فن آوری اطلاعات و تاثیر آن بر روی عملکرد سازمانی ادراک شده

اهمیت راهبردی IT به عنوان منبع مزیت های رقابتی از دیدگاه های مختلفی مورد تأکید قرار گرفته است. از نقطه نظر صنعتی و ‌بر اساس پارادایم ساختار- رفتار نتایج، برخی از محققین اشاره می‌کنند که استفاده از IT می‌تواند باعث بهبود مزیت رقابتی شود (فرینی وایوز، ۱۹۹۰ ؛ کتینگر، گروور، گوهاوسگراس ۱۹۹۴). با این وجود تحقیقات تجربی نیز وجود دارند که هیچ رابطه مثبتی را بین این دو متغیر گزارش نکرده اند، مثل لاومن (۱۹۹۴) و استراس من (۱۹۸۵). ‌در مقابل‌ دیدگاه مبتنی بر منابع از این نقطه نظر حمایت می‌کند که IT می‌تواند باعث بهبود مزیت رقابتی شود، مزیت رقابتی که ارزشمند، کمیاب، با قابلیت تقلید دشوار و غیر قابل جایگزین است (بهاراج، ۲۰۰۰؛ و لادو و ژانگ ۱۹۹۸، مسو و اسمیت، ۲۰۰۰ ؛ پاول و دنت میکالف، ۱۹۹۷)

۱-۲ بیان مسئله پژوهشی

از آنجا که یادگیری سازمانی درصدد پاسخ گویی به چالش های موجود در محیط های تجاری دائما تغییر امروزه است، بررسی یادگیری سازمانی اهمیت می‌یابد و می‌تواند به شرکت ها برای مواجه شدن با مسائل مشکلات اساسی بلند مدت شان کمک کند.(حجازی،۱۳۸۶). ‌بنابرین‏ به خاطر قابلیت های مختلف سازمانی برای یادگیری و اکتساب دانش، یادگیری سازمانی نشان دهنده منبع بالقوه ای برای مزیت رقابتی پایدار است (استربی- اسمیت، کراسون و نیکولینی ۲۰۰۰، لی، اسلوکیم و پیتز ۱۹۹۹،هویدا۱۳۸۶). در این راستا مهم ترین نکته این نیست که شرکت ها می‌توانند دانش را به دست آورده وانباشته کنند(کانون توجه ایستا)، بلکه آن ها می‌توانند با ایجاد دانش جدید (از دانشی که انتقال داده و استفاده کرده‌اند) به طور مستمر به یادگیری بپردازند (کانون توجه پویا). مفاهیم یادگیری و خلق دانش اغلب برای تشریح فرایند نوآوری مورد استفاده قرار می گیرند (نانوکا و تاکچی، ۱۹۹۵،مختاری ۱۳۸۳). نوآوری فنی در شرکت ها به صورت یک فرایند یادگیری است که طی آن جریانی از دانش جدید یا قابلیت های متمایز فنی (TDC_S) ایجاد می شود (نیتو، ۲۰۰۴). همان‌ طور که ماهونی (۱۹۹۵) اشاره می‌کند فن آوری اطلاعات (IT)، می‌تواند باعث بهبود عملکرد مالی و غیرمالی شرکت ها شود، اما این بهبود عملکرد منوط به قابلیت ها و توانایی‌های مدیریتی و سازمانی در شرکت ها است. از طرفی در قرن بیست و یکم که در آن رقابت، ارتباطات و اطلاعات ودانش در حال توسعه فزاینده هستند، شرکت هایی گوی سبقت را از دیگران ربوده ‌و موفق خواهند شد که بتوانند، بهتر از رقبای خود از منابع متمایز رقابتی خود برای پیش برد اهداف سازمانی و دست یابی به عملکرد بهتر استفاده کرده و در این زمینه مستمر و پویا باشند (حصاری،۱۳۸۸). با ملاحظه به نکات فوق و بررسی ادبیات علمی متوجه می‌شویم که تاکنون هیچ پژوهشی به طور جامع به بررسی رابطه فن آوری اطلاعات روی قابلیت های متمایز سازمانی از حیث فنی، یادگیری سازمانی و عملکرد سازمانی نپرداخته است. مسأله مهمی که با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری در راستای نهضت تولید علم و جنبش نرم افزاری، ضرورت بررسی آن بیش تر و بیش تر مشخص می شود.

۱-۳- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

با توجه به مطرح شدن مفهوم اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری نسبت به تحریم های همه جانبه و ناحق استکبار جهانی علیه کشورمان (مفهومی که یکی از مهم ترین اصول آن درگیر تر کردن مردم در امور کشور همچون هشت سال دفاع مقدس البته در جبهه اقتصادی)و نیز با ملاحظه به رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص اصل ۴۴ قانون اساسی و تغییر روند کلی ساختار مدیریت اقتصادی کشور طی چند سال گذشته از بنگاه داری دولتی به سمت خصوصی سازی، دولت عمدتاًً می بایست نقش نظارتی، تسهیلاتی را برای بنگاه های اقتصادی کشور ایفا نماید.بدین ترتیب بررسی شرکت‌های کوچک و متوسط به عنوان نماد اقتصاد مردمی اهمیت می‌یابد. از طرفی با توجه به عصر حاضر یعنی عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات و تغییرات سریع،شدید و پی در پی شرکت‌ها برای اثر بخشی و موفقیت ملزم به یادگیری هستند. همچنین با توجه به رقابت شدید محیطی د رکسب ‌و کارها برای جلب رضایت مشتریان(که توفیق در آن نیازمند قابلیت ها یا مزیت‌های ویژه ای است) و با توجه به اهمیت سرمایه انسانی به عنوان مهمترین سرمایه شرکت‌ها موضوع مهمی که ضرورت بررسی آن مشخص می شود این است که فن آوری اطلاعات چه تاثیری روی یادگیری سازمانی،قابلیت‌های متمایز فنی و عملکرد(ادراک شده) شرکت‌های کوچک و متوسط کرمان دارد.

