و امنیت بین المللی را به مخاطره‏ میاندازد محدود میگردد. مجمع عمومی نیز تا کنون تعدادی قطعنامه و بیانیه تصویب نموده و بحث‏های‏ زیادی در رابطه با نقض جدی حقوق بشر انجام داده است. از نهادهای ملل متحد که پیش از این‏ مسئولیت مستقیم حقوق بشر را بر عهده داشته«کمیسیون حقوق بشر» بوده که در سال ۱۹۴۶ به موجب‏ ماده ۶۸ منشور توسط شورای اقتصادی و اجتماعی تاسیس شد ولی میزان موفقیت این کمیسیون تخصصی‏ همواره مورد بحث حقوقدانان و سیاستمداران بوده تا آنکه نهایتا پس از ۶۰ سال از تاریخ تأسیس آن»در ۱۵ مارس ۲۰۰۶ مجمع عمومی طی قطعنامه‏ای«شورای حقوق بشر»را جایگزین این کمیسیون نمود.^[۶۲]
ارگان های حقوق بشری از نظر نوع کارکرد به دو دسته تقسیم می شوند.
الف-ارگان های ایجاد شده بر اساس منشور سازمان ملل متحد
ب-نهاد هایی که بر اساس میثاق ها و کنوانسیون های بین المللی در زمینه حقوق بشر موجودیت یافته اند. یکی از نهاد های رسیدگی کننده به مسائل حقوق بشر،که از جمله وظایفش ،توصیه و صدور قطعنامه و انجام مقدمات برای این منظور است، شورای اقتصادی و اجتماعی می باشد. این شورا طیق ماده ۶۸ منشور کمیسیون ها و گروه های کاری متعدد را در زمینه رسیدگی به مسائل حقوق بشر ایجاد نموده است.^[۶۳]
کمیسیون حقوق بشر در شانزدهم فوریه ۱۹۴۶ طی قطعنامه(l)5 [1] شورای اقتصادی و اجتماعی تأسیس شد و در پی آن، کمیسیون فرعی جلوگیری از تبعیض و حمایت از اقلیتها با تصویب قطعنامه (ll)9 [2] شروع به کار کرد که البته از سال ۱۹۹۹ کمیسیون فرعی فوق به کمیسیون فرعی ترویج و حمایت از حقوق بشر تغییر نام داد. کمیسیون حقوق بشر، مهمترین نهاد مبتنی بر منشور است که به گفته مری رابینسون، کمیسر سابق ملل متحد، بنای اصلی کار ملل متحد در زمینه حقوق بشر است و مهمترین رکن بین الدولی تصمیم گیری در این زمینه است. اجلاس های شش هفته‏ای سالانه کمیسیون سابق در ژنو، یک گردهمایی منحصر به فرد جهانی جهت طرح مباحث و روشن ساختن اتهامات مربوط به نقض اشکال مختلف حقوق بشر بود .در حالی که در تحلیل عملکرد کمیسیون باید بستر سیاسی بین‏المللی را در نظر داشت، از ابتدای تشکیل کمیسیون، مباحثی پیرامون حیطه وظایف آن وجود داشت. ^[۶۴]
کمیسیون اختیارات گسترده ای برای تهیه توصیه ها ،گزارشات و اعلامیه های بین المللی در زمینه حقوق بشر داشت.این کمیسیون همچنین توانست کنوانسیون هایی در مورد آزادی های مدنی ،وضعیت زنان، آزادی اطلاعات و حمایت از اقلیت ها، جلوگیری از تبعیض نژادی، جنسیی و زبانی و مذهبی را تدوین کند.یکی از مهمترین دستاوردهای کمیسیون تدوین اعلامیه جهانی حقوق بشر بود که شامل استاندارهای مشترک تکامل یافته ای برا ی همه ملتها بود و همه اعضای جامعه جهانی را به رعایت آن متعهد می ساخت. برگزاری کنفرانس تهران که منعکس کننده تاثیر حقوق بشر بر روند استعمارزدایی و میثاق حقوق مدنی و سیاسی و نیز میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سال ۱۹۶۶ و همچنین طرح اعلامیه حق توسعه در ۱۹۸۶ بود کنفرانس جهانی ۱۹۹۳ وین در مورد حقوق بشر در پایان جنگ سرد که اصول جهانشمولی و انسجام حقوق بشر را متبلور و منجر به ایجاد «دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر » ^[۶۵] شداز دستاوردهای دیگر کمیسیون حقوق بشر است.^[۶۶]
فعالیت‌های این شورا را می‌توان از زمان تشکیل تا جایگزینی با شورای حقوق بشر، به سه دوره تقسیم کرد. کار اصلی کمیسیون در دوره اول (از ۱۹۴۷ تا ۱۹۶۶ میلادی) وضع قانون‌ها و استانداردهای حقوق بشری در قالب کنوانسیون‌های مدنی و سیاسی بود. در دوره دوم که از ۱۹۶۷ آغاز شد، با نشر گزارش‌های موضوعی توسط کار گروه‌ها و زیرمجموعه‌ها، نقض حقوق بشر را در کشورهای مختلف زیر نظر می‌گرفت و از ۱۹۹۰ تا زمان انحلال، به عنوان مشاور برای کشورهای مختلف جهان بر ارتقای حقوق فرهنگی-اجتماعی تاکید می‌کرد.
کمیسیون حقوق بشر ابزاری در نهاد ملل متحد بود که شبکه ای از مکانیسم نظارت را مانند:شیوه های گزارش دهی ،تشکیل کارگروه ها،گزارشگران ویژه،کارشناسان مستقل در زمینه های عملیاتی مختلف و شیوه های شکایت فردی را ایجاد کرد.^[۶۷]
۱-۱- ساختار و ترکیب اعضای کمیسیون حقوق بشر
در ابتدا کمیسیون ۱۸ عضو داشت و با توجه به شرایط مساعد بین المللی در آن زمان توانست به اهداف خود نائل آید.کمیسیون در طول دو سال موفقبه تهیه پیش نویس اعلامیه جهانی حقوق بشر شد که گام مهمی در طول حیات سازمان ملل برداشته شد.با افزایش تعداد کشورهای عضو سازمان ملل متحد ،تعداد اعضای کمیسیون نیز گسترش یافت.از ۱۸ نفر به ۲۱نفر در سال ۱۹۶۲و به ۳۲ نفر در ۱۹۶۷و ۴۳ نفر در ۱۹۸۰ و ۵۳ نفر در ۱۹۹۲ افزیایش یافت. جدا از تعداد اعضای کمیسیون ،ترکیب اعضا نیز تغییر کرد؛ به این معنی که کمیسیون از یک مجموعه متمایل به غرب در ابتدا به سمت پذیرش نمایندگی اکثریت دولت های جهان پیش رفت. با اینکه خیلی از دولت ها در کمیسیون عضو نبودند ولی می خواستند در اقدامات کمیسیون مشارکت داشته باشند.^[۶۸]
دولت های عضو کمیسیون حقوق بشر توسط اکوساک انتخاب می‏شدند. این انتخابات معمولا در ماه مه هر سال انجام میشد تقریبا ثلث‏ اعضای کمیسیون انتخاب میگردیدند.این اعضا برای یک دروه سه ساله انتخاب میشدند و می‏توانستند مجددا انتخاب شوند.کمیسیون اعضا دائم نداشت و سالیانه ۱ جلسه از مارس تا آوریل در ژنو برگزار می کرد.^[۶۹]
در ترکیب کمیسیون ۱۵عضو از بین کشورهای آفریقایی- ۵ عضو از اروپای شرقی-۱۲ عضو از آسیا-۱۱عضو از آمریکای لاتین و حوزه کارائیب و ۱۰ عضو از اروپای غربی است.^[۷۰]
علاوه بر کشورها ، سال ها کمیسیون ریسک بالای حضور سازمانهای غیر دولتی را که در پی منافع خود بودند ،را پذیرفته بود؛این امر رویه ای را در طول زمان در سازمان ملل ایجاد کرد که سازمانهای غیر دولتی هم می توانند هم مخاطب کمیسیون و هم نگران مسائل حقوق بشری باشند.^[۷۱]
۲-۱- صلاحیت و اختیارات کمیسیون
موضوعات متنوع و متعددی در دستور کار کمیسیون قرار می گرفت؛ تحقق حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در همه کشورها،موضوع ناپدید شدگان اجباری ،شکنجه و رفتارهای غیر انسانی،ارتقاءبیشتر حقوق بشر و آزادیهای سیاسی،نقض حقوق بشر در کشورهای مختلف ،حقوق اقلیت های ملی ، نژادی، مذهبی و زبانی ،کودکان ……و دولت های عضو و سازمان های غیر دولتی می توانند در اجلاس کمیسیون شرکت و در مورد موضوعات مختلف حقوق بشر گفتگو کنند.^[۷۲]
اختیارات کمیسیون شامل موارد ذیل می شد:
۱-ارائه توصیه،پیشنهاد و گزارش در مورد موضوعات مربوط به حقوق بشر که قبلا بدان اشاره شد؛
۲- ارائه پیشنهاد برای تاسیس کمیسیون فرعی؛
۳-ارائه پیشنهاد تغییر در صلاحیت های کمیسیون؛