شینبرگ و همکاران (۱۹۸۰) درمطالعه بر روی تأثیر غلظت کم الکترولیت بر روی پراکنده شدن رسها و هدایت هیدرولیکی درخاکهای سدیمی گزارش کردند که پراکنده شدن رسها وتغییرات هدایت هیدرولیکی به مقدار سدیم قابل تبادل و غلظت نمک محلول در خاک حساس است با افزایش درصد سدیم تبادلی و کاهش غلظت الکترولیت، هدایت هیدرولیکی کاهش و با کاهش درصد سدیم تبادلی و افزایش غلظت الکترولیت، هدایت هیدرولیکی افزایش می یابد.
مینهاس و شارما[۴۰] (۱۹۸۵) تأثیر کاربرد آب شور و آب باران شبیه سازی شده بر پراکنده شدن رسها و هدایت هیدرولیکی در خاک هایی با بافت لومی شنی و لومی رسی را بررسی کرده و نشان دادند که با افزایش نسبت جذبی سدیم و کاهش غلظت الکترولیت کل آب آبشویی، باعث افزایش ضخامت لایه پخشیده دو گانه شده و باعث پراکنده شدن رسها و کاهش هدایت هیدرولیکی خاک می شود و با کاهش نسبت جذبی سدیم و افزایش غلظت الکترولیت ضخامت لایه پخشیده دوگاه کاهش در نتیجه هم آوری
رسها بوقوع می پیوندد و منجر به افزایش هدایت هیدرولیکی خاک می شود.
کورتین و همکاران[۴۱](۱۹۹۳) رابطه پراکنده شدن رسها با نسبت جذبی سدیم و غلظت الکترولیت، را بررسی نموده و نشان دادند که دیسپرس شدن بتدریج با افزایش نسبت جذبی سدیم وکاهش غلظت الکترولیت اتفاق می افتد.
برزگر و همکاران (۱۹۹۴) اثر آب با هدایت الکتریکی ۱/۰ و ۵/۰ دسی زیمنس بر متر و نسبت جذبی سدیم های مختلف۰، ۳، ۵، ۱۵ و ۳۰ را بر پایداری ساختمان خاک، در خاکهایی با درصد رس یکسان و مواد آلی متفاوت (۱ تا ۱۰ در صد) را مورد مطالعه و نشان دادند که در خاکهای بیش از ۲ در صد ماده آلی، حتی اگر نسبت جذبی سدیم برابر با ۳۰ باشد، تخریب ساختمان خاک بسیار کم می باشد. و نتیجه گرفتند که مواد آلی نیز در هدایت هیدرولیکی خاکهای آبیاری شده با هدایت الکتریکی و نسبت جذبی سدیم تأثیر متفاوت دارد.
فل هندیر و همکاران[۴۲] (۱۹۷۴) ثابت کردند که میزان رس پراکنده شده خاکهای شور وسدیمی پس از آبشویی با آب باران یا آب آبیاری حاوی غلظت کم املاح محلول به علت افزایش ضخامت لایه ی پخشیده دوگانه، افزایش می یابد و این عمل باعث کاهش هدایت هیدرولیکی می گردد. هدایت هیدرولیکی دو خاک، با رس غالب مونتموریلونیت (یکی با بافت لومی شنی و دیگری لوم لایی) را با کاربرد محلول هایی با نسبت جذبی سدیم و هدایت الکتریکی مختلف اندازه گیری کردند. نتایج آنها نشان داد که در صورتی که غلظت املاح بیش از ۱۰ میلی اکی والان در لیتر باشد، تا نسبت جذبی سدیم برابر با ۲۰، هدایت هیدرولیک تغییر چندانی پیدا نمی کند.
اما وقتی که به جای آب حاوی ۰۱/۰ نرمال نمک، از آب مقطر(همانند آب باران) استفاده شود، هدایت
هیدرولیک ۱۸ و ۴۲ درصد میزان اولیه در درصد سدیم تبادلی به ترتیب برابر با ۱۰ و ۲۰ می شود.
