در پژوهشی Dacosta و همکاران (۲۰۰۷) مداخله گروهی روایتـی را روی گروهـی از دختـران جوان که با وزن، بدن و مشکلات تغذیه ای درگیـری داشـتند انجام داد وپس از ارزشیابی گروهی بـه وسـیله پرسـشنامـه، مشخص کرد که اعضا، کنترل برخی از مسائل زندگی شان را دوبــاره بــه دســت آورده انــد و همــه آنهــا تجربــه گروهــی درمان روایتی را در ایـن امـر مهـم مـی دانـستند. بـه عبـارتی مشخص کرد که کار گروهی نـه تنهـا بـرای دختـران جـوان مناسب است بلکه روایت درمانی زمانی که گروهی کـار شـود می‌تواند نتایج رضایت بخش تری داشـته باشـد.
به نظر می‌رسد که رویکرد روایت درمانی با در نظر گرفتن سطوح ضمنی و تمثیلی تجارب مراجعین، برونی سازی مسأله، افزایش سطح ارتقاء شخصی، اثر درمانگران در شکل گیری روایت ها وداستان های فردی می‌تواند نقش مهمی در کاهش نگرانی افراد از ظاهر جسمانی خود ایفاء کنند (مکیان و همکاران، ۱۳۸۹).
۲-۵-۲ پژوهش های صورت گرفته در ایران(درحوزه افسردگی و روایت درمانی)
نظیری(۱۳۸۳)، در پژوهشی به بررسی استفاده از رویکردهای شناختی -رفتاری و استعاره ای در درمان نگرش های ناکارآمد بیماران افسرده پرداخت.
این پژوهش روی ۸ مراجع افسرده که ۴ نفر زن و ۴ نفر مرد بودند،به صورت موردی انجام شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش، نشان داد که استفاده از رویکرد شناختی-رفتاری و استعاره ای باعث کاهش نگرش های ناکارآمد در بیماران افسرده می شود.
در پژوهشی که با عنوان کاربرد روایت درمانی برافسردگی زنان دانشجوی افسرده ی مقیم خوابگاه های دانشگاه علامه طباطبایی انجام گرفت، نمونه مورد بررسی شامل ۱۰ نفر از دانشجویان افسرده و ابزار مورد استفاده، پرسشنامه افسردگی بک نسخه دوم بود. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان دادکه روایت درمانی باعث کاهش افسردگی دانشجویان افسرده شده است ( رستمی ثانی، ۱۳۸۶).
در یک مطالعه پژوهشی که با عنوان بررسی مقایسه ای اثر بخشی زوج درمانی گروهی با آموزش رویکردهای روایت درمانی و درمان تصمیم گیری دوباره بر افزایش رضایت زناشویی در ازدواج های دانشجویی دانشجویان متأهل دانشگاه تهران انجام گرفت، ابزار مورد استفاده پرسشنامه ی رضا یتمندی زناشویی انریچ بود. آزمودنی ها به مدت ۵جلسه ی دو ساعته تحت زوج درمانی گروهی قرار گرفتند. یافته های پژوهش بیانگرآن بود که آموزش رویکرد روایت درمانی، رضایت زناشویی را در ازدواج دانشجوی افزایش داده است (بوستان و همکاران،۱۳۸۶).
در پژوهشی که با عنوان بررسی تأثیر روایت درمانی زوجی بر عملکرد خانوادگی زوجین شهر اصفهان انجام گرفت، نمونه مورد بررسی شامل ۳۰ زوج مراجعه کننده به بخش گفتار درمانی بیمارستان کاشانی شهر اصفهان بودند که توسط آزمون عملکرد بلوم ارزیابی شدند. وسپس گروه آزمایش تحت آموزش جلسات روایت درمانی زوجی به مدت ۹جلسه ۲ ساعته قرار گرفت و یافته های پژوهش نشان داد که فرایند جلسات روایت درمانی زوجی برعملکرد خانوادگی زوجین در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه مؤثر بوده است( ربیعی و همکاران، ۱۳۸۷).
در پژوهشی که با عنوان بررسی تأثیر روایت درمانی بر میزان تمایل به بخشودگی در زنان شهر ری انجام گرفت،نمونه مورد بررسی شامل ۴۰ نفر زن وابزار مورد استفاده پرسشنامه بخشودگی آزمای خانواده بود.وسپس گروه آزمایش تحت آموزش جلسات روایت درمانی به مدت ۸جلسه ۲ ساعته قرار گرفت و یافته های پژوهش نشان داد که فرایند جلسات روایت درمانی باعث افزایش تمایل به بخشودگی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه شده است ( نوری تیرتاشی و کاظمی، ۱۳۹۱).
