*دکتر جیمز کاتز در مقاله ای تحلیلی بر مبنای گزارشات روزنامه ها، بررسی اطلاعات ، گزارشات منتشر یافته و مصاحبه های ساخت یافته و طراحی شده طی سال‌های ظهور تکنولوژی موبایل در آمریکا،” پیرامون نقش تلفن همراه در محیط‌های آموزشی” (۲۰۰۹ )،منتشر نموده وبه بررسی این پدیده در محیط‌های آموزشی از جنبه ی خوشبینانه پرداخته است. ایشان ضمن بررسی تغییرات جدیدی که در ساختار محیط‌های آموزشی پس از ظهور تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی به وجود آمده و ممنوعیتهایی که در زمینه استفاده از موبایل در مدارس قبل از حملات تروریستی اعمال می گردید با ارائه آمارهای مستند برگریزناپذیر بودن استفاده از موبایل در بین دانش آموزان ۱۰ تا ۲۰ ساله آمریکا تأکید آماری ویژه نموده است. وی در ادامه ضمن مرور معایب کاربرد موبایل در مدرسه (حواس پرتی،غافل شدن ، تقلب در امتحان و …)آن ها را قابل تعدیل دانسته و بر جنبه‌های مثبتی که می توان در استفاده از موبایل دنبال کرد تأکید ویژه نموده است. مواردی از قبیل دستیابی به اینترنت و استفاده از منابع آن در تحقیقات دانش آموزی ،پیدا کردن تعاریف و اطلاعات مرجع،استفاده فلش کارتی از آن، امتحان گرفتن از متنها ، ارائه اطلاعات اداری ،‌گردهمایی‌ها، استفاده از آن در دانش آموزانی که مشکل کم بینایی و یاناشنوایی دارند،تأیید حضور و غیاب دانش آموزان و کنترل از راه دور توسط اولیا و مدیران،ارتباط با سایر صاحبان حرف در ارائه معلومات علمی و شغلی لازم در اسرع وقت،و … از جمله نتایجی است که دکتر کاتز در این پژوهش به صورت تجربی و مستند بدانها دست یافته است.(James E.Katz 2009)

*”جوانان و تلفن همراه” ،عنوان مقاله برگزیده ای از سانتیاگو لورنته از اسپانیاست که در ژوئن ۲۰۰۲در مجله دیوستا به چاپ رسیده و چهار بار در سال توسط انجمن جوانان وزارت کار و اموراجتماعی اسپانیا عنوان بندی شده است. این مقاله که با همکاری محققینی از کشورهایی چون ایتالیا،نیوزیلند،فنلاند،نروژ،فرانسه،ژاپن آلمان، آنگلیس ،بلژیک ،روسیه و آمریکا نگاشته شده است روند استفاده و استقبال جوانان از تلفن همراه را جهانی قلمداد نموده و بر نتایج زیر از این پژوهش تأکید داشته است. ۱- تلفن برای جوانان فقط ابزاری ارتباطی قابل حمل نیست بلکه بیشتر جنبه شخصیتی و هویتی دارد.۲-تقریبا نصف مکالمات تلفن همراه از اتاق خواب صورت می پذیرد و افراد جوان خواهان تنهایی و دوری از کنترل والدین می‌باشند .۳-تلفن همراه جوانان را قادر به تشکیل خرده فرهنگهایی نموده که گاهی حضور در ‌آن‌ها و کسب هویت در قبال آن ها گریز ناپذیر است.۴- اصطلاحاتی چون برادری مجازی ،ریسمان دیجیتالی برای کاربردهای ویژه موبایل توسط این اندیشمندان ابراز گردیده است.۵-تلفن موبایل برخوردهای جنسی را تسهیل نموده است و بیشتر گفتگوها دنیوی شده است.(Santiago Lorenta 2002)

