۲-۶٫ گل ، جایگزین مناسب برای نفت

هر شاخه گل در بازار جهانی حدود ۲ دلار ارزش دارد و با توجه به اینکه پایه اقتصاد ایران نفت رو به پایان است می‌تواند جایگزین تجارت نفت شود.

گل در فرهنگ های مختلف مظهر زیبایی و لطافت است و به همین دلیل مردم در مناسبت های مختلف آن را به هم هدیه می‌دهند و با این حال توجه ‌به این مظهر زیبایی از منظر اقتصادی اعداد و ارقام جالبی را نشان می‌دهد .

این موضوع برای کشورهای نفت خیزی مثل ایران می‌تواند جایگزین مناسبی برای نفت باشد. پرورش گل از پر زحمت ترین فعالیت های کشاورزی است که به گفته کارشناسان و متخصصان این رشته ، در عمل آوری آن ، عواملی چون فناوری روز و وضعیت بازار دخالت دارد. البته پرورش گل از طرفی هم با توجه به مصرف آب کم، بهره وری بیشتر دارد و در واحد سطح کوچک ، اشتغال زایی بیشتر.

ایرانیان از نخستین ملت هایی هستند که گل را به یکدیگر هدیه می داده‌اند و رواج آن در فضای سبز به بیش از ۳ هزار سال پیش بر می‌گردد اما با این وجود توسعه و اقتصادی کردن آن به بیش از ۸۰ سال برمی گردد. قدیمی ترین گل خانه مدرن کشور به ۷۵ سال و در استان مرکزی به ۶۰ سال پیش برمی گردد(خلیلیان و فرهادی، ۱۳۸۱).

ایران با داشتن ۱۲ اقلیم از ۱۴ گونه اقلیم شناخته شده در جهان ، با تفاوت درجه حرارت هوای بین ۲۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد ، از نظر شرایط وضعیت مناسبی برای تولید گل و گیاه دارد و جزو ۱۵ کشور اول جهان است.

صنعت گل وگیاه نقش مؤثری نیز در اشتغال زایی دارد و با احداث هر ۳ هزار متر مربع گل خانه مدرن ، برای ۸ نفر شغل ایجاد می شود . شرایط مناسب آب و هوایی در کنار انرژی و نیروی کار ارزان توجه ‌به این استعداد را دو چندان ‌کرده‌است.

اکنون سطح زیر کشت گل های زینتی در کشور۱۸۰۰ هکتار است و ایران از نظر تنوع گل ، رتبه نخست ، در میزان تولید جایگاه ۱۷ و از نظر صادرات هم رتبه ۱۰۷ جهان را دارد. با وجود این ظرفیتها کشورمان در رتبه های آخر صادرات قرار دارد که نشان از بی توجهی به ظرفیت های تولید است.

استان مرکزی در تولید گل بین استان های کشور سابقه ای طولانی دارد و اکنون رتبه دوم پس از استان مازندران را به خود اختصاص داده است. شهرستان محلات در جنوب استان مرکزی مهد پرورش انواع گل و گیاهان زینتی است و به هلند ایران معروف است. بهار محلات بهار دیدنی و رنگارنگ از گل هایی است که با دست های پینه بسته باغبانان و گل کاران این شهرستان ایجاد می شود. غیر از محلات ، خمین و اراک هم در پرورش گل و گیاهان زینتی در استان مرکزی نقش مهمی دارند. در سال قبل ۸ میلیون ۸۰۴ هزار دلار گل و گیاهان زینتی از این شهرستان به ژاپن ، امارات ، هلند ، استرالیا ، قطر و فرانسه صادر شد. صادرات در سال ۸۹ به علت بی توجهی به ایجاد زیر ساخت ها با کاهش ۱۵میلیون دلاری مواجه شد. با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها گل کاران با مشکلاتی مواجه شده اند که میزان تولید و صادرات را کم ‌کرده‌است. رز ، مریم ، زنبق ، گلایول و داوودی گل‌های شاخه بریده و انواع مینیاتور ، ساناز ، میخک ، اطلسی و شمعدانی گل‌های فضای سبز و باغچه ای صادر شده را شامل می شود. شهرستان محلات بزرگترین سطح زیر کشت گل و گیاه زینتی کشور را دارد و سالانه۱۸درصد گل و گیاه کشور در این شهرستان تولید می شود. بیش از ۷۰۰ واحد گلخانه ای در شهرستان محلات وجود دارد و سطح زیر کشت گل و گیاهان زینتی این شهرستان به ۹۰۰ هکتار می‌رسد(خلیلیان و فرهادی، ۱۳۸۱)..