۱-۴- اهداف اساسی تحقیق

هدف اصلی این پایان نامه بررسی تاثیر فن آوری اطلاعات (IT) روی یادگیری سازمانی (OL)، قابلیت های متمایز فنی (TDC_S) و عملکرد سازمانی ادراک شده در شرکت های کوچک و متوسط کرمان است.برای رسیدن به هدف اساسی ذکر شده ،اهداف جزئی تحقیق حاضر را میتوان اینگونه بیان کرد :

الف: تاثیر فن آوری اطلاعات روی یادگیری سازمانی.

ب: تاثیریادگیری سازمانی روی توسعه قابلیت های متمایز فنی.

ج: تاثیریادگیری سازمانی روی عملکرد سازمانی ادراک شده .

د:تاثیر قابلیت های متمایز فنی روی عملکرد سازمانی ادراک شده .

ه: تاثیر فن آوری اطلاعات روی توسعه قابلیت های فنی .

ی: تاثیر فن آوری اطلاعات روی عملکرد سازمانی ادراک شده .

۱-۵- فرضیه‌های تحقیق

با توجه به مسأله تحقیق و سئوالات اصلی که در قسمت های پیشین به آن ها اشاره شد، فرضیات اصلی تحقیق حاضر به شرح ذیل می‌باشد:

فرضیه ۱: فن آوری اطلاعات تاثیر مثبتی روی یادگیری سازمانی دارد.

فرضیه ۲: یادگیری سازمانی تاثیر مثبتی روی توسعه قابلیت های متمایز فنی دارد.

فرضیه ۳: یادگیری سازمانی تاثیر مثبتی روی عملکرد سازمانی ادراک شده دارد.

فرضیه ۴: قابلیت های متمایز فنی تاثیر مثبتی روی عملکرد سازمانی ادراک شده دارد.

فرضیه ۵: فن آوری اطلاعات تاثیر مثبتی روی توسعه قابلیت های فنی دارد

فرضیه ۶: فن آوری اطلاعات تاثیر مثبتی روی عملکرد سازمانی ادراک شده دارد.

۱-۶تعریف واژگان عملیاتی:

۱-۱-۶فن آوری اطلاعات

• • . فناوری اطلاعات معمولاً به کلیه ‌فناوری‌هایی اشاره دارد که در پنج حوزه جمع‌ آوری، ذخیره سازی، پردازش، انتقال و نمایش اطلاعات کاربرد دارند. فناوری اطلاعات متشکل از چهار عنصر اساسی انسان، ساز و کار، ابزار، ساختار است، به طوری که در این فناوری، اطلاعات از طریق زنجیره ارزشی که از بهم پیوستن این عناصر ایجاد می‌شود جریان یافته و پیوسته تعالی و تکامل سازمان را فراراه خود قرار می‌دهد:

• • انسان: منابع انسانی، مفاهیم و اندیشه، نوآوری

• • ساز و کار: قوانین، مقررات و روش‌ها، سازوکارهای بهبود و رشد، سازوکارهای ارزش گذاری و مالی

• • ابزار: نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبکه و ارتباطات

موضوع پیوستگی جهانی سازی و حق توسعه در گفتار دبیرکل اسبق سازمان ملل متحد، آقای کوفی عنان نیز به­خوبی بیان شده است. از نظر او: ” ترکیب توسعه ­نیافتگی، جهانی سازی و تحولات سریع آن چالش­های ویژه­تری را بر حقوق بشر بین ­المللی وارد ساخته است. ‌بنابرین‏ در دنبال کردن مباحثی چون حق توسعه، مشارکت در جهانی سازی و مدیریت تغییرات، باید توجه کرد که همگی این­ها انگیزه­هایی در خدمت حقوق بشر باشند.” (Steiner and Altson, 2008, 735) ‌بنابرین‏ ‌می‌توان گفت که در واقع اصول حقوق بشری، من­جمله حق توسعه، باید جزئی از جهانی سازی باشند و این امر نه تنها در تحقق توسعه، بلکه در تسریع روند جهانی سازی هم مؤثر خواهد بود.

گفتار سوم: تئوری حاکم در عمل

با فروپاشی جهان دوم یعنی جهان کمونیست و در نتیجه پایان یافتن جهان سوم، بسیاری کسان پایان هر گونه تقسیم‏بندی جهان به شرق و غرب، شمال و جنوب و توسعه‏یافته و توسعه‏نیافته را جشن گرفتند؛ اما گونه­ تازه‏ای از نابرابری‏ها و واگرایی فزاینده بین کشورهای صنعتی و درحال توسعه از یک سو و در میان خود کشورهای درحال­توسعه از سوی دیگر در سایه فرایند جهانی سازی پدید آمد. (مسعودنیا، ۱۳۸۳، ۸۰-۷۹)

شاید نتوان به­ طور قطع مشخص کرد که کدام تئوری در عمل بیشتر بر روند روابط میان کشورها و پیشرفت حق توسعه تأثیر دارد؛ چراکه امروزه تقریباً در هر نقطه­ای از جهان این امر بسته به سطح توسعه یافتگی کشورها متفاوت ‌می‌باشد. کشورهای عقب­مانده که در پایین­ترین سطح از توسعه قرار دارند، هنوز هم در چالش تئوری سه جهان یا بهتر است گفته شود دو جهان شمال و جنوب قرار دارند و به ادغام شدن در تئوری جدیدتر، یعنی جهانی سازی، با دیده­ی تردید و اکراه می­نگرند؛ هرچند که به­ طور ناخودآگاه در آن درگیرند. کشورهای دیگر نیز که در سطح بالاتری از توسعه هستند، به گمان خود در راه رسیدن به جهانی یگانه­اند اما در واقع هنوز از قالب تقسیم ­بندی جهان­ها خارج نشده­اند.

