۳-۶-۱-۱- اندازه گیری خصوصیات شیمیایی بسترهای کشت
برای اندازه‌گیری مواد مغذی^[۶۱] موجود در بسترها از روش استاندارد استرالیا استفاده شد (۱۹۹۶ Anonymouse,) عصاره‌گیری در این روش مشابه روش عصاره‌گیری برای EC و pH می‌باشد. با این تفاوت که به جای آب مقطر از محلول عصاره گیر ^[۶۲] DTPA به غلظت ۲ میلی‌مول در لیتر استفاده می‌شود. از آنجایی که بسترهای مورد استفاده حاوی فضولات کرم ابریشم، ضایعات چای و مواد آلی دیگر بود، موجب رنگی شدن عصاره‌ها گردید که وجود رنگ در قرائت عناصری که بر اساس عبور نور غلظت آنها اندازه گیری می‌شوند(مثل فسفر) با دستگاه اسپکتروفتومتر ایراد ایجاد می‌کند. بنابراین برای حل این مشکل از پودر زغال فعال ساخت کارخانه مرک آلمان استفاده شد. مخلوط زغال و عصاره رنگی به مدت یک ساعت روی دستگاه شیکر^[۶۳] با دور ۸۰۰ دور در دقیقه مخلوط شد. سپس از کاغذ صافی واتمن ^[۶۴] ۴۱ عبور داده شدند. از عصاره حاصل فسفر، پتاسیم، سدیم، کلسیم، منیزیم، روی و منگنزقابل جذب اندازه‌گیری گردید.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فسفر قابل جذب با معرف وانادات مولیبدات(مخلوطی از اسید نیتریک-آمونیم وانادات و آمونیم مولیبدات)، که پس از افزودن به عصاره رنگ زرد که مربوط به تشکیل کمپلکسی از فسفر با وانادات و مولیبدات است مشاهده می‌شود توسط دستگاه اسپکتروفتومتری مدل PD-303UV ساخت شرکت APEL اندازه گیری شد.
سدیم و پتاسیم قابل جذب توسط دستگاه فلایم فتومتر مدل ۸۵۱۵ قرائت گردید. به این ترتیب که ابتدا استانداردهایی از پتاسیم و سدیم با غلظت‌های مختلف تهیه و دستگاه فلایم فتومتر را کالیبره نموده سپس عصاره نمونه‌ها توسط دستگاه قرائت گردید.
کلسیم، منیزیم، منگنز و روی قابل جذب توسط دستگاه جذب اتمی^[۶۵]ساخت شرکت VARIAN قرائت گردید.

۳-۶-۱-۲- اندازه گیری کربن آلی
بر اساس روش استاندارد استرالیا Anonymous, 1997)) درصد کربن آلی از فرمول زیر بدست آمد
۳-۶-۱-۳- اندازه گیری نیتروژن کل
در این آزمایش نیتروژن کل بستر‌ها توسط دستگاه کجلتیک مدل ۱۰۳۰ساخت شرکت تکاتور به روش اندازه‌گیری ازت گیاه استفاده شد. ابتدا نمونه‌ها در آون در دمای ۷۵ درجه خشکانده و سپس پودر گردید و خوب مخلوط شد تا همگن شود. یک گرم از این مخلوط داخل ظرف مخصوص اتوکجلتیک ریخته و به آن ۱۶ سی سی اسیدسولفوریک غلیظ و یک عدد قرص کاتالیزور(۴/۰ گرم سولفات مس + ۵/۳ گرم سولفات پتاسیم ) افزوده و آن را به مدت ۴۰ دقیقه در دمای ۳۵۰ درجه در روی چراغ الکلی قرار داده که پس از بی‌رنگ شدن محلول عمل هضم پایان یافت. بغداز عمل هضم و سرد شدن لوله مقدار ۷۵ سی سی آب مقطر به آن اضافه گردید. بعد آنرا در داخل دستگاه اتوکجلتیک گذاشته تا مرحله تقطیر و تیتراسیون انجام شود و بعد از این مرحله درصد نیتروژن کل برروی نمایشگر نشان داده می‌شود.
۳-۶-۲- اندازه گیری خصوصیات فیزیکی کمپوست
۳-۶-۲-۱- اندازه گیری وزن مخصوص ظاهری
برای اندازه‌گیری وزن مخصوص ظاهری به این ترتیب عمل شد که بسترها پس از عبور از الک ۱۰ میلی‌متری به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در آب اشباع شدند(پاداشت دهکائی، ۱۳۷۷ ). پس از مدت زمان مذکور بسترها در یک لوله شیشه‌ای به قطر ۵/۷ سانتی‌متر و ارتفاع ۱۵ سانتی‌متر که سر و ته آن باز بود و ته آن توسط پارچه توری نازکی(تنظیف) بسته شده بود ریخته شد. شیشه‌ها در سطل آب تمیزی به آرامی غوطه‌ور گردیدند تا با ورود آب از پارچه توری ته استوانه، بستر از آب اشباع شود سپس به آرامی شیشه از آب بیرون آورده شد و به مدت ۱۰ دقیقه آویزان گردید تا آب ثقلی از آن خارج گردد. آنگاه شیشه‌ها پائین آورده شدند تا سطح بستر تا ارتفاع مورد نظر تصحیح شود. دوباره شیشه‌ها در آب قرار داده شدند و بعد از آن به مدت ۲ ساعت آویزان گردیدند. سپس شیشه‌ها توسط ترازو وزن گردیدند(وزن مرطوب). شیشه ها در آون C105 قرار داده شدند و تا زمانی‌که کاهش وزنی مشاهده نگردید در آون ماندند. در نهایت توزین آخری انجام شد(وزن خشک) و طبق فرمول زیر وزن مخصوص ظاهری^[۶۶] محاسبه شد(چن و همکاران، ۱۹۹۸).