برخی کارشناسان معتقدند : شهرستان محلات به عنوان شهر گل و گیاه به لحاظ داشتن شرایط اقلیمی و ویژگی‌های منحصر به فرد یکی از مناطق مناسب برای کشت گل‌های گلخانه ای است. آنان می‌گویند : شاید کمتر منطقه ای در جهان دارای خصوصیات مناسب این شهرستان برای تولید گل باشد. ۸۵۰ نوع گل داوودی در رنگ ها و اندازه های مختلف در فضایی به وسعت ۳ هزار متر مربع در محلات در معرض دید عموم قرار گرفته است.

کار ثبت ۳۰۰ نوع جدید گل داوودی که در این ایستگاه تولید شده در دست اقدام است و تا پایان امسال با نامگذاری این ارقام ، انواع گل‌های داوودی ایستگاه تحقیقات محلات به هزار و ۱۵۰ عدد افزایش می‌یابد.

وجود بیشترین تنوع تولید گل در کشور ، وجود یکی از ۳ پایانه صادراتی گل کشور در منطقه ، تأسيس باغ رز ، تأسيس نخستین دهکده گل کشور در این شهرستان و توپوگرافی مناسب منطقه از ویژگی‌های مهم این شهرستان در تولید گل است . انواع گل‌های شاخه بریده ، گل‌های فضای سبز و گلدان های آپارتمانی ، عمده ترین تولیدات این شهرستان است و رز باغچه ای ، مینیاتور ، ساناز ، داوودی باغچه ای ، کلم زینتی و انواع درختان زینتی گل‌های فضای باز را شامل می شود .

کارشناسان ، سهم محلات در تولید درخت و درختچه زینتی را سالانه حدود۱۰۰میلیون درخت و درختچه زینتی در کشور اعلام کردند. گل‌های آپارتمانی تولیدی این شهرستان از نوع یوکا ، دیفین باخیا ، آگلونما و نخل زینتی است و گل‌های شاخه بریده شامل مریم ، رز ، داوودی و گلایل است. برای توسعه پرورش گل و گیاهان زینتی در سال ۷۵ مرکز تحقیقات گل و گیاهان زینتی در محلات راه اندازی شده است. در این ایستگاه ۱۰جلد کتاب ، ۱۱ جلد نشریه علمی و فنی ، ۱۱اختراع در بخش های خاک وآب تهیه و تدوین شده است.

بر اساس مصوبه دور سوم سفر هیئت دولت به استان مرکزی۱۰درصد هزینه های بخش خصوصی بلاعوض به سرمایه گذاران بخش خصوصی پرداخت می شود. این کمک در زمینه توسعه و تجهیز پایانه گل و گیاه در قالب مشوق های صادراتی صورت می‌گیرد. در دور اول سفر هیئت دولت به استان فاز اول توسعه پایانه گل و گیاهان زینتی در شهرستان محلات به صورت ۱۰۰ در صد اجرا شد. جلوگیری از پرت گل و گیاهان زینتی یکی از راهکارهای دیگر توسعه صادرات این بخش است.

۲-۷٫ نقش صادرات بر رشد و توسعه اقتصادی

در اصطلاح صادرات به معنای ارتباط با بازارهای خارجی و تقاضای خارجیان برای کالاهای داخلی است و واردات نیز تقاضای ما برای کالاهای خارجی می‌باشد.در دنیای امروز که جهانی شدن اقتصاد یکی از مؤلفه‌ های آن است تمامی کشورها نیاز به صادرات و واردات دارند، زیرا هیچ کشوری نمی تواند تمام نیازهای داخلی خود را تامین نماید. در برنامه سوم و چهارم توسعه صادرات به عنوان یک عنصر مؤثر و کلیدی در توسعه اقتصادی کشور محسوب شده است و بر آمادگی زیرساخت های فرهنگی و اجتماعی جهت به کارگیری استراتژی های صادراتی تأکید شده است.

مسلماً کشورهایی که صادرات آن ها بیشتر از واردات است،یعنی با مازاد تجاری (مثبت بودن نرخ صادرات نسبت به واردات) روبه رو هستند واحد پولی آن ها تقاضای بیشتری دارد و کشورهای وارد کننده مجبور به تهیه ارز کشورهای صادرکننده می‌باشند و برعکس کشور وارد کننده با کاهش ارزش پولی خود مواجه است و در نتیجه قیمت کالاهای وارداتی برای مصرف کننده داخلی گرانتر تمام می شود.

تولید محور اصلی پیشرفت و توسعه می‌باشد وافزایش تولید،باعث افزایش اشتغال و درآمد ملی و افزایش صادرات و واردات می‌باشد از این رو با توجه به اهمیت زیاد صادرات ،دولت باید بستری مناسب را برای هرچه بهتر اجرا نمودن این مهم فراهم نماید(گچی،وحید،۱۳۹۲)..