در واقع حقیقت امر همان­طور که آقای اندرسون بیان می­ کند، آن است که: “آثار فراگیر فرایند جهانی سازی در کشورهای فقیرِ جنوب هم حداقل به همان ­اندازه­ کشورهای ثروتمندِ شمال مشاهده می­ شود. این کشورها از نهادهای بین ­المللی مثل سازمان تجارت جهانی نیز تأثیر پذیرفته و بر آن تأثیر می­گذارند.” (Anderson, 2001, 1)

در نظر مخالفینِ فرایند جهانی سازی، که هنوز تئوری جهان­ها را حاکم می­دانند، این پدیده در دل خود دارای پارادوکس و تضاد است.

پرسشی که این گروه مطرح می‏ کنند این است که چگونه ممکن است دو جهان، یکی غنی و ثروتمند و دیگری فقیر و گرسنه در کنار هم زندگی کنند و هر دو لذت جهانی سازی جهان را ببرند؟! (سیدنورانی، ۱۳۷۹، ۱۶۱) در واقع باید بدانیم که تئوری جهانی سازی بدون در نظر گرفتن تئوری جهان­ها نمی­تواند روند مورد نظر خود را بپیماید؛ چراکه برای رسیدن به آرمان­ها و اهدافش باید با در نظر گرفتن توان اقتصادی و سطح توسعه کشورها عمل کند و تنها در این صورت است که یک پروژه­ی موفق خواهد بود. در این راستا، در نشست توسعه هزاره­ی ملل متحد، قرار بر این شد که توسعه جهان سوم، جهانی شود و جهانی سازی برای همه مردم جهان باشد؛ و اظهار شد که تنها در این صورت است که به حق توسعه نیز عمل می­ شود.

از طرفی منتفع کردن همه مردم در سه جهان از جهانی سازی، به مفهوم برداشتن گام­هایی حتی برای مشارکت دادن آن­هایی است که به­ طور کامل از ترسیم سرنوشت آینده­ی خود محروم ‌شده‌اند. (بزرگی و صباغیان، ۱۳۸۴، ۱۸۰) یعنی حتی آن­هایی که همواره تحت استعمار بودند و اکنون جهان سوم محسوب می­شوند هم باید در جهانی سازی سهیم باشند تا بتوانند به توسعه و سطح برابر با بقیه­ جهان برسند و در عمل به تئوری سه جهان پایان دهند.

در رابطه با تأثیر روند تئوری جهانی سازی و تئوری جهان­ها بر یکدیگر دو دیدگاه وجود دارد؛ دیدگاه اول این است که اگر جهانی سازی بخواهد به معنای واقعی که محو فاصله­های زمانی و مکانی و نزدیکی جهان­ها برسد، باعث از میان رفتن تئوری سه جهان می­ شود؛ چراکه در این راستا باید همه جهان­ها به یک اندازه توسعه یابند. در این نگرش جهانی سازی موجب افزایش رشد در زمینه­ اقتصادی و دیگر زمینه­هاا، به گونه ­ای که همه کشورهای جهان تقریباً به سطح برابری برسند، می­ شود. برای مثال در نیم قرن اخیر اکثر کشورهایی که سعی کردند در جهانی سازی ادغام نشوند و خود به تنهایی به رشد و توسعه دست­یابند، دچار شکست ‌شده‌اند؛ ولی در عوض کشورهایی که از جهانی سازی استقبال کردند، به­مراتب عملکرد بهتری داشته اند.

در دیدگاد دوم، جهانی سازی به­ظاهر مرزها را درمی­نوردد، یعنی بدون آن­که شکاف توسعه یافتگی را درنظر بگیرد؛ که در این حالت نه تنها تئوری سه جهان را از بین نمی­برد، بلکه بر فاصله­ ملل نیز افزوده می­ شود.

برای مثال طبق گزارش صندوق بین ­المللی پول: “به موازات پیشرفت روند جهانی سازی، شرایط زندگی (به­ ویژه وقتی با شاخص­ های گسترده ­تر رفاه و آرامش سنجیده شود) در تمامی کشورها به­ طور چشم­گیری بهبود یافته است. اما با وجود این، بیشترین بهره از این روند نصیب کشورهای پیشرفته و تنها تعداد اندکی از کشورهای درحال­توسعه شده است.” (IMF, 2000, 12) و این خود به­نوعی افزایش فاصله­ جهان­ها را به­دنبال داشته است. ‌به این نوع جهانی سازی، “جهانی سازی نامتوازن”^[۲۱۷] گویند.