۳-۶-۲-۲- اندازه گیری وزن مخصوص حقیقی^[۶۷]، درصد خاکستر^[۶۸] و ماده آلی^[۶۹]
پس از خشک شدن بستر در آون ۱۰۵ درجه سانتیگراد یک گرم از آن در کروزه ریخته شد و به مدت ۸ ساعت در کوره ۶۰۰ درجه سانتیگراد قرار داده شد و پس از خارج کردن از کوره وزن گردید و درصد خاکستر و ماده آلی بدست آمد و وزن مخصوص حقیقی بر اساس فرمول زیر بدست آمد(وردونک و همکاران، ۱۹۹۲).
G1 = وزن ۱ گرم از بستر کشت با کروزه
G2 = وزن کروزه با خاکستر بعد از قرار گرفتن در کوره
Gk = وزن کروزه
OM% = درصد ماده آلی
۳-۶-۲-۳-برآورد خلل و فرج کل^[۷۰] :
با محاسبه وزن مخصوص ظاهری و حقیقی بر اساس فرمول زیر می‌توان خلل و فرج کل را برآورد نمود(چن و همکاران، ۱۹۸۸).
۳-۶-۲-۴- برآورد درصد حجم آب^[۷۱] و حجم هوا^[۷۲] و میزان ذرات جامد^[۷۳] :
با داشتن وزن آب بستر(وزن مرطوب بستر) می‌توان بر اساس فرمول زیر درصد حجمی آب موجود در خلل و فرج کمپوست را محاسبه نمود :
حال بر اساس رابطه زیر می‌توان درصد حجمی هوا را برآورد نمود :
و بر اساس رابطه زیر درصد ذرات جامد موجود در نمونه کمپوست بدست می‌آید :
۳-۶-۲-۵- درصد وزنی رطوبت^[۷۴] یا ظرفیت نگهداری آب^[۷۵]:
با داشتن وزن آب نمونه بستر می‌توان بر اساس فرمول زیر یا ظرفیت نگهداری آب را محاسبه نمود(کشاورزی, ۱۳۸۳).

۳-۷- اندازه‌گیری شاخص‌های رشد در گیاه آپارتمانی سینگونیوم
این صفات در انتهای آزمایش جهت بررسی اثرات تیمارها مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند.
۳-۷-۱- تعداد برگ
شامل تعداد برگ‌هایی که از زمان کاشت گیاهان تولید و تا آخر دوره در روی گیاه باقی مانده‌اند، شمرده شد.
۳-۷-۲- ارتفاع گیاه
ارتفاع گیاه از محل طوقه تا دمبرگ بلندترین ساقه توسط خط‌کش اندازه‌گیری شد.
۳-۷-۳- تعداد شاخه جانبی
شاخه‌های جانبی در هر گیاه شمارش گردید و میانگین تعداد شاخه‌های جانبی محاسبه شد.
۳-۷-۴- طول و عرض برگ
توسط خط‌کش اندازه‌گیری شد.
۳-۷-۵- شاخص کلروفیل^[۷۶]
شاخص کلروفیل این گیاه بوسیله دستگاه اندازه‌گیری شاخص کلروفیل مدلCCM-200 ساخت کارخانه اپتی ساینس^[۷۷] ساخت کشور ایالات متحده آمریکا انجام گرفت. بدین صورت که از هر گیاه دو برگ بالغ انتخاب شد، انتخاب برگ‌ها به علت ابلق بودن بدین شکل بود که یک برگ با تیرگی بیشتر و یک برگ با تیرگی کمتر انتخاب شد. سپس در روی هر برگ حسگر دستگاه قرار داده شد و از هر برگ ۵ قرائت انجام گرفت.
۳-۷-۶- اندازه‌گیری سطح برگ^[۷۸]
از هر گیاه یک برگ به عنوان نمونه انتخاب شد . نحوه انتخاب برگ‌ها به این صورت بود که برگ‌های تازه روئیده و جوان و برگ‌های مسن پائینی انتخاب نشد و فقط از برگ‌های بالغ برداشت گردید. سطح برگ با دستگاه سنجش سطح برگ ساخت ایالات متحده آمریکا مدل CI-203 AREA MTER اندازه گیری شد.