چایوداری (۲۰۰۰) تأثیر کیفیت های مختلف آب را بر هدایت هیدرولیکی اشباع در خاک های رسی، لومی رسی و لومی سیلتی مورد بررسی قرار داده واظهار داشتند که هدایت هیدرولیکی اشباع در خاک رسی و لومی رسی به تغییرات غلظت الکترولیت خیلی حساس بود و رگرسیون چند متغیره وابستگی زیاد بین هدایت هیدرولیکی اشباع و درصد سدیم تبادلی را نشان می داد. دیسپرس شدن و آماس دو پدیده خیلی مهم و غالب در بوجود آمدن تغییرات هدایت هیدرولیکی در خاکهای رسی و لومی رسی بود اما علت اصلی تغییرات هدایت هیدرولیکی در خاک لومی سیلتی، پدیده دیسپرس شدن می باشد.
مامدوف و همکاران (۲۰۰۱) در تحقیقی به بررسی اثر درصد سدیم تبادلی بر نفوذپذیری آب در خاک با بافتهای مختلف پرداخته و اظهار نمودند که اثر درصد سدیم تبادلی بر نفوذ در خاک تابع سرعت خیس شدن خاک و بافت خاک نیز می باشد. در این تحقیق خاکهایی با درصد رس ۸/ ۸ تا ۳/۶۸ و درصد پتانسیم تبادلی بین ۹/۰ تا ۴/۲۰ را مورد آزمایش قرار دادند. تأثیر سرعت خیس شدن بر تشکیل سله در خاکها با در صد کم رس، کم بود ولی اثر درصد سدیم تبادلی معنی دار بود. بر عکس در خاکهایی با درصد رس زیاد (بیش از ۵/۵۲درصد) اثرخیس شدن بیش از درصد پتانسیم تبادلی بر نفوذ پذیری آب در خاک مؤثر بود. ولی در خاکهای با درصد رس متوسط (۵/۲۲ تا ۲/۴۰درصد) حداکثر امکان تشکیل سله بستن وجود دارد و تأثیر خیس شدن و در صد سدیم تبادلی در تشکیل سله و نفوذ پذیری متوسط بود.
کورک[۴۳] (۲۰۰۱) اظها داشت که ضریب آبگذری آب در خاک نه تنها بستگی به بافت خاک، ساختمان
و نوع رس دارد بلکه به ویژگی های شیمیایی خاک ها از جمله ظرفیت تبادل کاتیونی و همینطور ترکیب و غلظت املاح بستگی دارد.
لوی و همکاران (۲۰۰۲) در تحقیقی اثرات شوری و سدیمی آب بر روی وزن مخصوص ظاهری و تغییرات نفوذ را مورد بررسی و نشان دادند که تغییرات هدایت هیدرولیکی بستگی به کیفیت آب آبیاری و سدیمی بودن خاک دارد. هدایت هیدرولیکی با کاهش شوری و افزایش درصد سدیم تبادلی کاهش و با افزایش شوری و کاهش درصد سدیم تبادلی افزایش می یابد.
کرن و هور[۴۴] (۲۰۰۳) گزارش کردند که افزایش نسبت جذبی سدیم و کاهش غلظت الکترولیت باعث متورم و دیسپرس شدن رسها شده که اثر زیادی بر روی ویژگیهای ساختمان خاک، کاهش خلل و فرج و نفوذ دارد.
کرن و بن[۴۵] (۲۰۰۳) اظهار کردند که هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با افزایش درصد سدیم تبادلی خاک به علت دیسپرس شدن رسها، کاهش و با افزایش شوری که باعث هم آوری رسها می شود، افزایش پیدا می کند. کربنات کلسیم دیسپرس و متورم شدن رسها را کاهش می دهد در نتیجه باعث افزایش هدایت هیدرولیکی خاک می شود.
