۳

۲

۱

حداکثر نمره=۶۰ میانه طیف= ۳۶ حداقل نمرات=۱۲

۳-۳-ابزار جمع آوری داده ها:
جمع­آوری اطلاعات در این تحقیق از طریق مراجعه­ی مستقیم پژوهشگر به پاسخگویان و ارائه پرسشنامه به آنها، انجام گرفته است. با بهره گرفتن از پرسشنامه می توان داده ها را به کمیت تبدیل کرد و همبستگی های گوناگون میان آن ها تحلیل نمود(کیوی و کامپنهود ، ۱۷۶:۱۳۷۷).
پرسشنامه ­ها فرم­هایی چاپی برای جمع­آوری داده­هاست که حاوی پرسش­ها یا اظهاراتی است که آزمودنی­ اغلب بدون ذکر نام خود به آنها پاسخ می­دهد(سلیجر و شوهامی، ۱۳۷۸: ۱۶۲). پرسشنامه بعد از تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم طراحی می­ شود. پرسشنامه تابع تعریف عملیاتی مفاهیم است. محتوای پرسشنامه را سنجه­های قابل مشاهده تشکیل می­دهد. در پرسشنامه هر یک از معرف­ها تبدیل به یک سوال می­شوند(ساعی، ۱۳۸۶: ۸۷). سوالات پرسشنامه به دو صورت سوالات بسته و سوالات باز ارائه می­شوند. سوالات بسته سوالاتی است که حدود پاسخ­ها از قبل در پرسشنامه درج شده است و پاسخگو به انتخاب یکی از گزینه ­هایی که در آن مشخص شده، می ­پردازد. منظور از پرسش­های باز، سوالاتی است که در آن پاسخگو خود اقدام به نوشتن پاسخ می­ کند و حدود آن از قبل مشخص نشده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ماهیت سوالاتی که در پرسشنامه مطرح می­ شود می ­تواند متفاوت باشد. از نظر کیوی و کامپنهود، سوالات معمولا شامل وضعیت اجتماعی، شغلی و خانوادگی افراد مورد بررسی، درباره عقاید و ایستارهایشان راجع به مسایل انسانی، دنیوی و معنوی، درباره انتظارشان، سطح معرفت یا آگاهی­شان در مورد یک حادثه یا یک مساله و یا کلا درباره هر نکته­ای می­باشد که اطلاع از آن برای محقق جالب توجه است(کیوی و کامپنهود، ۱۳۷۷: ۱۸).
پرسش های مورد استفاده در این تحقیق پس از مطالعات اسنادی و بررسی تحقیقات پیشین توسط محقق، با بهره گرفتن از سوالات باز و بسته تهیه شده است. هر پرسشنامه شامل دو بخش است. بخش اول مربوط به سوالات فردی و جمعیت­شناختی می­باشد.
بخش دوم پرسش­نامه مربوط به سنجش متغیرهای اصلی پژوهش است. متغیرهای این بخش پرسشنامه، با بهره گرفتن از مقیاس لیکرت، سنجیده شده ­اند. مقیاس لیکرت از افراد می­خواهد با انتخاب یکی از موارد “خیلی زیاد"، “نسبتا زیاد"، “متوسط"، “کم” و “به هیچ وجه” به پرسش­ها پاسخ دهند و به این ترتیب شدت موافقت یا مخالفت خود را با هرگویه نشان دهد. نام دیگر این مقیاس را طیف مجموع نمرات می­نامند. بر این اساس به هر کدام از گزینه­ ها نمره­ای تعلق می­گیرد و نمره ­های سوالات با هم جمع شده و نمره کل برای یک متغیر ساخته می­ شود.
بخش اول مربوط به سوالات فردی و جمعیت­شناختی می­باشد. در این بخش از پاسخگویان درباره جنسیت، سن، وضعیت اشتغال، میزان تحصیلات بیمار و والدین، نسبت خویشاوندی والدین، وضعیت حال حاضر زندگی پدر و مادر، تعداد فرزندان و تعداد فرزندان PKU پرسیده شده است.
بخش دوم در پرسشنامه از متغیرهای اصلی چون افسردگی و غمگینی، فعالیت های اجتماعی و تفریحی، احساس ناتوانی نسبت به همسالان، احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار، اختلال در رسیدگی به کارهای منزل و مشکلات ناشی از درمان پرسیده شده است.
۳-۴- اعتبار یا قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری:
