مقالات تحقیقاتی و پایان نامه | بند اول: توصیف نوع مسئولیت مدنی کالا – پایان نامه های کارشناسی ارشد |
«شخصی هلندی در فرانسه وصیتنامه خودنوشتی تنظیم نموده بود. چنین وصیتی طبق قانون هلند ممنوع است و این ممنوعیت حتی نسبت وصیتنامه های تنظیمشده درخارج از هلند سرایت داده شده است، اما قانون فرانسه (مثل قانون ایران) وصیت خودنوشت را میپذیرد. ممنوعیت وصیت خودنوشت درحقوق هلند یک مسأله مربوط به اهلیت میباشد. درحالیکه در فرانسه تنظیم وصیتنامه را مربوط به شکل سند میدانند (مرحله اول). قواعد حل تعارض فرانسه و هلند هر دو به طور یکسان در مورد اهلیت، قانون ملی و در مورد شکل اسناد، قانون محل تنظیم سند را لازمالاجرا میدانند (مرحله دوم). حال برای یافتن قانون لازمالاجرا درباره اعتبار این وصیتنامه که در دادگاه پاریس مطرح شده بود (مرحله سوم) باید مسأله قبلاً توصیف گشته و مشخص میشد که آیا طرز تنظیم وصیتنامه جزء شرایط شکلی وصیت است (قانون فرانسه از آن توصیف می کند) یا این مطلب مربوط به اهلیت شخص وصیتکننده و در نتیجه مربوط به احوال شخصی اوست (قانون هلند از آن توصیف می کند)که در صورت اول تابع قانون فرانسه و در نتیجه معتبر است و در صورت دوم تابع قانون هلند است و وصیتنامه هیچ اعتباری ندارد. نهایتاًً دیوان کشور فرانسه با قرار دادن موضوع در شکل اسناد، با توجه به این که سند در فرانسه تنظیم شده بود، وصیتنامه را طبق قانون فرانسه معتبر دانست.»[۱۰۹] در مسئولیت حاصل از کالاها چند چیز را باید توصیف کرد، اول توصیف نوع مسئولیت مدنی کالا و دوم توصیف محل وقوع حادثه.
بند اول: توصیف نوع مسئولیت مدنی کالا
در توصیف نوع مسئولیت سازندگان و فروشندگان کالا دادرس معین میسازد که آیا این مسئولیت قراردادی است یا غیرقراردادی. «چنانکه قبلا ذکر شد، گاه رابطه میان زیاندیده از کالا و تولیدکننده رابطهای قراردادی نیست اما برای رهایی بخشیدن زیاندیده از زیر بار اثبات تقصیر تولیدکننده، سعی کرده اند تا به نحوی رابطه ایشان را قراردادی جلوه دهند، تمسک به عناوینی چون نمایندگی فرضی و قرارداد به نفع ثالث و اصل نسبیت قراردادی و سرانجام تضمین ایمنی مبیع به همین منظور است. در حقوق ایران نیز برخی برای آسوده کردن متضرر از اثبات تقصیر برای او فرض تقصیر کرده اند و یا به تضمین ایمنی مبیع استناد جستهاند.»[۱۱۰]
«باید گفت در جایی که رابطه قراردادی میان خوانده صریح و روشن نیست، باید رابطه ایشان را غیرقراردادی دانست. به بیانی دیگر، اگر چه قاضی با استناد به تضمین ایمنی مبیع در قرارداد اولیه سازنده با عمده فروش، سازنده را در برابر آخرین مصرف کننده نیز مسئول میشناسد اما رابطه از منظر تعارض قوانین همچنان غیرقراردادی است و قانون حاکم، قانون حاکم بر تعهدات غیرقراردادی خواهد بود.»[۱۱۱] از آنجا که توصیف تعهد به قراردادی یا غیرقراردادی در تعیین قانون حاکم مؤثر است، این توصیف را توصیفی اصلی و اولی دانسته اند که باید مطابق با قانون مقر دادگاه صورت پذیرد.