دیکینیا و همکاران (۲۰۰۶) اظهار نمودند که افزایش نسبت جذبی سدیم، ساختمان خاک را بواسطه متورم و دیسپرس شدن رسها و خرد شدن خاکدانه ها، تخریب نموده در نتیجه باعث بسته شدن منافذ هدایت آب می شود. بنابراین استفاده از کلرید سدیم تک ظرفیتی در محلول الکترولیت باعث کاهش نفوذ، انتقال و رسوبگذاری ذرات ریز می شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نتایج تحقیق سوارز و همکارانش(۲۰۰۶) نشان دادند که با افزایش نسبت جذبی سدیم، کاهش معنی دار در میانگین سرعت نفوذ در خاک رسی دیده می شود ولی در خاک لومی این کاهش معنی دار نیست.
فرنکل و همکاران[۴۶] (۱۹۷۸) اظهار نمودند که نفوذ پذیری آب در خاک تحت تأثیر درصد سدیم تبادلی خاک و میزان غلظت املاح می باشد. هر چه مقدار در صد سدیم تبادلی خاک بیش تر و غلظت املاح محلول کمتر باشد، هدایت هیدرولیکی بیشتر کاهش می یابد.
رنگاسمی[۴۷] (۲۰۰۶) گزارش داد که با افزایش درصد سدیم تبادلی ضریب آبگذری در خاک کاهش می یابد، این کاهش عمدتاً به علت انبساط و همین طور پراکندگی ذرات رس می باشد. هر چه درصد رس خاک بیشتر، شدت کاهش ضریب گذری بیشتر خواهد بود با افزایش غلظت املاح محلول، مقدار کاهش در ضریب آبگذری کمتر می شود.
کومار و همکاران[۴۸] (۲۰۰۷) تغییرات هدایت هیدرولیکی خاک، رواناب و فرسایش خاک دراثر آبیاری با انواع آبهای شور و سدیمی را بررسی و نشان دادند که با افزایش نسبت جذبی سدیم هدایت هیدرولیکی بعلت پراکنده شدن رسها و تخریب خاکدانه ها و بسته شدن منافذ، کاهش می یابد.
دیکینیا و توتولو[۴۹] (۲۰۰۷) اثر مخلوط نمک های سدیم و کلسیم بر روی نفوذ و رفتار تبادل یونها در خاکهای شور و سدیمی را بررسی و اظهار نمودند که با افزایش نسبت جذبی سدیم و کاهش غلظت الکترولیت و با گذشت زمان، هدایت هیدرولیکی کاهش می یابد و کاهش سریع هدایت هیدرولیکی در غلظتهای خیلی کم الکترولیت در تمامی نسبت جذبی سدیم ها می باشد.
مینگ و چون[۵۰] (۲۰۰۹) طی مطالعه به بررسی اثرات کیفیت آب و وزن مخصوص ظاهری بر روی هدایت هیدرولیکی اشباع خاک و آبشویی نمکها در خاکهای سدیمی پرداخته و نشان دادند که هدایت هیدرولیکی با افزایش کیفیت آب آبیاری افزایش، و با افزایش وزن مخصوص ظاهری در خاک های سدیمی
وقتی که از آبهای زیرزمینی کم عمق و عمیق استفاده شود، کاهش می یابد.
شمیم[۵۱] (۲۰۱۰) طی تحقیقی اثر کیفیت آب بر روی هدایت هیدرولیکی اشباع خاک را بررسی و اظهار کردند که هدایت هیدرولیکی تحت تأثیر ترکیب کاتیونهای قابل تبادل، ترکیب و غلظت الکترولیت محلول خاک می باشد و با افزایش درصد سدیم قابل تبادل و کاهش شوری، هدایت هیدرولیکی کاهش می یابد و با کاهش درصد سدیم قابل تبادل و افزایش شوری، افزایش می یابد.
۱-۵- اهداف طرح
هدف از این طرح بررسی تأثیر شوری و سدیمی آب بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک می باشد.