فیدل کاسترو جهانی سازی نامتوازن را بدین­صورت تشریح می­ کند: “در این جهانی سازی، درست است که ما همگی سوار بر کشتی واحد جهانی هستیم؛ ولی کشورهای شمال در این کشتی در کابین‏های مجهز و شیک اسکان دارند و کشورهای درحال­توسعه را ‌به این کابین‏ها راهی نیست.” (سیدنورانی، ۱۳۷۹، ۱۶۲) یعنی با وجود جهانی سازی، کشورها در یک دنیای جهانی، در سطوح متفاوتی از توسعه بوده و هنوز هم شکاف جهان­ها وجود دارد. در این دیدگاه، تئوری جهانی سازی و تئوری سه جهان با هم بر روابط بین ­المللی حاکم هستند.

از دیگر مواردی که جهانی سازی به توسعه تئوری سه جهان کمک کرده و ملت­ها را از توسعه­ای که حق آن­هاست، محروم و فاصله­های جهان­ها را زیادتر می­ کند، طبق نظر خانم سارا همیلتن؛ “تناوب کشورهای توسعه ­یافته در رفتار با ملت­های درحال­توسعه از طریق قراردادهای تجارت آزاد است.” (Hamilton, 2008, 14) چراکه در این قراردادها، معیار توسعه ­یافتگی و توان اقتصادی کشورها مورد توجه قرار نمی­گیرد و اغلب مزایای زیادی برای طرف قوی­تر و عوامل منفی بسیاری برای طرف ضعیف به­دنبال دارد.

تحلیل های موردی دیگر نیز ‌به این تصویر جدید از رفتار مادرانی که کودک D- نزدیک شونده داشتند اضافه گردیده . بر اساس فرضیه مین و هسه (۱۹۹۰ ) که رفتار ترسیده یا ترساننده مادر می‌تواند کودک را آشفته کند ، ما گروه کوچکی از مادران که فقط رفتار ترسیده داشتند را مورد آزمایش قرار دادیم .

جدول شماره ۲-۲ دلبستگی درمانده / بیمناک ؛ مربوط به دلبستگی مادرانی که نوباوه آن ها در جلسات باز دیدار به صورت آشفته – نزدیک شونده (D- ایمن) طبقه بندی شدند.

۱٫ ‌پاسخ‌گویی‌ با تأخیر با بی توجهی به علامت های نوباوه ، که معمولاً در نهایت مادر تسلیم خواست های مداوم نوباوه می شود . ( برای مثال ، فقط پس از تلاش مصرانه نوباوه ،‌مادر به او ‌خوش‌آمد می‌گوید یا او را در آغوش می‌گیرد ).

۲٫ گوشه گیری یا فاصله گیری ( برای مثال ، ناتوان از خوشامدگویی است ، با حفظ فاصله با نوباوه تعامل برقرار می‌کند ، با فاصله می‌ایستد ، دور نوباوه می چرخد ، نوباوه را طوری نگه می‌دارد که صورتش به سمت بیرون است ).

۳٫ ‌پاسخ‌گویی‌ سطحی ( برای مثال ، به مدت کوتاه او را در آغوش می‌گیرد و سپس از او دور می شود ؛ در هنگام تماس با کودک ، حالت اسپند روی آتش را دارد .

۴٫کودک را از خودش به سمت اسباب بازی ها سوق می‌دهد یا از اسباب بازی برای آرام کردن نوباوه استفاده می‌کند

۵٫ در لحظات تشدید دلبستگی مثلاً در هنگام استقبال یا مواردی که نوباوه در جستجوی تماس است ، تردید یا فشار عصبی دارد ( برای مثال ، والد مردد است ، میخکوب شده است ، از کنار نوباوه عبور می‌کند ، برگشته و از او دور می شود ، نوباوه را دست می اندازد ، صدایش می لرزد ، پرحرفی می‌کند ، لکنت پیدا می‌کند )

۶٫ تماس فیزیکی کمی بین مادر و نوباوه وجود دارد مثل اینکه نوباوه ، تقاضای تماس داشته باشد .

۷٫ کناره گیری از نقش والد (برای مثال ، احساس قدرت کم ، همکاری کم هنگام پیشقدم شدن کودک ، هدایت یا حمایت کم).

۸٫ممکن است به نظر برسد نسبت به نوباوه تا حدودی بیمناک ، فرمانبردار است و می‌خواهد دل او را به دست بیاورد ( برای مثال ،‌در هنگام استقبال صدایی که شدیداًً‌ترسیده است دارد ،‌ابتدا تردید می‌کند اما سپس تسلیم علامت های نوباوه می شود ).

۹٫ ممکن است اندکی عاطفه منفی یا مزاحمت نشان دهد ؛ اما دهشت زا یا تهدید کننده نیست .

۱۰٫ مادران بیمناک گاهی رفتارهای مثبت نشان می‌دهند ( برای مثال ، گرما یا علاقه طلب نشده نسبت به کودک ابراز می‌کنند که تأخیر یا درنگ نداشته و اجباری یا عجولانه نیست مثل لبخند خیلی درخشان ، صدای خیلی صاف و علاقه مثبت در هنگام بازی که ملایم و خودبخودی است ؛ در هنگام ورود به اتاق داشتن احساس مسئولیت برای شروع و هدایت تعامل با کودک به سبکی که متناسب با فرزند پروری مناسب است ، حتی اگر این تعامل هماهنگ با پیام های نوباوه نباشد ).