بند دوم: توصیف محل وقوع حادثه
مسأله توصیف محل وقوع حادثه در تعهدات غیرقراردادی بسیار مهم و دقیق است. در تعیین محل وقوع حادثه نظریات گوناگونی ارائه شده است. « بر بنیاد یک نظر، محل وقوع حادثه، جایی است که خسارت بالفعل در آن واقع شده است. در بسط این نظریه گفتهاند که این محل را با امارههای ردپذیر میتوان مشخص کرد که قوتشان باقی است تا دلیلی قانعکننده بر رد این قراین بیاورند و روشن سازند که رابطه مهم طرفهای دعوا و حادثه با کشوری دیگر است.» به طورمثال، محلی که مصدوم هنگام ورود ضرر در آنجا بوده و یا جایی که کالا به هنگام صدمه زدن در آن قرار داشته، دو اماره مهم برای شناسایی محل وقوع شبهجرم است. در حوادثی که به فوت میانجامند جایی را که صدمه مهلک به قربانی وارد آمده است محل وقوع حادثه شناختهاند. بر بنیاد یک نظر در حقوق ایالات متحده امریکا محل وقوع جایی است که آخرین واقعهای که برای مسئولیت خوانده کافی است در آنجا اتفاق افتاده است. در یکی از پرونده های مطرح شده در دادگاه های ایالات متحده شخصی که مقیم اوهایو بوده است پس از مصرف گوشت فاسد کنسروشده فوت می کند. تاجر عمدهفروش و تاجر جزییفروش هر دو مقیم اوهایو بوده اند و تاجر عمدهفروش، گوشت را از خواندهای که مقیم نیویورک بوده خریده است. این شخص نیز گوشت را پس از وارد کردن از امریکای جنوبی با نام تجاری خود کنسرو کردهاست. دادگاه اظهار داشت که اینکه خوانده اقدامات زیانآور خود را در نیویورک انجام داده مانع اجرای قانون اوهایو (محل وقوع خسارت) که آخرین واقعه زیانبار در آن اتفاق افتاده نیست. اما ظاهراًً دادگاه های امریکا از این روش اقبال نکرده اند.»
به نظر میرسد توصیفی که از محل وقوع حادثه میکنند توصیفی اصلی است که باید مطابق مقردادگاه صورت پذیرد و به نظر میرسد که قاضی باید در هر مورد با توجه به اوضاع و احوال قضیه، این محل را تشخیص دهد. در نتیجه منظور از محل وقوع حادثه، محلی است که خسارت بالفعل در آنجا به وقوع پیوسته است، چون که در این محل دسترسی به دلایل و شهود و دادگاه راحتتر و نزدیکتر است.
گفتار دوم: احاله
احاله در حقوق بین الملل خصوصی با احاله در حقوق داخلی کاملاً متفاوت است. در حقوق داخلی احاله در بحث صلاحیت دادگاهها مطرح می شود و پرونده از یک دادگاه به دادگاه دیگر (در داخل کشور) فرستاده می شود. در حالی که در احاله مورد بحث در حقوق بین الملل خصوصی موضوع فقط مربوط به تعیین صلاحیت قانون است و مثل همه مطالب دیگری که در تعارض قوانین مطرح می شود، فرض بر این است که دادگاهی که به آن مراجعه شده دادگاهی صالح است و حق رسیدگی به موضوع مطروحه را دارد، لذا قاضی صالح در پی یافتن قانون صلاحیتدار از بین دو یا چند قانونی است که در موضوع دخالت دارند و مربوط به کشورهای مختلف میباشند. بنابرین پرونده نزد قاضی باقی میماند و به هیچ دادگاه دیگری ارسال نمی شود. ضمناً فرض بر این است که مسأله توصیف نیز حل شده و قاضی در مرحله یافتن قانون صلاحیتدار است و در این مرحله با تعارض بین قواعد حل تعارض دو کشور مواجه شده است.
[جمعه 1401-09-25] [ 09:20:00 ق.ظ ]
|