با توجه به آنچه گفته شد پژوهش حاضر درصدد بررسی ارتباط سبک‌های ابراز گری هیجان و کنترل هیجانی (که متأثر از فرهنگ است) وسیستم‌های مغزی رفتاری (که اساس زیستی دارد) با نشانگان اعتیاد به اینترنت ‌می‌باشد.

۱-۳ ضرورت و اهمیت تحقیق

بی شک، اینترنت پیشتاز انقلاب صنعتی جدید است و اکنون در اوج قله انقلاب صنعتی دیجیتالی قرار دارد. بسیاری از روان شناسان در این مسأله تردید دارند که آیا واقعاً واژه اعتیاد برای توصیف زمانی که مردم وقت زیادی را صرف استفاده از اینترنت می‌کنند، واژه مناسبی است. اعتیاد پدیده‌ای است که از زمان‌های گذشته، انسان‌ها در جوامع گوناگون با مفهوم آن آشنا بوده اند. در حال حاضر، با تغییر تدریجی شیوه زندگی به موازات پیشرفت های علمی و فن آوری و افزایش غیرقابل تردید سطح آگاهی مردم موضوع اعتیاد در زمینه‌های گوناگون به وجود آمده و مشاهده می‌گردد. امروزه، اعتیاد به اینترنت یکی از مشکلات معمول می‌باشد که به صورت استفاده نادرست از کامپیوتر و اطلاعات اینترنت تعریف می‌شود. دسترسی به اینترنت پدیده‌ای رو به گسترش است و هر روز تعداد بیشتری از افراد در زمره استفاده کنندگان اینترنت قرار می‌گیرند. اینترنت در همه جا حضور دارد: در خانه، مدرسه، ادارات و حتی در مراکز خرید و در بین کاربران اینترنت، جوانان و نوجوانان بیشترین استفاده از آن را دارند (بالن و هری[۷]، ۲۰۰۰).

در ایران پژوهش معیدفر و همکاران (۱۳۸۶) روی کاربران اینترنت ۱۵ تا ۲۵ سال در تهران، نشان داد ۸/۲۶ درصد کاربران، معتاد به اینترنت هستند. آقابابایی و همکاران (۱۳۸۷) میزان گرایش جوانان ایرانی به استفاده از اینترنت را ۵/۷۸ درصد گزارش کرده ­اند. متخصصان معتقدند که مانند تمامی انواع دیگر اعتیادها، اعتیاد اینترنتی، نوعی اختلال و بی نظمی روانی اجتماعی با مشخصه‌هایی چون تحمل (نیاز به افزایش زمان لازم برای کسب مطلوبیت برابر با زمان‌های اولیه استفاده)، علایم کناره گیری (به ویژه اضطراب و بی حوصلگی)، اختلالات عاطفی (افسردگی، تندخویی و بدخلقی) و از هم گسیختگی روابط و مناسبات اجتماعی کاهش و یا فقدان روابط اجتماعی به لحاظ کمی یا کیفی) است. علایم اعتیاد اینترنتی عبارت است از مشکلات فردی یا مشکلات در هنگام کار یا مطالعه، نادیده گرفتن مسئولیت های مربوط به دوستان، خانواده، کار و یا مسئولیت های فردی، بی حوصلگی پس از ماندن بیش از زمان برنامه­ ریزی شده، دست کشیدن از اینترنت، بد خلقی هنگام تلاش برای دست کشیدن از اینترنت، برخط دروغ گفتن یا مخفی نگهداشتن زمان واقعی کار با اینترنت از نظر دوستان یا خانواده، تغییر در سبک زندگی به منظور گذران وقت بیشتر با اینترنت، کاهش فعالیت فیزیکی، بی توجهی به سلامت شخصی و بی خوابی یا کم خوابی و یا تغییر در الگوی خواب به منظور گذران وقت در اینترنت. از طرفی افراد در صورت استفاده از اینترنت، نه تنها رفتارهایی متفاوت با الگوهای رایج در جامعه از خود نشان می‌دهند،

بلکه نوع تفکرشان نیز با اکثر افراد جامعه، متفاوت می‌شود. این افراد اندیشه‌های وسواسی راجع به اینترنت دارند، کنترل چندانی بر وسواس و انگیزه های اینترنتی ندارند و حتی فکر ‌می‌کنند، اینترنت تنها دوست آن‌ ها است. همچنین، این گونه افراد فکر ‌می‌کنند که اینترنت تنها جایی است که آن‌ ها احساس خوبی نسبت به خود و دیگران دارند (ین[۸] و همکاران، ۲۰۰۹).

اینترنت به دلیل داشتن فضاهای متعدد می‌تواند بسیاری از نیازهای افراد را برآورده کند و از آنجا که برقراری ارتباط یکی از اصلی‌ترین دلایل استفاده کاربران از اینترنت است، احتمال اعتیاد به آن زیاد است. از این رو ضرورت شناخت عوامل مؤثر بر اعتیاد به اینترنت در جهت کنترل آن به خوبی احساس می‌شود.