اعتبار یا Validity با این سوال که « آیا واقعا، فرد چیزی را که فکر می­ کند اندازه می­گیرد، اندازه ­گیری می­ کند یا نه؟ سروکار دارد. ( طباطبایی، ۱۳۸۱: ۱۳ ). شناسایی اعتبار تحقیق مخصوصا در دانش های اجتماعی-انسانی، از آن رو مطرح می شود که تحقیق در زمینه امر نظری صورت می گیرد یعنی پژوهش با واسطه و غیر مستقیم و از طریق شاخص ها صورت می گیرد(ساروخانی،۱۳۸:۱۳۸۰). در کاربرد متعارف واژه ی اعتبار،اشاره به این نکته دارد که یک سنجه ی تجربی تا چه حد معنای واقعی مفهوم مورد بررسی را به قدر کافی منعکس می کند(ببی،۲۸۲:۱۳۸۸). به عبارت دیگر زمانی آزمون دارای روایی محتواست که سوالات آزمون، محتوای کامل صفتی را که آزمون برای اندازه ­گیری آن ساخته شده است در برگیرد(نگهبان، ۱۳۸۲: ۸۰) یعنی همان مفهومی را که قصد سنجش آن را داریم، بسنجد. در واقع اعتبار تحقیق نشان می دهد که آیا شخص درست در حال اندازه گیری همان چیزی است که در اندیشه اندازه گیری آن است؟
یکی از شیوه‌های ارزیابی اعتبار،اعتبار صوری است.ادوارد کارمانیز و ریچارد زلر(۱۹۷۹)سه نوع دیگر اعتبار را نیز مطرح کرده اند که عبارتند از:اعتبار مرتبط با معیار،اعتبار سازه ای و اعتبار محتوا(ببی،۲۸۳:۱۳۸۸). در این تحقیق از پرسشنامه استاندارد و اعتبار صوری بهره گرفته شده است و منظور از آن اتفاق نظر کارشناسان و متخصصان در مورد شاخص‌ها و معیارهای پژوهش است.(ساروخانی،۱۳۹:۱۳۸۰). اعتبار این پرسشنامه توسط اساتید محترم راهنما و مشاور تایید گردید.
۳-۵- پایایی ابزار اندازه گیری:
منظور از پایایی آزمون، دقت اندازه ­گیری و ثبات آن می­باشد. پایایی مساله­ای کمی و تکنیکی است و بیشتر ناظر به این سوال است که ابزار اندازه ­گیری با چه دقت و صحتی پدیده یا صفت مورد نظر را اندازه ­گیری می­ کند(کلانتری، ۱۳۸۵: ۷۴) از این­رو، شاخصی است دال بر این­که تا چه حد سنجه^[۱۴](وسیله اندازه ­گیری) دارای خطاهای تغییرپذیری^[۱۵] است.منظور از خطاهای اندازه ­گیری این است که وسیله اندازه ­گیری نتواند به­درستی واقعیتی را در زمان­های مختلف و واقعیات مشابه را در یک زمان به­درستی بشناسد و دگرگونی­های آن را اندازه ­گیری کند(ساروخانی، ۱۳۸۲: ۱۴۷). زمانی که مقیاسی از نوع لیکرت باشد و هدف پژوهشگر، سنجش یک مفهوم پیچیده از طریق گویه ­های مختلف و متعدد باشد، به منظور سنجش سازگاری درونی گویه ­ها، می­توان از آماره آلفای کرونباخ^[۱۶] استفاده کرد. هر اندازه مقدار ضریب آلفا به یک نزدیک­تر باشد، حاکی از آن است که گویه ­ها انسجام درونی بیشتری با هم دارند.
سنجشی دارای پایایی است که در صورت تکرار آن در مواقع دیگر به نتایج یکسان برسد.اگر مردم در مواقع مکرر به پرسش،پاسخ یکسانی بدهند،آن پرسش دارای پایایی است.(دواس،۶۲:۱۳۸۲)
برای سنجش پایایی روش های مختلفی استفاده می شوند در این پژوهش پایایی سوالات پرسشنامه بر اساس آزمون آلفای کرونباخ تعیین شده است.مقدار آلفا در دامنه ۱-۰ است.به طوریکه از طریق این ضریب به پایداری درونی گویه‌ها پی برده می شود.اگر این ضریب صفر باشد،بیانگر عدم پایایی کامل گویه‌ها و اگر یک باشد،پایایی کامل را نشان می دهد.. پس از سنجش پایایی مفاهیم مورد نظر، مقادیر زیر برای آلفای کرونباخ بدست آمده است:
جدول شماره۳-۷:میزان آلفا کرونباخ گویه ها

متغیر

تعداد گویه ­ها

میزان آلفای کرونباخ

افسردگی و غمگینی

۴

۶۸/۰

فعالیت های اجتماعی و تفریحی

۳

۸۵/۰

احساس ناتوانی نسبت به همسالان

۳

۷۲/۰