۱۱٫ رفتارهای منفی معمولاً در میان مادران بیمناک دیده نمی شوند . ( برای مثال ، دائماً در جستجوی محبت یا توجه از طرف کودک بودن ، خود ارجاعی دائمی ، یا به صورت ترسناکی جلوی نوباوه ظاهر شدن ، مزاحمت مداوم از طریق رفتار کنترل کننده نسبه به کودک )

جدول شماره ۲-۲

در میان کودکان آن ها ، ۴۳% نیمرخ D – نزدیک شونده داشتند ، در حالی که تنها ۹% از کودکان مادرانی که رفتار ترساننده داشتند ، این نیمرخ را نشان دادند . وقتی که رفتارهای ترسیده و کناره گیری والد در کنار هم قرار گرفتند ، ۸۰ % از مادران کودکان D- نزدیک شونده را در بر گرفتند ، و این مادران هم از مادرانی که کودک سازمان یافته داشتند و هم از مادرانی که کودک D- اجتنابی – مقاوم داشتند ،متمایزبودند ( لیونز روث و برونفمن ، آتوود^[۵۹] ، ۱۹۹۹ )

شناسایی دقیق الگوهای مراقبی که کودکان D‌- نزدیک شونده دریافت می‌کنند ، حداقل به دو دلیل مهم است . نخست آنکه ، دلایل متعددی در ادبیات ذکر شده مبنی بر اینکه والدین این گروه به سختی شناسایی نمی شوند ، زیرا رفتار های کناره گیرانه و بیمناک اما غیر خصمانه آن ها را به سختی می توان از رفتارهای مطمئن و ساختار یافته والدگری متمایز ساخت . دوم آنکه ، این الگوی رفتاری بیمناک اما غیر خصمانه احتمالاً در خانواده هایی با در آمد متوسط کم خطر شایع تر است . یعنی جایی که ۱۵ % از کودکان در طبقه آشفته قرار می گیرند . سرانجام ، شواهد فراوانی وجود دارد که کودکان D -‌نردیک شونده به اندازه کودکان D ، اجتنابی – مقاوم در معرض انواع پیامدهای منفی قرار دارند . این پیامدها شامل ترشح کورتیزول بالا در پاسخ به تنیدگی زاهای خفیف در دوران نوباوگی ، رفتارهای خصمانه – پرخاشگرانه نسبت به همسالان در مهد کودک و کلاس دوم و میزان بالایی از الگوهای کنترل کننده نسبت به والدین در ۶ سالگی ( مین و کاسیدی ،۱۹۹۸) . استدلال ما این است ، مادران گروه درمانده – بیمناک ، در هنگامی که سیستم دلبستگی کودک برانگیخته شده است ، رفتار مراقبتی مناسب تری نشان خواهند داد و هنگامی که عواطف دلبستگی پریشان و بیمناک کودک برانگیخته و بیان می‌شوند ، این مادران بیمناک و مردد شده و به صورت متناقض یا کناره گیر رفتار خواهند کرد . در چنین مواردی ، به نظر می‌رسد احساس درماندگی زیربنایی خود مادر تشدید می شود ، هنگامی که کودک نسبت به تردید و ترس مادر در پاسخدهی به عواطف دلبستگی ، به صورت متعارض و یا با تشویش واکنش نشان می‌دهد ، احتمالاً احساس درماندگی مادر افزایش می‌یابد . این فرایند ممکن است منجر به سوء تنظیم آشکار رابطه و ایجاد رفتار کنترل کننده جبرانی در کودک شود که در دوران پیش دبستانی کاملاً مشهود می شود ( اتینکسون و گلد برگ ،‌به نقل از خانجانی ،‌هداوندخانی ،‌مفسری ۱۳۹۰) .

طبقه بندی مادران با توجه به مدل کاری درونی متخاصم – درمانده

مادران کودکانی که دلبستگی آشفته دارند را می توان به دو زیر گروه تقسیم کرد ، مادرانی که رفتارهای منفی – مزاحم و خود ارجاعی داشتند ، و مادرانی که رفتارهای بیمناک و کناره گیر نشان می‌دادند و لازم به ذکر است که مادران هر دو گروه ، برخی اشکال ارتباطهای عاطفی متناقض را نیز نشان می‌دادند .

در زیر گروه متخاصم ، ممکن است والدین با والد بدخواه کودکی خویش ، هم ذات پنداری کرده و این هویت ، توسط مدل های درونی غیر یکپارچه ، یا دوگانه حفظ می‌گردد ، مدل های درونی که روابط فرد را به مدلی متناقض و دو قطبی برایش تجسم می‌کند . به نظر می‌رسد مراقبینی که الگوی تعاملی متخاصم دارند تلاش می‌کنند احساس های تحمل ناپذیر آسیب پذیری خود را با انکار احساس های ترس و درماندگی کنترل کنند ممکن است انکار از طریق سرکوبی تجربه هوشیار هیجان های اسیب پذیر و نیز از طریق کنترل متداول دیگران در روابط ، انجام پذیرد . والدینی که در این گروه قرار دارند ممکن است نظم را با بهره گرفتن از زور ، سرکوب کردن خشم کودکان ، و وادار کردن کودک به کسب استقلال قبل از آن که زمان آن فرا رسیده باشد ، وضع کنند . پژوهشگران و درمانگران مشاهده کرده‌اند ، والدین در این خانواده ها تلاش بی حدی دارند تا رفتار کودکان را کنترل کنند و به دنبال این عمل ، مجموعه ای از رفتارهای اجباری و عاطفه منفی میان والدین و کودکان ایجاد می شود .

در حقیقت قانون نه تنها باید جرایم و مجازات‌ها بلکه باید صلاحیت دادگاه های آیین دادرسی را نیز تعیین کند،چرا که صلاحیت محاکم و طرز رسیدگی به آن ها و نیز حقوقی که برای متهم باید به رسمیت شناخته شوند به همان اندازه مهم بوده و در تامین و تضمین امنیت قضایی تاثیر گذار است.^[۱۱۱]

حق برخورداری از محاکمه عادلانه،منصفانه و بی طرف موضوعی است که در بسیاری از قوانین داخلی و اسناد بین‌المللی مورد تأکید قرار گرفته است.مهمترین سند بین‌المللی در این زمینه میثاق حقوق مدنی و سیاسی است. ماده ۱۴ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی متهم را بهره­مند از حق محاکمه عادلانه می­داند. این ماده شامل حمایتی عام و جامع است و تضمین کننده موارد ذیل است:

۱-برابری نزد محاکم و مراجع قضایی، حق محاکمه شدن در دادگاهی مستقل و بی طرف و تأسیس شده به حکم قانون،

۲-حق بهره­مند شدن از اصل برائت، حق بهره­مند شدن از وکیل به انتخاب خود و حق استیناف،

۳-تجدید نظرخواهی در محکمه­ای بالاتر، حق درخواست شهادت گواهان و…

در زمینه حقوق داخلی نیز چه قوانین اساسی و چه قوانین و مقررات عادی این حقوق را برای متهم به رسمیت شمناخته اند که به طور مفصل بدان خواهیم پرداخت.اصل ۳۴ قانون اساسی در مقام بیان قاعده کلی در رسیدگی مقرر می‌دارد:

«دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر کس می‌تواند به منظور دادخواهی به دادگاه های صالح رجوع نماید.همه افراد ملت حق دارند این گونه دادگاه ها را در دسترس داشته باشند و هیچ کس را نمی توان از دادگاهی که به موجب قانون حق مراجعه به آن را دارد منع کرد.»

همین طور اصل ۳۶ قانون اساسی می‌گوید:

«حکم به مجازات و اجراء آن باید تنها از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون باشد»

اما دادگاه های صالح دارای شرایط و ویژه گیهایی هستند که در سه مبحث تحت عناوین علنی بودن دادگاه ها،و منصفانه و بی طرف بودن آن ها مباحث را ادامه خواهیم داد.

قسمت اول-محاکمه باید علنی باشد

هدف از این اصل افزایش اعتماد مردم به قوه قضاییه و هشدار به افرادی است که در صدد ارتکاب جرم هستند.با علنی بودن جریان محاکمه دادرسی از سلامت بیشتری برخوردار خواهد بود و امکان دستیابی به امنیت قضایی بیشتر مهیا خواهد شد.به طور کلی می توان گفت هدف از علنی بودن محاکمات آن است که مردم بر جریان دادرسی نظارت کنند تا بدین وسیله از انحراف دستگاه قضایی جلوگیری شود.

تبصره ۱ ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری که انتشار جریان محاکمه را قبل از قطعی شدن حکم مجاز ندانسته است نقض غرض و مخالف اصل مقرر در قانون اساسی می‌باشد،چرا که با حضور افراد در جلسه دادرسی جریان دادرسی خواه ناخواه به خارج از دادگاه منتشر خواهد شد و این امر با اصل شفافیت و علنی بودن رسیدگی قضایی به صورت آشکار در تعارض است.^[۱۱۲]

رعایت اصل علنی بودن دادرسی ها از یک سو موجب آشنایی عموم مردم با شیوه عمل قضات در رسیدگی های قضایی شده و از سوی دیگر عملکرد قضات را به طور مستمر در برابر انظار عمومی قرار می‌دهد و ‌به این وسیله قضات را به توجه و دقت بیشتر در صدور احکام و آرای قضایی ترغیب می‌کند.‌بنابرین‏ محاکمات در جمهوری اسلامی ایران علنی می شود و حضور افراد بلامانع است.مگر آنکه به تشخیص دادگاه علنی بودن منافی عفت یا نظم عمومی باشد و یا در دعاوی خصوصی طرفین دعوی تقاضا کنند که محاکمه علنی نباشد.از طرف دیگر در این باره رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی علنی بوده و با حضور هیئت منصفه انجام می‌گیرد.

به موجب اصل ۱۶۵ قانون اساسی«محاکمات علنی انجام می شود وحضور افرد بلامانع است مگر آنکه به تشخیص دادگاه علنی بودن آن منافی عفت عمومی یا نظم عمومی باشد یا در دعاوی خصوصی طرفین دعوا تقاضا کنند که محاکمه علنی نباشد.»

همچنین اصل ۱۶۷ قانون اساسی اشعار می‌دارد رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی نیز علنی است و با حضور هیئت منصفه در محاکم دادگستری صورت می‌گیرد.

در این باره بیان چند نکته ضروری به نظر می‌رسد.اول اینکه مناسب بودن قانون‌گذار اساسی در رسیدگی به جرایم سیاسی ضمن تعریف جرم سیاسی با تعیین ضوابط و معیارهای کلی خط مشی و نحوه تعیین اعضای هیئت منصفه را نیز بیان می کرد.

دوم اینکه تشخیص علنی بودن یا غیر علنی بودن به قاضی دادگاه واگذار شده است که به نظر می‌رسد این امر با حقوق و آزادیها مغایر باشد،زیرا علاوه بر اینکه امکان نظارت افکار عمومی را بر عملکرد قاضی محدود می‌کند ،موجب اعمال رویه های متفاوتی از جانب قضات درباره تشخیص مغایرت و منافات علنی بودن دادگاه با عفت عمومی یا نظم عمومی می شود.

اصل علنی بودن محاکمات در ماده ۱۸۸ ق.آ.د.م تصریح شده است. مقصود از علنی بودن حق حضور افراد جهت شرکت در جلسه دادگاه است.اعمال منافی عفت و جرایم بر خلاف اخلاق حسنه،امور خانوادگی یا دعاوی خصوصی به درخواست طرفین و موارد مخل امینت یا احساسات مذهبی استثناء بر اصل یعنی علنی بودن رسیدگی شمرده شده اند.

در همین ماده حق انتشار جلسه دادگاه از طریق رسانه های گروهی قبل از قطعی شدن حکم منع شده است.پس رسانه های گروهی تا زمانی که حکم دادگاه قطعی نشود حق ندارند مراتب را در رسانه ها انعکاس دهند.

در حقیقت همچنان که ضروری است قاضی بدون هیچ گونه دغدغه و در کمال استقلال به رسیدگی و فصل خصومت مبادرت نماید و در مسیر رسیدگی و صدور رأی‌ از هر گونه تعقیب احتمالی در امان باشد همچنین باید در نظر داشت که قضات ممکن است مرتکب قصور و تقصیر شوند و در جریان رسیدگی مرتکب عملی شوند که به جای حفظ حقوق ملت حقوق حقه افراد و گروه ها را نقض و امنیت مردم را با ‌بیشترین تهدید ممکن روبرو کنند.از این رو نمی توان قضات را دارای مصونیت مطلق دانست ،بلکه باید برای آنان در شرایط خاص قائل به مسئولیت شد تا بدین وسیله حقوق شهروندان تضییع نشود. ^[۱۱۳]

قسمت دوم-محاکمه باید مستقل باشد

منظور از مستقل بودن محاکمه این است که اعضای دادگاه از جانبداری یکی از دو سوی دعوی،دادستان،متهم و یا قصد زیان رساندن به شخص متهم آزاد باشند.استقلال همچنین به معنای جدایی میان مقامات اداری توقیف و بازجویی از دادگاه است چیزی که عموما بین دادگاه های استثنایی و دادگاه انقلاب وجود ندارد.یک دادگاه انقلابی به شدت تحت تاثیر مقامات اداری توقیف کننده و اشخاصی است که از متهم بازجویی می‌کنند.^[۱۱۴]

برکانان ، تعهد را چنین تعریف می‌کند : تعهد نوعی وابستگی بی طرفی و تعصب آمیز به ارزشی در اهداف یک سازمان است.

بالنور و وکسلر^[۹۱] در طبقه بندی خود سه نوع تعهد را با عنوان تعهد مبادله ای ، تعهد همانند سازی شده و تعهد پیوستگی معرفی کرده‌اند.

تعهد همانند سازی شده را تعهد پدید آمده بر مبنای عضویت در سازمان معرفی کرده‌اند . در تعهد پیوستگی احساس نوعی تعهد بر مبنای پیوند و رابطه ، به دلایل عقلانی و عاطفی وجود دارد و تعهد مبادله ای نوعی پیوند هیجانی و دلبستگی عاطفی کارکنان به سازمان است.

مرتضی مطهری تعهد را به معنای پایبندی به اصول و قراردادهایی می‌داند که انسان نسبت به آن ها معتقد است و بیان می‌دارد :

«فرد متعهد کسی است که به عهد و پیمان خود وفادار باشد و برای اهداف آن تلاش نماید» (بافری و تولایی ، ۱۳۸۹ : ۷۴).

کانتر^[۹۲] تعهد را تمایل افراد به در اختیار گذاشتن انرژی و وفاداری خویش به نظام اجتماعی می‌داند.

سالانکیک تعهد را عبارت از پیوند دادن فرد به عوامل و اقدامات فردی می‌داند یعنی تعهد زمانی واقعیت پیدا می‌کند که فرد نسبت به اقدامات و رفتار خود احساس مسئولیت و وابستگی نماید . (به نقل از الحسینی ، ۱۳۸۰ : ۳۱).

اکثر پژوهشگران تعهد را بر در جزء تعهد نگرش و تعهد رفتاری تفهیم می‌کنند. تعهد نگرشی بیانگر درجه وفاداری افراد به سازمان است که بر تطبیق و مشارکت افراد در سازمان اشاره دارد . تعهد رفتاری بیانگر فرایند پیوند افراد با سازمان است.

آلن و مایر تعهدی عاطفی ، مستمر و هنجاری را از اجزای تعهد نگرشی می دانند. (پاول و مایر^[۹۳] ، ۲۰۰۵ و ۱۶۳).

جدول ۲-۱-پیامدهای مثبت تعهد سازمانی (لاکا – ماتبولا ، ۲۰۰۴).

فرد

سطوح تجزیه و تحلیل گروه ها

سازمان

۱- احساس تعلق و وابستگی

ثبات و عضویت

افزایش اثربخشی

۲- احساس امنیت

تجانس و همبستگی

کاهش ترک خدمت و جابجایی

۳- تصور مثبت از خود و احساس غرور

اثربخشی گروهی

جذابیت برای افراد خارج سازمان

۴- تلاش و کوشش فردی

کاهش تعارضات

افزایش بهره وری

پژوهش انجام گرفته بر روی ۲۴۹ آرایشگر و مشتریان آن ها در خصوص رضایت شغلی و تعهد سازمانی و رفتار شهروند سازمانی بر پایه امور خدماتی ، رضایت مشتری و وفاداری مشتریان نشان داد که افزایش رضایت شغلی با تعهدات عاطفی منجر به افزایش رفتار شهروند سازمانی در کارفرمایان و کارگران شد. (Payper & Webber , 2006)

۱) شخصیت

شخصیت^[۹۴]: همان شخصیت پویا در درون فرد است که از سیستم های روانی و فیزیکی تشکیل شده و تنها عامل تعیین کننده سازش فرد با محیطش است. شخصیت جمع کل راه های است که یک نفر بدان وسیله در برابر دیگران از خود واکنش نشان می‌دهد یا بدان وسیله روابط متقابل ایجاد می‌کند.

شخصیت عبارت است از الگوی نسبتا پایداری از صفات، گرایش ها یا ویژگی هایی که تا اندازه ای به رفتار افراد دوام می بخشد ( فنیست، ۱۳۸۷).

عوامل تعیین کننده شخصیت:

شخصیت یک انسان بالغ به وسیله دو عامل ارث و محیط تشکیل و با موفقیت تعدیل می شود.

ویژگی‌های شخصیتی:

خصوصیات همیشگی که فرد از خود بروز می‌دهد همچون کمرویی، پرخاشگری، حجب و حیا، تنبلی، وفاداری یا بزدلی و ترسویی که آن ها را خصوصیات یا ویژگی^[۹۵] می‌نامند.

برخی تحقیقات بعمل آمده موید آن است که شخصیت کارکنان نیز می‌تواند در بروز رفتارهای شهروندی سازمانی مؤثر باشد. درپیش بینی رفتارهای شهروندی سازمانی،ابعاد شخصیتی حتی می‌توانند بهتر از پیش‌بینی عملکرد شغلی عمل کنند. تحقیقات انجام شده در زمینه شخصیت و رفتارهای شهروندی سازمانی، اغلب ‌به این نتیجه رسیدند که وظیفه شناسی، قوی ترین رابطه را بابروز رفتارهای شهروندی سازمانی دارد (سعیدی نژاد،۱۳۸۷: ۵۵). به طور کلی شخصیت یک فرد مجموعه راه هایی است که او نوعاً نسبت به دیگران واکنش یا با آن ها تعامل می‌کند (زارع،۱۳۸۹: ۲۵).

1. 1. Steers ↑

1. 1. Organ et all 1983 ↑

1. 1. Housam,2008 ↑

1. 1. Kotez ↑

1. 1. Trenspid & Morkison, 1996 ↑

1. 1. Li pen & janson ↑

1. 1. Digrot & Bron lee, 2006 ↑

1. 1. Vigoda et all, 2007 ↑

1. 1. Bicton , 2008 ↑

1. 1. Dipaoula ↑

1. 1. Tarter& Houy, 2005 ↑

1. 1. Poudsakoff, Macenzy, Pin& Barak, 2000 ↑

1. 1. Denis, 2005 ↑

1. 1. Nete mir, 1997 ↑

1. 1. – Chang and Chelladurai ↑

1. 1. – Alotnibi ↑

1. 1. – Chia & Tasi ↑

1. 1. – Perez ↑

1. 1. – Mogotsi ↑

1. 1. – Cohen & live ↑

1. 1. – Wiliam & Anderson ↑

1. 1. – Choen & Al bo Saidi ↑

1. 1. – Chiu & Chen ↑

1. 1. – Waris ↑

1. 1. – Foot & Thomas ↑

1. 1. – Fassina , Jones & uggerslev ↑

1. 1. – Moon , Holenbeck , Marinova & Humphery ↑

1. 1. – Johnson ↑

1. 1. – Duff ↑

1. 1. -Jay ↑

1. 1. – Brown ↑

1. 1. – Sager ↑

1. 1. – Cohen & Vigoda ↑

1. 1. – Choghati ↑

1. 1. – Dyner & Schurp ↑

1. 1. – Ganedlach , Achrol and Mentzer ↑

1. 1. Smith ↑

1. 1. Podsakoff,organ,MacKenzie, 2006 ↑

1. 1. Podsakoff، whiting، Blume و Podsakoff,2009 ↑

1. 1. organ,Bateman,1983 ↑

1. 1. organ، Podsakoff و MacKenzie,2006 ↑

1. 1. mckee,Bols,Netemeyer، McMurrian،۱۹۹۷ ↑

1. 1. – Organ ↑

1. 1. Near ↑

1. 1. Graham ↑

1. 1. markoczy ↑

1. 1. Bornen&Motowidlo ↑

1. 1. Midlarsky ↑

1. 1. Mackenzie, podsakoff&et al ↑

1. 1. Berman&kenny ↑

1. 1. Denisi, Cafferty&Meglino ↑

1. 1. – Spector ↑

1. 1. – Bubin & Boles ↑

1. 1. – Ah Lee ↑

1. 1. – Kreltner , Kiniki & Buelens ↑

1. 1. – Annabel Droussiotis ↑

1. 1. Smith ↑

1. 1. Hoppock ↑

1. 1. Jackson ↑

1. 1. Corr ↑

1. 1. Lu ↑

1. 1. willem ↑

1. 1. Jerald Sallanzice ↑

1. 1. Jefer Fefer ↑

1. 1. – Kreltner , Kiniki & Buelens ↑

1. 1. – Annabel Droussiotis ↑

1. 1. Porter ↑

1. 1. Counter ↑

1. 1. Shaldon ↑

1. 1. Marsh ↑

1. 1. Mannari ↑