برخی پژوهش‌های انجام گرفته در ایران

از آنجایی که حوزه مطالعات مربوط به تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات بخصوص موبایل در ایران حوزه ای نوپا وجوان محسوب می شود واگر کاری هم در این زمینه صورت گرفته باشد در قالب مفاهیم توصیفی است تاتحلیلی، ولی با این وجود اندک کارهایی توسط علاقمندان ‌به این حوزه صورت گرفته که هم نشان از وجود چالشهایی در زمینه گسترش موبایل در ایران می‌دهد و هم اینکه همپای جامعه علمی جهانی توجهاتی به حوزه تعاملات کنشگران و رسانه های ‌جدید در کشور در حال توسعه ایران نمود پیدا ‌کرده‌است.در این قسمت به عنوان پیشینه کار خود از آن ها یادی خواهیم نمود.البته ریشه‌های مطالعاتی شاخه های دیگر رسانه های اطلاعاتی و ارتباطی از قبیل اینترنت و بازی‌های رایانه ای و … با موبایل دارای وجوه اشتراک می باشندو همگی در قالب یک حوزه از آن ها نام برده می شود لذا در اینجا ما به کارهایی که در این موارد نیز انجام گرفته و تا حدودی با متغیر وابسته پژوهش یعنی جامعه پذیری دانش آموزان در مدرسه نزدیکی معنایی و مفهومی دارند تاملاتی خواهیم داشت. اولویت پژوهش‌ها بر اساس بعد زمانی می‌باشند.

*”بررسی رابطه بین ویژگی‌های فردی و اجتماعی دانش آموزان با میزان استفاده از فناوری اطلاعات در اوقات فراغت” عنوان دیگری از این عرصه است که توسط آقای مجید جعفری با راهنمایی دکتر اسماعیل زارعی در سال ۸۳ و در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه (پایان نامه ارشد) به صورت توصیفی و در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان بم انجام گرفته و به نتایج زیر دست یافته است.الف)وضعیت اقتصادی اجتماعی اولیای دانش آموزان برمیزان استفاده از فناوری‌های نوین ارتباطی تاثیر دارد.ب)بین وضعیت اجتماعی سرپرست خانوار (میزان تحصیلات ،شغل)با میزان استفاده از این فناوریها رابطه معنا داری وجود دارد.ج)بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در اوقات فراغت برپیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیر دارد.د)پسران ودختران به یک اندازه از فناوریها استفاده می‌کنند.

*تحقیقی توسط آقای احمد اسماعیل زاده هوشیار در سال ۱۳۸۶در تبریز به سفارش آموزش و پرورش استان با موضوع بررسی میزان جامعه پذیری و فرهنگ پذیری دانش آموزان متوسطه نواحی ‌پنج‌گانه وارائه راهکارهای مناسب ، در جهت تعیین تفاوت فرهنگ پذیری دانش آموزان نسبت به پایگاه اقتصادی آنان ،تفاوت فرهنگ پذیری دانش آموزان نسبت به پایگاه اجتماعی آنان ، رابطه خانواده مذهبی و جامعه پذیری دانش آموزان ، رابطه استفاده از وسایل ارتباط جمعی و فرهنگ پذیری دانش آموزان ، رابطه گروه همالان و جامعه پذیری دانش آموزان مدارس استان ، صورت پذیرفته است. در این تحقیق از روش توصیفی پیمایشی ، و برای جمع‌ آوری اطلاعات از پرسشنامه شش گزینه ای مقیاس لیکرت استفاده شده است .پرسشنامه جامعه پذیری و فرهنگ پذیری به حجم ۴۵۰ نفر دانش آموز در نواحی ‌پنج‌گانه توزیع شدند . و پس از تکمیل و حذف پرسشنامه های مخدوش ، تعداد ۴۰۱ پرسشنامه جامعه پذیری و فرهنگ پذیری برای پردازش در عملیات آماری قرار گرفتند .

معنی دار بودن اختلاف فرهنگ پذیری دانش آموزان نسبت به پایگاه اقتصادی آنان مورد تأیید قرار نگرفت معنی دار بودن اختلاف فرهنگ پذیری دانش آموزان نسبت به پایگاه اجتماعی آنان مورد تأیید قرار نگرفت معنی دار بودن رابطه بین خانواده مذهبی و جامعه پذیری دانش آموزان مورد تأیید قرار گرفت . معنی دار بودن رابطه بین استفاده از وسایل ارتباط جمعی و فرهنگ پذیری دانش آموزان مورد تأیید قرار گرفت معنی دار بودن رابطه بین گروه همالان و جامعه پذیری دانش آموزان مورد تأیید قرار گرفت .