۱-۴ اهداف پژوهش

  1. بررسی رابطه سبک ابرازگری هیجانی با نشانگان اعتیاد به اینترنت

بررسی رابطه سبک کنترل هیجانی با نشانگان اعتیاد به اینترنت

بررسی رابطه سیستم فعال ساز رفتاری با نشانگان اعتیاد به اینترنت

بررسی رابطه سیستم بازداری رفتاری با نشانگان اعتیاد به اینترنت

بررسی اثر متقابل سبک ابرازگری هیجان و کنترل هیجان و سیستم BAS و BIS در نشانگان اعتیاد به اینترنت

۱-۵ متغیرهای پژوهش

نشانگان اعتیاد به اینترنت- سیستم‌های مغزی رفتاری- ابرازگری هیجانی- کنترل هیجانی

۱-۶ پرسش پژوهش

با توجه به عدم وجود پیشینه کافی به جای طرح فرضیه‌های جهت دار، سوالات زیر مطرح می‌شود.

  1. آیا سبک ابرازگری هیجان با نشانگان اعتیاد به اینترنت ارتباط دارد؟

آیا سبک کنترل هیجان با نشانگان اعتیاد به اینترنت ارتباط دارد؟

آیا میزان فعالیت سیستم BAS با نشانگان اعتیاد به اینترنت ارتباط دارد؟

آیا میزان فعالیت سیستم BIS با نشانگان اعتیاد به اینترنت ارتباط دارد؟

متغیرهای ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و سیستم های مغزی/رفتاری چند درصد تغییرپذیری نشانگان اعتیاد به اینترنت را پیش‌بینی می‌کنند؟

اثرمتقابل سبک‌های ابراز هیجان (ابرازگری و کنترل) و فعالیت سیستم‌های مغزی رفتاری (BAS و BIS) در نشانگان اعتیاد به اینترنت چگونه است؟

۱-۷ تعاریف مفهومی متغیرها

۱-۷-۱ نشانگان اعتیاد به اینترنت

نشانگان اعتیاد به اینترنت به عنوان یک اختلال، نخستین بار توسط گلدبرگ در سال ۱۹۹۵ مطرح شد و با تحقیقات یانگ در سال‌های بعد توجه بیشتری را به خود جلب کرد (گرینفیلد[۹]، ۱۹۹۹). نشانگان اعتیاد اینترنتی در پنجمین راهنمای تشخیصی ‌و آماری اختلال‎های روانی(DSM5) به عنوان یک اختلال گنجانده و تعاریف متعددی از آن ارائه شده است.

یانگ (۱۹۹۹) نیز معتقد است که اختلال اعتیاد به اینترنت یک اختلال کنترل تکانه است تا نوعی وابستگی، و معیار تشخیص آن شباهت بیشتری به قمار بازی بیمارگون دارد، پس می‌توان آن را به عنوان اختلال تکانه در نظر گرفت که دامنه گسترده‌ای از رفتارها و مشکلات کنترل تکانه را در بر می‌گیرد.

۱-۷-۲ کنترل هیجانی

کنترل هیجانی و ابرازگری هیجانی، دو سبک از سبک های ابراز هیجان هستند. کنترل هیجانی گرایش به بازداری در ابراز پاسخهای هیجانی است که به اشکال بازداری هیجانی (یا تمایل به بازداری و سرکوب هیجان تجربه شده)، نشخوار (یا تکرار ذهنی رویدادهای هیجانی ناراحت کننده)، کنترل پرخاشگری و کنترل خوش خیم (کنترل تکانه‌های آشفته کننده در طی انجام کار) ‌می‌باشد(راجر و نجاریان[۱۰]، ۱۹۸۹).

۱-۷-۳ ابرازگری هیجانی

ابرازگری هیجانی به نمایش بیرونی هیجان بدون توجه به ارزش (مثبت یا منفی) یا روش (چهره ای، کلامی و حالت بدنی) گفته می شود(کرینگ[۱۱] و همکاران، ۱۹۹۴(.

۱-۷-۴ سیستم‌های مغزی رفتاری

در نظریه گری (۱۹۷۰) سه سیستم مغزی- رفتاری معرفی شده است که شامل

سیستم فعال ساز رفتاری(BAS) سیستم فعال ساز رفتاری، رفتار را در حضور پاداش تنظیم می­ کند. به نشانه­ های پاداش و فقدان تنبیه حساس است. فعالیت این سیستم رفتارهای روی­آوری[۱۲] به سمت این محرک­ها را افزایش می­دهد. این سیستم با خلق و تمایلات رفتاری مثبت، برو ن­گرایی و تکانش­گری مشخص می­ شود.

سیستم بازدارنده رفتاری(BIS).

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت