از نظر روک و ایتارت^[۳۹] (۱۹۹۹) حمایت اجتماعی را می توان به دو شکل عاطفی و ابزاری تقسیم کرد.حمایت اجتماعی عاطفی را می توان ایجاد نوعی رابطه صمیمی و با محبت با افراد دانست و مراد از حمایت اجتماعی ابزاری ارائه خدمات، کمک در فعالیت‌ها، دادن پول و سایر کمک هایی است که در اختیار افراد قرار می‌گیرد. اعضای خانواده همواره به عنوان مهم ترین منبع حمایت اجتماعی ابزاری به شمار می‌روند، در حالی که دوستان کمتر چنین حمایتی را فراهم می‌سازند. از سوی دیگر حمایت عاطفی هم از سوی اعضای خانواده و هم از سوی دوستان بروز می‌کند (همان :۳۶). شافر^[۴۰](۲۰۰۴) هم علاوه بر حمایت اجتماعی عاطفی و ابزاری، بعد دیگری را برای حمایت اجتماعی قائل می شود که حمایت اطلاعاتی نام دارد.از نظر او حمایت عاطفی شامل دوست و عشق ورزی به فرد، پذیرفتن و احترام گذاشتن به او می‌باشد. کمک ملموس کالایی و یا خدماتی نیز تحت عنوان حمایت ابزاری نامیده شده و دادن اطلاعات و آگاهی به افراد در زمان بروز استرس های جسمی و روانی را حمایت اطلاعاتی گویند (همان: ۳۷).

از نظر مرادی (۱۳۸۸) انواع حمایت عبارتند از:

حمایت عاطفی: وقتی به کسی احتیاج دارید تا به او اعتماد کنید یا زمانی که می خواهید ‌در مورد دوست داشتن و محبوب بودن خود اطمینان حاصل کنید، زمانی که نیاز دارید به کسی تکیه کنید و زمانی که می خواهید عزت نفس خود را افزایش دهید، حمایت عاطفی دیگران بسیار مفید است.

حمایت عملی(محسوس): این نوع حمایت زمانی که شما در انجام کارهای سخت مانند کارهای مربوط به خانه یا شغل احتیاج به کمک دارید، یا وقتی به وسیله ای، هدیه ای یا پولی احتیاج دارید و یا مشکلی دارید که به تنهایی نمی توانید حل کنید، بسیار مفید است.

حمایت اطلاعاتی: زمانی که به اطلاعات یا راهنمایی احتیاج دارید یا وقتی که نیاز به دریافت بازخورد از دیگران دارید که می‌تواند در حل و فصل مشکلی به شما کمک کند، مفید است. احساس تعلق داشتن: برخورداری از سیستم های حمایتی در فرد احساس تعلق داشتن ایجاد می‌کند احساس آن که با افراد دیگر جور است و این باور که تنها نیست و در موقع نیاز می‌تواند از کمک و حمایت دیگران بهره مند شود ( نشاط، ۱۳۹۱ :۳۷).

درنتا^[۴۱] و همکاران(۲۰۰۶) بر اساس طبقه بندی ویلز(۱۹۸۵) حمایت اجتماعی را به سه دسته عاطفی، ابزاری و اطلاعاتی تقسیم بندی کرده‌اند (ریاحی،۱۳۸۹ :۸۹). دفتر اروپایی سازمان جهانی بهداشت(۱۳۸۰) حمایت اجتماعی را در چهار مقوله عاطفی، اطلاعاتی، ابزاری و ارزش یابانه دسته بندی ‌کرده‌است (همان :۸۹). از نظر زکی (۱۳۸۷) مهمترین شکل حمایت اجتماعی، حمایت عاطفی و ابزاری است. در حالی که باستانی و صالحی هیکویی (۱۳۸۶) از حمایت مصاحبتی، عاطفی، خدمای، مالی، اطلاعاتی و مشورتی به عنوان مهمترین انواع حمایت اجتماعی یاد می‌کنند (نشاط،۱۳۹۱ :۳۷).

در واقع، انواع و منابع حمایت اجتماعی می‌تواند متفاوت باشد. چهار رتبه اصلی حمایت اجتماعی عبارتند از: عاطفی ، ارزیابی ، اطلاعاتی و ابزاری:

حمایت عاطفی به طور کلی از خانواده و دوستان نزدیک به دست می‌آید و معمول ترین شکل شناخته شده ی حمایت اجتماعی است و شامل همدلی، نگرانی و توجه مراقبت، عشق و اعتماد می‌باشد. حمایت ارزیابی شامل انتقال اطلاعات به شکل تأیید بازخورد و مقایسه ی اجتماعی است. این اطلاعات اغلب تضمینی است و می‌تواند از خانواده، دوستان و همکاران یا منابع جامعه به دست آید. حمایت اطلاعاتی شامل مشاوره، پشتیبانی و یا دستورات و پیشنهاداتی است که به فرد کمک می‌کند تا به خواسته های شخصی یا موقعیتی پاسخ دهد. همچنین حمایت اطلاعاتی شامل مثلا فراهم نمودن اطلاعات، وسیله آموزشی و تحصیلات، نصیحت کردن و مشاوره دادن می‌باشد. حمایت ابزاری محکم ترین و مستقیم ترین شکل حمایت اجتماعی است از جمله کمک به شکل پول، زمان و دیگر مداخلات صریح و روشن از طرف آن شخص می‌باشد(سجودی،۱۳۹۰ :۳۳).

روودس و ایزنبرگ^[۴۲] (۲۰۰۲) حمایت اجتماعی را در چهار ساختار طبقه بندی کرده‌اند:

1. 1. حمایت عاطفی شامل تجربیات احساسی، تشویق ها، احترامات و دوست داشتن

1. 1. حمایت ابزاری شامل ارائه ی کمک های ملموس، ابزار و یا خدمات به فرد

1. 1. حمایت اطلاعاتی شامل تامین اطلاعات در طول دوره تنش

1. حمایت ارزیابی کننده به تأیید عمل یا گفته ی فرد رسیدن توسط دیگران (هاشمیان،۱۳۹۱ :۳۴).

کاپلان^[۴۳] (۱۹۸۶) نیز در بحث از خانواده به عنوان یک نظام اجتماعی، تنوعی از انواع حمایت هایی که زن و شوهر می‌توانند برای یکدیگر فراهم کنند بر شمرده است از قبیل: اطلاعات، بازخوراند،کنترل متقابل و کمک های عملی برای حل مشکل (رستگارخالد،۱۳۸۴ :۸۸).

۲-۳-۲-منابع حمایت اجتماعی

آگاهی از منابع حمایتی سبب می شود که فرد باور کند برای تغییر در موقعیت یا رخداد، از کمک دیگران برخوردار است. ‌بنابرین‏ باور فرد، منابع مقابله ای وی را در مواجهه با رویدادهای استرس زا تقویت می‌کند (هاشمیان،۱۳۹۱ :۳۸). منابع حمایت اجتماعی بسیار گوناگون است. محیط خانواده به عنوان محل کسب اولین تجارب حمایت اجتماعی، و منابع دیگر ازقبیل دوستان، خویشاوندان، همکلاسی ها و غیره در این طیف گسترده قرار می گیرند، به طور کلی تمام افرادی که فرد را به گونه ای می‌پذیرند و در جهت رفع مشکلات وی یاری رسانده و حمایت می‌کنند، به عنوان منابع حمایت اجتماعی مطرح هستند(عنایتی و همکاران،۱۳۸۵: ۸۵).

عده ای از پژوهشگران منبع حمایت را مربوط به ادراک فرد از حمایت می دانند، به باور این افراد، آنچه اهمیت دارد اعتقاد فرد است به اینکه مورد حمایت دیگران است، نه خود حمایت اجتماعی. یعنی ممکن است فردی در طول روز با دوستان و خویشاوندان زیادی، تماس داشته باشد ولی آنچه که وی از این ارتباطات درک می‌کند، نفرت باشد و در نتیجه تاثیری که در او به جا می ماند احساس تنفر و انزجار است، ولی اگر فردی احساس کند مورد حمایت است گرچه ارتباطات وی نیز کم باشد، او احساس آرامش خواهد کرد (گل رضایی،۱۳۷۵ : ۳۴).

۲-۳-۳-مبانی نظری حمایت اجتماعی

حمایت اجتماعی بر در دسترس بودن و کیفیت روابط با افرادی که منابع حمایتی را در مواقع مورد نیاز فراهم می‌کنند تأکید دارد، دوستان، آشنایان و خانواده ، خدمات عینی و اطلاعاتی را فراهم می‌کنند که موجب می شود یک فرد احساس مراقبت، دوست داشته شدن، عزت نفس و ارزشمند بودن کند و خود را جزیی از شبکه ارتباطی بداند (حسینی حاجی بکنده، ۱۳۸۹ :۱۴۵).