درمانگر یا مشاور هر نگرشی که داشته باشد باید قاطعانه به زوج­ها کمک کند تا به پیامدهای طلاق برای خود و فرزندانشان بیاندیشند و گاه طلاق را به بعد از بزرگ شدن بچه­ها موکول کنند اما توقعات بالای اجتماعی- فرهنگی امروزه، اولویت را به نیازهای شخصی و فردی داده است. هیچ کسی یا هیچ­چیز کمتر نمی­تواند زوج­های مصمم به طلاق را از تصمیمشان منصرف سازد. درمانگر می ­تواند یک جدایی موقت و آزمایشی را پیشنهاد بدهد تا فرصتی جهت سازش و تصمیم ­گیری عاقلانه­تر داشته باشند(کاسلو و رابینسون^[۳۹]، ۱۹۹۶؛ به نقل از زارعی محمودآبادی و همکاران، ۱۳۹۱). اکثر زوج­های در حال طلاق به احتمال قوی یک دوره جدایی کوتاه مدت را تجربه کرده ­اند. این نوع جدایی می ­تواند فواید زیادی داشته باشد و از آن ‌می‌توان به عنوان ابزار کنترل تعارض، کاهش خشم و تصمیم ­گیری منطقی و همچنین سپری در مقابل خشونت­های رو به رشد عاطفی و فیزیکی استفاده کرد. علاوه بر این جدایی موقت راهی برای تعطیلی موقت جر و بحث­­­ها است و فرصت محدود و مشخصی به فرد می­دهد تا بتواند از بن­بست خارج شود. و عاقلانه تصمیم بگیرد. این جدایی می ­تواند به عنوان فرصتی برای یادگیری­های جدید و تبیین ارزش­هایی که در آن به بررسی امکان وجود راهکارهای دیگر در ارتباطات، منتقل و به زندگی مستقل پرداخته می­ شود، بدانند که راه­های دیگری نیز هست. مهمتر اینکه درمانگر باید به زوج یادآور شود این جدایی تمرینی جهت آمادگی برای طلاق است، در این دوره آن ها فرصت آمادگی لازم برای سازگاری عاطفی و رفتاری با مسأله طلاق را کسب می­ کند(براملت و موشر^[۴۰] ،۲۰۰۲؛ به نقل از زارعی محمودآبادی و همکاران،۱۳۹۱). برعکس ‌می‌توان جدایی را به عنوان وسیله­ای برای حفظ زندگی مشترک از طریق تنظیم مجدد تعهدات ازدواج و فسخ مفاهیم قدیمی در نظر گرفت. جدایی سازمان یافته است که نیازمند تداوم جلسات مشاوره­ای است. زوج­ها اگر چه خواستار زندگی جدا از هم هستند اما با این حال خواهان ادامه زوج­درمانی به طور منظم نیز هستند، بیشتر زوج­ها ‌در مورد عدم تغییر برنامه ­های مالی توافق نظر دارند. تغییرات اساسی مانند تغییر محل اقامت، شغل و محل زندگی فرزندان در این برنامه روی خواهد داد. تنها یکی از زوج­ها خانه را ترک ‌می‌کنند و گاه به طور توافقی و به نویت در خانه می­مانند. اگر زوج­ها به توافق برسند که از وکلای خود استفاده کنند، فرایند طلاق روند دوستانه­ای خواهد داشت و درمانگر راحت­تر می ­تواند به آن ها کمک کند تا نگرشی بدون سرزنش داشته باشند، و بدین­سان روابط فردی و خانوادگی بهبود خواهد یافت و درمانگر همچنان به مشاوره زوجی ادامه می­دهد. باید به زوج­ها یادآور شد نیمی از زوج­هایی که جدا از هم زندگی ‌می‌کنند سرانجام از هم طلاق می­ گیرند. در این صورت زوجی که مایل به طلاق نیست به خاطر ترس از وقوع حتمی طلاق، به شدت با این جدایی مخالفت خواهد نمود(برومن ،۲۰۰۲؛ به نقل از زارعی محمودآبادی و همکاران، ۱۳۹۱). هر یک از زوج­ها ممکن است احساسات و برداشت­های متفاوت و گوناگونی نسبت به جدایی داشته باشند. درمانگر باید به آن ها کمک کند تا این برداشت­ها و احساسات را دسته بندی نموده و از این طریق محاسن و معایب این جدایی را آشکار سازند. مطالعه دقیق اصول اساسی جدایی، چه به عنوان تمرین آمادگی و شروع پذیرش طلاق و چه به مثابه تلاش برای تغییر مفاهیم و حافظ زندگی مشترک، بسیار مهم ‌می‌باشد. تعداد انگشت شماری از زوج­ها، به طور آشکار ‌در مورد پیامدهای عملی تصمیمات طلاق صحبت ‌می‌کنند. آن ها فقط گاهی ‌در مورد اتفاقی که برای فرزندان رخ می­دهد، صحبت ‌می‌کنند. مسائلی که باید ‌در مورد آن ها تصمیم ­گیری شود عبارتند از مدت زمان جدایی اولیه، زمان بررسی و پیگیری ادامه مشاوره، تعیین مکان ملاقات، حمایت از کودکان، تأمین بودجه، دخالت یا عدم دخالت وکیل و نحوه آگاه سازی فرزندان، آیا زوج می ­تواند افراد دیگر را ملاقات کند یا باید تنها باشد؟

تصمیمات بعدی می ­تواند ‌در مورد علت طلاق و سوء تفاهم باشد و با به کارگیری اصول روشن از صدمات اجتماعی جلوگیری شود. البته به مباحثی از قبیل اینکه زوج­ها چه زمانی وارد مرحلۀ نهایی می­شوند نیز باید پرداخته شود(زارعی محمودآبادی و همکاران،۱۳۹۱).

مدیریت ساختاری طلاق^[۴۱]

وظیفه اصلی درمانگر بعد از تصمیم به طلاق زوجین، کمک به آن ها برای تثبیت احساسی و پذیرش واقعیت طلاق است. در صورت جریحه­دار شدن احساسات و در موارد نادر بروز علایم آشفتگی روانی شدید با خشونت اجتماعی، برخی درمان­های دارویی فردی ضروری خواهد بود. عادی سازی احساس آشفتگی، بی ­اعتمادی و سردرگمی، به مراجعان کمک می­ کند تا بفهمد که خود و خانواده­شان دوره بحرانی گذرا و البته شدیدی را خواهند گذراند. در صورت وجود خشم شدید و بروز آن، استفاده از ابزارهای کنترل بحران، جهت کاهش تعارضات و تثبیت احساس، مثمر ثمر خواهد بود. حتی زوج­هایی که به صورت توافقی از هم جدا می­شوند و سعی دارند بعد از طلاق روابط حسنه داشته باشند، باید هم نفرت اولیه و هم گرایشات دوستانه خود را کنترل کنند (هوپر^[۴۲]،۲۰۰۱؛ به نقل از زارعی محمودآبادی و همکاران، ۱۳۹۱).

طلاق در نظام حقوق اسلام