دریک مطالعه پژوهشی که تحت عنوان مقایسه تأثیر روایت درمانی و رژیم درمانی بر شاخص تصویر بدن زنان مبتلا به اضافه وزن و چاقی انجام گرفت، نمونه مورد بررسی شامل ۳۰ زن مبتلا به اضافه وزن بودند که به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی یک و دو و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش یک فقط تحت رژیم درمانی (به مدت ۵ هفته)، گروه دو علاوه بر رژیم درمانی تحت روایت درمانی نیز قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله دریافت نکردند. جلسات روایت درمانی شامل ۱۲ جلسه ۵۰ دقیقه ای بود که هفته ای دوبار و به‌صورت گروهی اجرا شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که رژیم درمانی در بهبود تصویر بدنی اثر معنی داری نداشته اماروایت درمانی در اصلاح تصویر بدن زنان مبتلا به اضافه وزن از رژیم درمانی مؤثرتر بوده است ( مکیان و همکاران، ۱۳۸۹).
۲-۶ جمع بندی فصل دوم
رویداد ها از داستان‌های زندگی معنا کسب می‌کنند. برخی از این روایات توسط خود فرد، به صورت آگاهانه و بر اثر تجارب شخصی شکل می گیرند و برخی دیگر تحت تأثیر فرهنگ غالب و قدرتمندان جامعه ساخته می‌شوند. هویت افراد تحت تأثیر روایت آنان شکل می‌گیرد و می‌تواند از آنان افرادی منفعل، پرخاشگر یا افسرده بسازد. چنان که داستان زندگی یک فرد مورد تجدید نظر قرار گیرد، معنای نسبت داده شده به رویدادهای زندگی دگرگون می شود و احساس وی نسبت به این رویداد ها و اقدامات انجام شده در قبال آن ها نیز تغییر پیدا می‌کند. (۲۰۰۴، Polkinghorne؛ تبریزی،۱۳۸۵ ؛۲۰۰۰، Morgan).
در رویکرد روایت که برخاسته از ایده های پست مدرنیسمی است، روایت درمانی تلاش می‌کند تا چارچوب های ذهنی راکه شخص درمسیرتفکرخویش دائماً به آن ها رجوع می‌کند را تغییر دهد واین کار را از طریق تفکر انتقالی بر فرض های ذهنی فرد انجام میدهد، در واقع روایت درمانی تأکید بر داستانی است که شخص می‌گوید و سعی در فهم این داستان از طریق اشتراک فکری فرد با مراجع است. مراجع در می‌یابد که داستان مسلط زندگی او داستانی ناشایسته و لازم به تغییر است و در لابلای داستان او نتیجه های منحصر به فردی وجود دارد که او تابه حال آن ها توجه نکرده است چرا که او داستان خویش را غرق در مشکل می بیند و در تعریف داستان زندگی خویش نیز تنها به مشکلات فراوان آن ها اشاره دارد و این غرق در مشکل بودن داستان فرد اجازه فرا رفتن تفکر فرد به سمت نتیجه ها، اتفاقات و لحظات ناب و قابل توجه و شایسته که ارزشمندی او را خاطر نشان می‌کند را نمی دهد(عابدی،۱۳۸۵).
روایت درمانی رویکردی است که مردم را متخصصان اصلی زندگی شان و مشکلات را به عنوان بخش های جداگانه از مردم می بیند و تصور می‌کند مردم دارای بسیاری از مهارت ها، باورها، ارزش ها و توانایی هایی هستند که به آن ها کمک می‌کند تا اثرات مشکلات را در زندگی شان کاهش دهند (چهارمحالی،۱۳۸۵).
هر فرد بر اساس روایتی که ازخود بیان می‌کند نسبت به احساسات و کلیت زندگی اش آگاه می شود وتجربیات جدیدی کسب می کنددرواقع روایت درمانی روشی است که افراد رویدادهای زندگی خود را در قالب روایت می ریزند و با نگاهی تازه به آن،روایت جدیدی می‌سازند (قادری،خدادادی وعباسی،۱۳۸۹، حسنی،۱۳۸۸).
|
[جمعه 1401-09-25] [ 09:57:00 ق.ظ ]
|