فصل دوم: مواد و روشها

۲-۱- مشخصات محل تهیه نمونه های خاک
سه نمونه خاک از روستای شبیلوی علیا از اطراف شهرستان میاندوآب واقع در استان آذربایجان غربی با عرض جغرافیایی ۳۶ درجه ۵۹ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی۴۶ درجه ۸ دقیقه شرقی از عمق صفر تا ۴۰ سانتی متر سطح خاک برداشته شد. نمونه ها بعد از هوا خشک شدن از الک ۲ میلی متری عبورداده شد سپس جهت تجزیه فیزیکو شیمیایی به آزمایشگاه تجزیه آب و خاک و گیاه آذربایجان (فرجی) واقع در شهرستان میاندواب منتقل گردید.
۲-۲- اندازه گیری برخی ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاک
برای اندازه هدایت هیدرولیکی از سه خاک با بافتهای مختلف نمونه برداری شد سپس خاکها را هوا خشک نموده بعد از خشک شدن، خاکها را از الک ۲ میلی متری (شماره ۴) عبور داده شد بافت خاک بروش هیدرمتری، منیزیم و کلسیم بروش تیتراسیون، سدیم بوسیله دستگاه فلیم فتومترJENEWAY) مدل ۴۵۱۰ (، pH خاک در عصاره گل اشباع بوسیله دستگاه pHمتر (JENEWAY)، هدایت الکتریکی بوسیله دستگاه هدایت سنج متر JENEWAY))، درصد مواد آلی به روش تیتراسیون، وزن مخصوص ظاهری با بهره گرفتن از سیلندر، ظرفیت تبادل کاتیونی به روش استات سدیم نرمال، مقدار گچ با بهره گرفتن از استن، آهک به روش تیتراسیون به شرح زیر اندازه گیری شده است.
۲–۲– ۱- تعیین بافت خاک
ابتدا مقدار بیش از ۵۰ گرم خاک رد شده از الک ۲میلیمتری را به مدت نیم ساعت در دمای۱۵۰ سانتی گراد داخل اون گذاشته شد. بعد از سرد شدن نمونه ها مقدار ۵۰ گرم وزن شده را داخل ارلن ۲۵۰ سی سی پلی اتیلن ریخته شده و به هر یک از نمونه ها ۱۰۰ سی سی محلول هگزا متافسفات سدیم اضافه شد. مدت ۶ ساعت و با سرعت ۲۵۰ توسط شیکر دورانی نمونه ها بهم زده شد. سپس داخل سیلندر یک لیتری منتقل شده و توسط آب به حجم رسانده و بوسیله همزن مخصوص بافت خاک محلول داخل سیلندر ها به مدت یک دقیقه بهم زده بلافاصله بعد از خروج بهم زن زمان گرفته و هیدرومتر را وارد محلول کرده و رأس ۴۰ ثانیه هیدرومتر را قرائت شد. بعد از قرائت هیدرومتر نمونه ها را به مدت ۶ ساعت بحال خود گذاشته و بعد از ۶ ساعت هیدرو متر را به آرامی وارد سیلندر کرده و قرائت شد (بعد از ۶ ساعت نباید نمونه ها را بهم بزنیم). برای سری نمونه خاک یک شاهد که فقط حاوی ۱۰۰ سی سی محلول هگزامتا فسفات سدیم در سیلندر یک لیتری است تهیه می کنیم. عدد قرائت شده برای شاهد هرگز نباید کمتر از ۵ باشد دمای محلولها باید در دامنه ۱۵تا ۲۵ درجه سانتیگراد باشد.
محاسبات درصد شن:
قرائت تصحیح شده = ( تصحیح حرارتی ± قرائت )
درصد شن = ۲ × ( قرائت تصحیح شده بعد از چهل ثانیه – ۵۰ )
محاسبه درصد رس:
درصد رس = ۲ × ( قرائت تصحیح شده بعد ۵/۶ ساعت)
محاسبه درصدسیلت:
درصد سیلت = (درصد رس + درصد شن) - ۱۰۰
جدول(۲-۱): ضریب تصحیح حرارتی

ضریب تصحیح درجه حرارت
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت